ჯონი კეში

ვიკიპედიაშე
ჯონი კეში
„ქომოლკოჩი უჩეფს“
„ქომოლკოჩი უჩეფს“
ბიოგრაფია
თახმი ჯოხოJ. R. Cash
დებადჷ26 ფურ., 1932
ბადებაშ აბანიკინგსლენდი, არკანზასი, ააშ
ღურჷ12 ეკენ., 2003
ჟანრ(ეფ)იქანთრი, როკ-ენდ-როლი
ბლუზი, ფოლკი
ობირეში ხონარი{{{ობირეში ხონარი}}}
ინსტრუმენტ(ეფ)იგიტარა
ვებ-ხასჷლაjohnnycash.com

ჯონი კეში (ინგ. Johnny Cash, ედომუშამი ჯოხო John Ray Cash) (დ. 26 ფურთუთა, 1932 ― ღ. 12 ეკენია, 2003) — ართ-ართი დიდი ამერიკალი ქანთრი დო როკ მუსიკაშ მარსულებერი, გიტარისტი, ბირეფიშ ავტორი.

კეში ჩინებული რდჷ ტომბა გჷშნაგორა ბარიტონით, თ.გ. ტენესიური ბუმ-ჩიკა-ბუმ ხონარუაშ ბენდიშ აკომპანემენტით, რუმე ფერიშ მუკოქვენჯით დო ერთი-მორთით, მუდგაშ გეშათ თის გეძინელი ჯოხო „ქომოლკოჩი უჩეფს“ („The Man in Black“) გიოდვეს. კეში მუშ ირი კონცერტის კუნტა დო უკაჭული მიშალუთ „Hello, I'm Johnny Cash“ („გომორძგუა, მა ჯონი კეში ვორექ“) იჭყანდჷ.

მონკა დორხველი რინა დო რელიგიურობა კეშიშ მუსიკაშ ლეიტმოტივი რდჷ, გჷშაკერზაფილო თიშ გვიანიშიან კარიერას, ნამუსჷთ ჯაბი, მორალური ჭიროთი დო ნარღება გჷშმაძახანს. თიში უღურალე ჰიტეფი რე: „I Walk the Line“, „Folsom Prison Blues“, „Ring of Fire“, „Man In Black“ დო „Hurt“. თის თაშნეშე მუსხირენი გჷშაკერზაფილო პოპულარული იუმორისტული ბირა აფჷ ინოჭარილი: „One Piece At A Time“, „The One on the Right is on the Left“ დო „A Boy Named Sue“.

კარიერას, ნამუთ დახე ხუთი ვითწანურას იგჷნძორებუდჷნ, კეშიქ მოსოფელს მიარე ადამიერშო ქანთრი მუსიკაშ პერსონიფიკაციათ გჷნირთჷ, თიშ უმკუჯინუო, ნამუდა მუ ნეშვილიშ მეინსტრიმს ჯოგინით მიშინუანდჷნ. მორო, რეი ჩარლზიშ, ბითლეფიშ, ბობ დილანიშ დო ელვის პრესლიშ ნერო, კეში თი მუსიკოსეფშე ართ-ართი რდჷ, ნამუთ ჟანრეფიშ შქას თანჯეფს აკმარღვანსჷნ. თიში ინოჭარილი ბირეფი შილებე როკ-ენდ-როლით რდას, ბლუზით, როკაბილი, ფოლკი დო გოსპელი, დო წიაკალო თე ჟანრშე უდიდაშ გოლინას ოხვამილუანს. კეში ართ-ართი რე თი ვით მუსიკოსეფშე, ნამუნეფით ართბორჯულო როკ-ენდ-როლიშ დო ქანთრიშ დიდებაშ დარბაზეფშა რე მიშაჸონაფილი (დჷნოსქილედეფი რენა ჩეტ ატკინსი, ელვის პრესლი, ბრენდა ლი, ჰენკ უილიამსი, დონ დო ფილ ევერლი, სემ ფილიპსი, სემი როჯერსი, ფლოიდ კრემერი) დო თაშნეშე პატის ირთჷნს ჰენკ უილიამს უკულაშიწკჷმა, მუჭოთ მუსიკოსეფიშ სუმი უდიდაში დიდებაშ დარბაზიშ რსული მაკათურინ (როკ-ენდ-როლი, ქანთრი, დო ბირეფიშ ავტორეფიშ დარბაზეფი). კარიერაშ განწხანს თის 90 მილიონშე უმოსი ალბომი აფჷ გჷმოჩამილი დო "მუსიკაშ ისტორიას მაჸონაფალი პოზიცია" უკებჷ.[1]

ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

„მუმაკოჩიქ უჩეფს“ დებადჷ ჯოხოთ ჯ. რ. კეში კინგსლენდის, არკანზასი, ირდუდჷ დაიესის, არკანზასი. ხუთი წანერი რდჷნ ბამბეშ მინდორიეფს მუშენდჷ ფანიაწკჷმა ართო. ოფანიე მეურნობა შხირას წყარით იტობუდჷ, მუდგაშ გეშათ თიქ მოგვიანაფილო ბირა „Five Feet High And Rising“ დოჭარჷ.[2] მუშ უნჩაშ ჯიმაქ, ჯეკიქ, ტრაგიკულო მედინჷ ოშქაშე სკოლაშ ორსანტიეშ დაძგას მუშობაშვანს 1944 წანას.[2] თე უბადო მონახვამილას, თინა მუში დუც აბრალუაფუდჷ, მუდგაშ გეშათ ედომუშამი რინას სვინდისი აწუხენდჷ. ფანიაშ ეკონომიკური დო კერზო სირთულეფი დიდი დეპრესიაშ პერიოდის კეშიშ ბირეფიშ თარი ინოჩამაშ წყუ რდჷ.

კეშიშ ორდოშიან გოშინუეფს დომინირენს გოსპელი (ობირეშეფი) დო რადიო. გიტარას მეგამა ორდოშიან ხანს, ნანაქ ოგურუ, ოდო უკული ხოლოშიან მაჸალეეფწკჷმა ართო სკოლას დო აბანობურ რადიო სადგჷმს იბირდჷ. მუსხირენი ვითწანურაშ უკული თიქ ალბომი ხოლო გაგშაშქჷ ტრადიციული ობირეშეფიშ ბირეფით ჯოხოდვალათ „My Mother's Hymn Book“ (დიაჩქიმიშ ობირეშეფიშ წიგნი). თიშა დიდი გოლინა თე პერიოდის მოუხვამილუაფჷ ტრადიციულ ირლანდიურ მუსიკას, ნამუსჷთ თინა ირ მარას ჯეკ ბენიშ რადიო პრაგრამას ურჩქილედჷ დენის დეიშ რსულებათ.[3]

გჷნოჩამათ ინიციალეფი „ჯ. რ.“ მასქერეფს ბაღანეფშა მეუჩამუნა ჯოხოშე უაპიჯაფუობაშ გეშა (თენერი პრაქტიკა დასაბაღას მოდვალირი რდჷ თი ხანო). ოჰეერე ძალეფს ინალუაბორჯის კეში რადიო ოპერატორი რდჷ. ჯარშა ხვალე ინიციალეფით ვეჭოფუნდეს, მუდგაშ გეშათ თიქ ჯონ რ. კეში გიდჷ. 1955 წანას სან რეკორდსიო კონტრაქტიშ დოდვალაშვანს თიქ „ჯონი“ კეში გჷშეგორჷ ოსცენე ჯოხოთ. მუში მაჸალეეფი დო ჩილორეფი თის ზოგადო ჯონს უძახუდეს, ოდო ზისხირით მოჯგირეფი დაბადებაშ ინიციალეფით „J.R.“ (ჯეი-არ) მითმიოწურუანდეს.

ორდოშიანი კარიერა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ჯონი კეში ჯუნ კარტერწკჷმა ართო

სან-ანტონიოს ლაკლანდიშ ბაზას, ზოგადი მოხაზირაფაშ დო ბრუკსიშ ბაზას ტექნიკური ხაზირაფაშ უკული, კეში გერმანიაშა გეგნიჸონეს ლანდსბერგიშ ბაზას ოჰეერე ძალეფიშ უშქურანჯალაშ მოინალაფაშ ნორთიშა. თაქ თიქ, მუში მაართა ბენდი, „Landsberg Barbarians“ დარსხუ.[4]

ჯარს ინალუაშ თებაშ უკული, კეშის ვივიენ ლიბერტო მოჸუნს ჩილო, ნამუსჷთ თიქ ბრუკსიშ ბაზას წვართუაბორჯის აკოხვადჷნ. 1954 წანას თინას მემფისშა (ტენესი), გინმურს ოხორნალო, სოდეთ თინა ოხორორინალი ტექნიკას გჷმოჩანს, ოდო პარალელურო რადიო მაჸონაფალიშ სპეციალობას გურაფულენს. სერ-სერით გიტარისტ ლუთერ პერკინსწკჷმა დო ბასისტ მარშალ გრანტწკჷმა (ჟირხოლო დუდშე ჩინებული რდჷ მუჭოთ „Tennessee Two“) მითმიოგანდჷ. ართიშა, აგურამებულქ, სან რეკორდსიშ სტუდიას ქჷმიაკითხუ ალბომიშ ინაჭარალო, კონტრაქტიშ ეჭოფუაშ მენდით. სტუდიაშ დირექტორს სემ ფილიპის თიშ გოსპელიშ ბირეფიშ მორჩქილაშ უკულჲ უთქუალჷ: „მეუ ჸუჩა დო ცოდა ქოქიმინი, ოდო უკული დირთი ბირათ, ნამუდგაშ გჷმოჩამასჷთ მა შიბლებუანქჷნ“. კეშიქ საბოლათ დარწუმჷ ფილიპსი მუში ჯარს ნინალუაშ პერიოდის ჭარილი ბირეფით. თიში მაართა ინნაჭარეფქ სან რეკორდსის „Hey Porter“ დო „Cry Cry Cry“ 1955 წანას გჷშართჷ დო დასაბაღჷ წჷმოძინაქ ხვადჷ თიათ ქანთრიშ ჰიტ-პარადის.

კეშიშ გეჸვენჯი ინნაჭარაქ - „Folsom Prison Blues“, ქანთრიშ საუჯგუშო ხუთურს ქჷმოხვადჷ, ოდო „I Walk the Line“-ქ №1 ქანთრი ბირათ გჷნირთჷ, მუდგაშ გეშათ თინაქ საუჯგუშო პოპულარულ ეჩურს მოხვადჷ. უკული, 1957 წანას, კეშიქ ინაჭარჷ „Home of the Blues“. მუმალ წანას კეში იტალენს სან რეკორდსის დო ობაღინაფალო რგებახოლაფირი გარიგას ოჭარანს ხეს კოლამბია რეკორდსწკჷმა, სოდეთ სინგლი „Don't Take Your Guns to Town“-ქ მუში უდიდაში ჰიტო გჷნირთჷ.

კეშიშ პმაართა სქუა, როზენქ, 1955 წანას დებადჷ. თიშ უმკუჯინუო, ნამუდა თის ხოლო სუმი ცირასქუაქ აშუნ (კეთლინი 1956 წანას, სინდი 1959 წანას დო ტარა 1961 წანას) მუში ალმასქუწკჷმა, უგუთებუ ტურეფქ დო ნარკოტიკეფქ თიში ფანია გაკარღვჷ. ვივიენი დო ჯონქ 1966 წანას ართიანს ჩეთხიის. წორას ართ-ართ თე ტურს აკოხვადჷ ჯონიქ ჯუნ კარტერს, ნამუ 1968 წანას ჩილო ქომიჸონჷ ქოთ.

ნარკოტიკეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

1960-იან წანეფს კარიერაშ კონკას კეში დიო ალკოჰოლს, ოდო უკული მეტამფეტამინს დო ბარბიტურატეფს ანძალუაფჷ. კუნტა ხანით კეში ნეშვილს ბინას უეილონ ჯენინგსწკჷმა ირთუნდჷ, ნამუთ თაშნეშე ამფეტამინშა რდჷ მიკობუნაფილი. კეში დუდშე ნარკოტიკეფს ტურეფიშ ბორჯის ენერგიულობაშო ირინუანდჷ. მაჸალეეფი შხირას ციგანენდეს თიშ ნერვიულ დო ემანტებუ ხასიათშენ, მორო ბრელი თინეფშე ვა ორწყედჷ თიშ ნარკოტიკეფშა მიკობუნალაშ გაუფურაშებაშ შანეფს.

თიშ უმუკუჯინუო, ნამუდა თიშ ხასიათი დღაშედღაშა ხოლო უმოსო გილმელებუდჷნ, კეში იშენი აკმოქიმინუნდჷ ჰიტეფს. თიში ბირაქ „Ring of Fire“ უდიდაშ ჰიტო გჷნირთჷ (მაართა ქანთრიშ ერკებულს). ბირა ჯუნ კარტერქ დო მარლ კილგორქ ჭარეს დო დუდშე კარტერიშ და არსულენდჷ, მორო უკული არანჟირაფა კეშიქ გეუძინჷ. ბირა კარტერიშ დორხველ გინაფეფშე რე კეშწკჷმა აკრძალული ჸოროფაშ (ჟირხოლო შხვეფშა რდეს ქორწინებული თი პერიოდის) დო კეშიშ დორხველი უჰამუობაშ გეშა.

თიშ უმკუჯინუო, ნამუდა კეში გარძახ აკმიქიმინუნდჷ რომანტიკულ კრიმინალიშ იმიჯისჷნ, დუდო პატიმარი დღას ვა ჸოფე. ჯარალუობური ერია-მორიაშენ შქვითშა იჸუ ჭოფილქ, მორო ირი ჭოფუას ხვალე თითო სერი მუკიჸონჷ ოღინჩალეს. თიში არძოშე სერიოზული დო ჯგირო ჩინებული კონფლიქტი კანონწკჷმა, 1965 წანაშ ტურს რინაშ ბორჯის მოხვადჷ, მუჟამც თინა ელ-პასოშ (ტეხასი) ნარკოპოლიციაქ ღინჩუნ. პოლიციაშ უზურით თინა [[მექსიკა|მექსიკაშე] ჰეროინის მუშაღალას ოცადუდჷ, მორო კეშის გიტარას ხვალე ამფეტამინი ჸოფუდჷ დინოტყობინაფილი. თიშ გეშა ნამუდა ამფეტამინი გიშაჭარუათ ეიოჭოფალი მედიკამენტი რდჷ დო ვართ ნარკოტიკინ, კეშის პიჯალობური სარჯელი ქომეჩეს.

1960-იან წანეფს კეში მუსხირენ კონცეპტუალურ ალბომს გიშმაშქვანს, თინეფ შქას რდჷ „Ballads Of The True West“ (1965) - ექსპერიმენტული ჟირმანგი ინოჭარუათ, დო „Bitter Tears“ (1964), სოდეთ ბირეფს მიშაჸუნდჷ აბანობური ინდიარეფიშ რიტუალური მიშაძახინეფი. თე პერიოდის თიში ნარკოტიკეფშა მიკობუნალა არძშე უმონკაში რდჷ, მუსჷთ საბოლათ მაართა ალმასქუწკჷმა ჩათხიაქ დო გოუქვაფილ კონცერტეფქ მაჸუნჷ.

„Folsom Prison Blues“[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბჟადალ გერმანიას ნინალუაბორჯის კეშიქ უჯინჷ დოკუმენტურ ფილმის „Inside the Walls of Folsom Prison“ („ფოლსომიშ ჯიხაშ კიდალეფს“, 1951), მუდგაქჷთ ინუჩჷ მუში არძოშე უმოსო ჯოხოგოლაფირი ბირაშ „Folsom Prison Blues“, ორდოშიან ვარიანტი.

კეში პატიმარეფს დიდო ალმუგინანდჷ, მუდგაშ გეშათ 1950-იან წანეფს თინეფშო ოხვილაშეეფს კონცერტეფიშ მანჯებას იჭყანს.[2] თე კონცერტეფქ ოსხირო გინირთჷ მუში დიდო წიმოძინელი ალბომეფიშო „Johnny Cash at Folsom Prison“ (1968) დო „Johnny Cash at San Quentin“ (1969). დუდშენ ვერსიეფქ ცენზურაშ გეშა კუნტარაფილი ვარიანტეფით გიშართჷ გრამფირფიტეფს. ალმახანურ კომპაქტდისკეფს რსული ვერსიეფი რე, მუთ თაშნეშე უმოსი ხანგინძე რე დო პატიმარეფიშ „აკომპანემენტი“ ოხოლჷ.

ფოლსომიშ დო სან კვენტინიშ ჯიხეფიშ მოხ კეში შხვა გიშმათინალ ინსტიტუციეფს ხოლო ოსურუდჷ, თინეფ შქას ოსტრეკერიშ ჯიხა ხოლო რდჷ შვედეთის 1972 წანას. ალბომქ ცხორცხალი რსულებათ „På Österåker“ („ოსტრაკერს“) გჷშართჷ 1973 წანას. ბირეფ შქას ისიმე კეშიშ ჩიება შვედურო, მუსჷთ პატიმარეფი დიდი ოვაციეფით აკმოხვადუნა.

1970-იანი წანეფიშ დაჭყაფუს ნარკოტიკეფიშ მეტებაშ უკული, კეში კინე ართუ ქირსიანობას დო ნეშვილს მორჩილი ნორკებას ჩინებულ ოხვამეს ჭურქულს იჭყანს. მუში თქუალათ, თე ოხვამე თიშენ გიშეგორჷ, ნამუდა თაქთ მუ ხოლო თინერი ადაიერი რდჷ მუნერით შხვეფინ.

„Man in Black“[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ჯონი კეში ააშ-იშ პრეზიდენტ რ. ნიქსონწკჷა აკოხვალამაორჯის, 1972.

1960-71 წანეფს, კეშის დორხველი ოტელევიზიე შოუ მეჸუნდჷ ABC ტელეარხის. თაქ, თინა პოპულარიზაციას ურთუდჷ მიარე ახალნორდი მუმალ მუსიკოსის. თინეფ შქას რდეს ნილ იანგი, ბუნა „The Monkeys“ დო ბობ დილანი.

კეში ბობ დილანს 1960-იან წანეფს აკმოხვადუ დო თინეფი ხოლოშიან მაჸაალეეფო გინმირთუნა ვუდსტოკის (ნიუ-იორკი), ართიანიშ ხასჷლას ხორინიშ ბორჯის. კეშიქ ენთუზიაზმით ქომეუდირთჷ მაჯინეეფშე გახვალახებური დილანიშ გოჩინებაფას. კეში თაშნეშე დუეტის იბირდჷ დილანწკჷმა დილანიშ ქანთრი ალბომს „Nashville Skyline“ დო თაშნეშე ჭარჷ კინე თე ალბომიშ გრემით დაჯილდოებული დაჭყაფური ბირაშ ზიტყვეფი. ხოლო ართი მუსიკოსი, ნამუსჷთ ჯონი კეშიქ პოპულარიზაცია უღოლუ დორხველ შოუს, რდჷ ბირეფიშ ავტორი კრის კრისტოფერსონი.

1970-იან წანეფშო ჯონი ქეშის უკვე ძალამო აფუდჷ გოლაფირი „უჩამუკოქუნელ მუმაკოჩიშ“ იმიჯი. თე პერიოდის თინა ჯარალუას ირო უჩეფს გიმონწყილი გიშმეშჵ, ბირგულეფშახ უჩა ლიბადით. თენერი მუკოქუნა კვათირას გინმიშვანერებუდჷ მიარე დჷნოსქილედ ქანთრიშ მარსულებერეფიშ სტილშე, ნამუეფთ ჯინჯიერო კოვბოურ ჩექმეფს დო ცერცილ ფერმერულ ქუნჩის სხუნაფულენდეს. 1971 წანას ქეშიქ ჭარჷ ბირა „Man in Black“, სოდეთ ენწყჷ მუში მუკოოქუნაშ თენერი მანერა:

ვიკიციტატა
„მა მიკმიფქუნანქ უჩას ღარტაკეფი დო დონთხაფილეფშო,
მით ნოღაშ უიმენდე, შქირენულ ნორთის ოხორანსჷნ,
მა მუკმოქუნს უჩა თი პატიმარეფშო, ნამუქით ბრელი ხანიე მუში საღალე გინიგუნ,
მარა თექ რე, რახან თე ბორჯიშ სხვერპლი რე...“
(„Man in Black“)

დუდშე ქეში დო მუში ბენდიშ მაკათურეფი უჩა ოსარეეფიტ გიშმეშეს, თიშენ ნამუდა, მუწოტ დუდო იშინანდჷნ, მუნეფიშ გარდერობის ხვალე თ ეფერი მეურედჷ ართიანს.[2] კარიერაშ ოჭყაფუს შხვა ფერეფსჷთ მიკმიქუნანდჷ, მორო მიარეშახ უთქუალჷ, ნამუდა უჩა უსხუნ იშენითინ. [2] 1997 წანაშ ავტობიოგრაფიას ეშანჷ ქოთ, ნამუდა პოლიტიკური ბაძაძეფიშ მოხ სცენას უჩა მუკოქუნელო უმოს დუდდაჯერებულო გინაფულენდჷ დუც. ამუდღარშახ ააშ-იშ ოურდუმე ფლოტიშ ზოთონჯიშ ლენი ოინალუშურ უნიფორმას მაზუღალეეფი „ჯონი ქეშების“ უძახუდეს, რახანი უნიფორმაშ ოსარე, ჰალსტუხი დო ძიქვა სითახმუეს უჩა ფერიშ რე.

წიგნეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • «ქომოლკოჩი უჩეფს: მუში დორხველი ისტორია მუში დორხველი ზიტყვეფით» (Man in Black: His Own Story in His Own Words), (1975) Grand Rapids: Zondervan. ISBN 99924-31-58-X.
  • «ქეში: ავტობიოგრაფია» (Cash: The Autobiography) (პატრიკ კერწკჷმა) (1997) New York: Harper Collins. ISBN 0-06-101357-9.
  • «ჸოროფა» (Love) ინნაჭარეფი. (ჯუნ კარტერ კეშწკჷმა) (2000) New York: Sony. ASIN B00004TB8A.

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. "ჯონი კეშიშ ისტორია," ქანთრი მუსიკაშ დიდებაშ დარბაზი.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 ჯონი კეში, კეში: ავტობიოგრაფია
  3. ტერი გროსი, All I Did Was Ask: Conversations with Writers, Actors, Musicians, and Artists
  4. ბრუკს ფილდიშ „ჯონი კეში: უჩინებუ მობირე“ Archived 2006-06-14 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ: