ევროპაშ რსხუ

ვიკიპედიაშე
ევროპაშ რსხუ
დევიზი: In varietate concordia
„ართობა მიარეფერუანობას რე“
ჰიმნი: Ode an die Freude
„ოდა ხიოლს“

{{{link alias-s}}} ორენი
ნანანოღაბელგიაშ შილა ბრიუსელი
საფრანგეთიშ შილა სტრასბური
ლუქსემბურგიშ შილა ლუქსემბურგი
ნიდერლანდეფიშ შილა ჰააგა
გერმანიაშ შილა მაინიშ ფრანკფურტი
ოფიციალური ნინა(ეფი)
ტიპი სახენწჷფოეფოშქაშე ეკონომიკური დო პოლიტიკური გოართიანაფა
თარობა
 -  ევროკომისიაშ პრეზიდენტი ურსულა ფონ დერ ლაიენი
 -  ევროპული სხუნუშ პრეზიდენტი შარლ მიშელი
 -  ევროპაშ პარლამენტიშ პრეზიდენტი რობერტა მეცოლა
ფართობი
 -  გვალო 4,233,262 კმ2 
 -  წყარი (%) 3,08
მახორობა
 -  2023 ფასებათ 448,387,872 
 -  მეჭედალა 106 ად/კმ2 
ედპ (ჸუპ) 2023 ფასებათ
 -  გვალო $25.399 ტრილიონი 
 -  ართ მახორუშე $56,928 
აგი (2017) 0.899 (ძალამი მაღალი) 
ვალუტა ევრო (€)ევროზონაშ მასშტაბით

ბულგარული ლევი — BGN
ჩეხური კრონა — CZK
დანიური კრონი — DKK
გიბრალტარიშ გირვანქა — GIP
ხორვატული კუნა — HRK
უნგრული ფორინტი — HUF
პოლონური ზლოტი — PLN
რუმინული ლეი — RON

შვედური კრონი — SEK
ბორჯიშ ორტყაფუ UTC
UTC+1
UTC+2
UTC+3
Internet TLD .eu

ევროპაშ რსხუ (ინგლისურო - European Union, ფრანგულო - Union européenne), კუნტარაფილო ევრორსხუევროპაშ სახენწჷფოეფიშ შხუ პოლიტიკური დო ეკონომიკური გოართოიანაფა, 1993 წანაშახ ევროპული წორომაჸალობა (ინგლისურო - European Community, ფრანგულო - Communauté européenne) ჯოხოდჷ. ორგანიზაციაშ მაკათური რე ევროპაშ 27 სახენწჷფო, ნამუეფიშ ედომუშამი ფართობი 3 892 ვითოში კვ. კმ რე, მახორობა - 455 მლნ. ართობური ერუანული პროდუქტიშ დო გალენური ვაჭარუაშ მასშტაბეფით ევროპაშ რსხუ გჷწმულუანს ააშ-ს დო იაპონიას.

ევრორსხუშ დორსხუაფა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ევროპაშ ტერიტორიას, ევრორსხუშ მასშტაბეფიშ მანგური ართოიანი სახენწჷფოეფი რდჷ: ბჟადალი რომიშ იმპერია, ფრანკეფიშ სახენწჷფო, საღორონთო რომიშ იმპერია. ულირი ვითოშწანურეფიშ გოძვენას ევროპა დორთილი რდჷ, მარა თიშ გოართოიანაფაშ გეშა იდეა ირო რდჷ. ამერიკული რევოლუციაშ უკული გორჩქინდჷ იდეაქ ევროპაშ აკოართაფილი შტატეფიშ გეშა, ნამუქჷთ ხეახალშო გორჩქინდჷ მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ უკული.

მა-20 ოშწანურაშ მაართა გვერდის ევროპაქ ჟირი მოსოფელიშ ლჷმა გეგნიღჷ, მუქჷთ არძა ქიანას ქჷდიტუ ნოქური - ქეკიდინუ ვითობათ მილიონიშ შური, მოჯალაგერი ნოღეფი, აკოცჷმილი ეკონომიკა, მოლასირი კომუნიკაციეფი. ევროპაშ სახენწჷფოეფქ დიჭყეს შარეფიშ გორუა მუმალს რჩქალ რინაშ გარანტიეფშო. თინეფქ ჭიი-ჭიეთ დოგორეს ართოიანალაშ დო მეჭედას წორომოხანდალაშ იდეა დო ქჷგიოდირთეს პრინციპულ პოლიტიკას, ნამუშ ღანკი ეკონომიკური დო პოლიტიკური ინტეგრაცია, თინჩალა დო უშქურანჯობა რდჷ.

დოდგინელი ღანკეფიშ ეჸონაფაშ შარას ევროპაშ სახენწჷფოეფქ ქეშილებეს ხასჷლას ალულუაფუდესკო სერიოზულ კრიზისეფი დო აკმაბორკალ ფაქტორეფშა. ევრორსხუშ დუდ მეჭირინდაფათ შილებე იკოროცხას ხანგინძე თინჩალაშ უნარღელჸოფაქ მაკათურ ქიანეფ შქას, ნამუეფით რდეს ინოჸუნაფილეფი შხვადოშხვა აკოანჯარაფილ კონფლიქტეფშან დო დემოკრატიული აპიჯაფა, ნამუშ მოხვარათ ეიჸონაფუაფუ საართო ღანკეფი.

ევრორსხუშ ლეგალური ოსხირი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ევროპაშ რსხუ ეგაფილი რე ევროპული წორომაჸალობაშ ურთიართალეფიშ თელი ართობურალაშ ოსხირშა:

ევროპაშ რსხუს ინტეგრაციული პროცესეფიშ თარი ღანკეფი გოხურგილი რე შხვადოშხვა დოკუმენტეფით:

ევრორსხუშ ჯინჯიერი დოკუმენტი ამდღარშო რე 2003 წანაშ „მეართაფაშ აპიჯაფა“ (Treaty of Accession), ნამუქჷთ ნძალაშა მიშართჷ 2004 წანაშ 1 მესის. ჟიმოჸონაფილი აპიჯაფეფით გოხურგილი ევრორსხუშ მაკათური სახენწჷფოეფიშ სამართალობური, პოლიტიკური, ეკონომიკური დო შხვა სახეშ ვალდვალირაფეფქ იფორმირჷ ართოიან დოკუმენტის, ევრორსხუშ კონსტიტუციაშ პროექტის, ნამუშ ეჭოფუაშ პროცედურა თეჟამო ხოლო მეურს.

ევრორსხუშ კომპეტენციეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ევრორსხუ რე მიარესექტორამი ინტეგრაციაშ გოვითარაფილი ფორმა, ნამუშ კომპეტენცია იფაჩუ ევროპაშ 28 სახენწჷფოშ ეკონომიკაშა, რეწუალაშა, მენოღალეფიშ ნებეფშა, დინოხოლენ დო ოგალენე პოლიტიკაშა. ევროპულ აპიჯაფეფიშ დოდვალაშ ბორჯის მაკათური სახენწჷფოეფი სუვერენიტეტიშ ნორთის გინმოჩანდეს თი ზოხორინელ ინსტიტუტეფს, ნამუეფით თხილანა ერუანულ დო საართო ინტერესეფს. ევრორსხუშ დუდალაშ თუდო რე საართო ეკონომიკური ბაზარი, საბაჟო რსხუ, ართოიანი ვალუტა, საართო საოფუტო-სამეურნო პოლიტიკა დო შხვა.

ევრორსხუშ ინსტიტუტეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ტრადიციული ოერეფოშქაშე ორგანიზაციეფშე ევროპაშ რსხუს გჷშმაგორჷნს მუში უნიკალური ინსტიტუციური სტრუქტურა. აკოქიმინელი რე ზოხორინელი ინსტიტუტეფი, ნამუეფით აკმაფშანა ართმაჟირას დო ირს გარკვიული როლი უღჷ გინოჭყვიდირუაშ ეჭოფუაშ პროცესის.

ევროპაშ რსხუშ სისტემაშ საართო ორგანოეფი დო ინსტიტუტეფი:

ევროპაშ რსხუშ სხუნუ

ევრორსხუშ საფინანსო ორგანიზაციეფი:

ევრორსხუშ შხვა მოხვარე ორგანოეფი:

ევრორსხუშ შხვადოშხვა ინსტიტუტეფი შხვადოშხვა ქიანეფს დო ნოღეფს რე: ბრიუსელი (ბელგია), სტრასბურგი (საფრანგეთი), ლუქსემბურგი (ლუქსემბურგი), მაინიშ ფრანკფურტი (გერმანია). ევრორსხუს ოფიციალური პოლიტიკური ცენტრი ვა უღჷ, მარა დე-ფაქტო „ნანანოღათ“ ბრიუსელი იკოროცხუ.

ევრორსხუშ სიმბოლოეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ევრორსხუშ მაკათურეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ევრორსხუშ დჷმარსხუაფალი სახენწჷფოეფი:

ევრორსხუშ შხვა მაკათური სახენწჷფოეფი:

ევრორსხუშ მაკათურალაშ კანდიდატი სახენწჷფოეფი:

თურქეთიშ შილა თურქეთი, ოორუე მაკედონიაშ შილა ოორუე მაკედონია, ისლანდიაშ შილა ისლანდია, სერბეთიშ შილა სერბეთი, მონტენეგროშ შილა მონტენეგრო, ალბანეთიშ შილა ალბანეთი

ევრორსხუშ მაკათურო შილებე გინირთას ევროპაშ ნამუდგა ქიანაქ, ნამუთ აღიარენს პლურალისტურ დემოკრატიას, კანონიშ უჟინაშალას, თხილანს მუში მენოღალეეფიშ კონსტიტუციურ ნებეფს, გაჩქჷ გენწყილი დო კონკურენტუნარიანი საბაზარო ეკონომიკა, აკმირზიენს ევრორსხუშ პოლიტიკურ დო ეკონომიკურ ღანკეფს.

2020 წანაშ 31 ღურთუთას, გოართოიანაფილი ომაფექ ოფიციალურო გეგშართჷ ევრორსხუშ აკოდგინალუაშე.

მაკათური ქიანეფიშ გერბეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ქოძირით თაშნეშე[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ: