ალბერტო ფუხიმორი
ალბერტო ფუხიმორი ესპ. Alberto Fujimori იაპ. 藤森謙也 | ||
![]() ფუხიმორი 1991 წანას | ||
პერუშ პრეზიდენტი | ||
---|---|---|
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
28 კვირკვე, 1990 – 22 გერგობათუთა, 2000 | ||
წიმოხონი | ალან გარსია პერესი | |
მონძე | ვალენტინ პანიაგუა | |
დუნაბადი | 26 კვირკვე, 1938 ლიმა, პერუ | |
ნაღურა | ეკენია 11, 2024 (86 წანერი) ლიმა, პერუ | |
მენოღალობა | ![]() ![]() | |
პოლიტიკური პარტია | კამბიო 90 (1990-1998) ახალი უმენტაშობა (1992-1998) სი კუმპლე (1998-2010) პერუ 2000 (1999-2001) მუმალიშ ალიანსი (2005-2010) ახალი ოკათე პარტია (2007-2013) კამბიო 21 (2018-2019) კათაშ ნძალა (2024) | |
ალმასქუ | 1. სუსანა ჰიგუჩი 2. სატომი კატაოკა | |
სქუალეფი | 4 (თინეფს შქას: კეიკო, კენხი) | |
გონათაფა | ერუანული აგრარული უნივერსიტეტი სტრასბურიშ უნივერსიტეტი ვისკონსინიშ უნივერსიტეტი | |
რელიგია | კათოლიციზმი | |
ხეშმოჭარუა | ![]() |
ალბერტო კენია ფუხიმორი ინომოტო (ესპ. Alberto Kenya Fujimori Inomoto; დ. 26 კვირკვე, 1938 — ღ. 11 ეკენია, 2024) — პერუალი პოლიტიკოსი, პროფესორი, ინჟინერი, პერუშ 54-ა პრეზიდენტი 1990-2000 წანეფს.
ფუხიმორიქ დებადჷ პერუშ ნანანოღა ლიმას, ეთნიკური იაპონარეფიშ ფანიას. თიში მასქერეფი კუმამოტოშ პრეფექტურაშე რდეს დო პერუს 1934 წანაშე ცხოვრენდეს. ფუხიმორიქ უმაღალაში გონათაფა მიღჷ ერუანული აგრარული უნივერსიტეტის, ნამუთ 1961 წანას გათუ. უკულ გურაფა გაგინძორჷ სტრასბურიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ ფიზიკას გურაფულენდჷ. 1969 წანას მიპალუ მაგისტრიშ ხარისხის მათემატიკას, ვისკონსინიშ უნივერსიტეტიშე. პერუშა დორთაშ უკულ მუშენდჷ ლექტორო დო ტელე-ჟურნალისტო. 1980-იანი წანეფიშ ეკონია პერიოდის, პერუს სერიოზული პრობლემეფი უღუდჷ. ეკონომიკაშო შანულამი საფრთხეს წჷმარინუანდჷ ჰიპერინფლაცია, სტაბილურობაშო - ტერორიზმი. ფუხიმორიქ პოლიტიკური პროცესეფს აქტიურო ქაკათჷ დო 1990 წანაშ საპრეზიდენტო გიშაგორუეფს მუში კანდიდატურა ქჷმწარინუ. გიშაგორუეფს თიქ დამარცხჷ შინელი პერუალი ჭარუ მარიო ვარგას ლიოსა დო პერუშ პრეზიდენტო გინირთჷ. პრეზიდენტიშ პოსტიშ დაკინებაშ უკულ მალას, ფუხიმორიქ წიმიჭყჷ ოურდუმე რეფორმეფი დო შანულამო დადაღარჷ მემარძგვანე, რადიკალური ჸარაფიშ, სინთიერი შარაშ გოლინა. ფუხიმორიშ ეკონომიკური რეფორმეფქ დო ნეოლიბერალური იდეეფქ (ფუხიმორიზმი) ირსხუ პერუ ეკონომიკური კოლაფსიშე.
პრეზიდენტობაშ მაართა ვადაშ ბორჯის, 1992 წანას, ფუხიმორიქ დეთხინუ კანონმადვალუ ორგანო კონგრესი დო უჟინაში სასამართალო დო გინირთჷ ქიანაშ დე ფაქტო დიქტატორო. 1993 წანას იმანჯჷ რეფერენდუმქ, ნამუშ შედეგო მიღეს ახალი კონსტიტუცია. 1995 წანას ფუხიმორიქ მაჟირაშა იჸუ გიშაგორილქ ქიანაშ პრეზიდენტო. 2000 წანას ფუხიმორიქ გიშაგორილქ იჸუ მასუმა ვადათ. თიში მართუალა იხასიათებუდჷ ავტორიტარიზმით, ნძალიერი პროპაგანდათ, კორუფციათ დო პოლიტიკური ოპონენტეფიშ თხოზინით. ფუხიმორიშ თარობა კონწარო ოქცუდჷ პერუშ ჯინჯიერი მახორუეფს. ოპოზიცია თის აბრალუაფუდჷ შხვადოშხვა დანაშურეფს. 2000 წანას, ფუხიმორიქ პერუშე ინტუ დო მიდართჷ იაპონიაშა, სოვრეშეთ თიქ გეგმაცხადჷ პრეზიდენტიშ პოსტიშე გინორინაშ გეშა. პერუქ, იაპონიას მოთხუ ფუხიმორიშ, ნამუთ იაპონიაშ მენოღალე რდჷ, ექსტრადიცია. მარა იაპონიაშ კონსტიტუციათ ვეშილებე იაპონიაშ მენოღალეშ ექსტრადიცია შხვა ქიანაშა. ჸათეშ გეშათ იაპონიას ფუხიმორი პერუშა ვეგნუჩამუ. 2005 წანას ფუხიმორი ჩილეს სუმარენდჷ. პერუშ თარობაშ მოთხუალათ, თინა ოჭოფუ ჩილეშ ჟანდარმერიაქ დო პერუს გეგნოჩჷ. პერუშ სასამართალოქ ფუხიმორის ქეკადვუ კორუფცია, რთამიშ ეჭოფუა, ადამიერეფიშ ხვამილაფა, ჸვილუა დო გეგშუღჷ 25 წანათ ჯიხაშ დოხუნაშ განჩინება. 2023 წანაშ ქირსეთუთას, ფუხიმორი ჯიხაშე გადუდიშულეს.