სანაკიშ მუნიციპალიტეტი

სანაკიშ მუნიციპალიტეტი
შილა	გერბი

სანაკიშ მუნიციპალიტეტი
ქიანა	საქორთუო
რეგიონი	სამარგალო-ჟიმოლენი შონე
ადმინისტრაციული ცენტრი	სანაკი
მახორობა	39 652 (2014)
ფართობი	520,7 კმ²
დეპუტატი პარლამენტის
ერუანობა	ქორთუეფი 99,56 % რუსეფი 0,15 % სომეხეფი 0,10 % უკრაინალეფი 0,06 %^[1]
ვებ-ხასჷლა	www.senaki.gov.ge

სანაკიშ მუნიციპალიტეტი (1935 წანაშახ ჯვეში სანაკი; 1935-1989 წანეფს ცხაკაიაშ რაიონი) — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ართული ბჟადალი საქორთუოს, სამარგალო-ჟიმოლენ შონეშ აკანს. 1917 წანაშახ ასეიანი სანაკიშ მუნიციპალიტეტიშ ტერიტორია ქუთეშიშ გუბერნიაშა მიშმეშჷ, მუჭოთ სანაკიშ მაზრა, 1921 წანაშ საქორთუოშ ადმინისტრაციულ-ტერიტირიული დორთუალათ კინ სანაკიშ მაზრა რდჷ. 1930 წანაშე ზოხორინელი რაიონი რდჷ. ასე მუნიციპალიტეტი. ადმინისტრაციული ცენტრი ნოღა სანაკი.

სანაკიშ მუნიციპალიტეტის ოორუეშე უხურგანს ჩხოროწყუშ მუნიციპალიტეტი, ოორუე-ბჟაეიოლშე მარტვილიშ მუნიციპალიტეტი, ობჟათეშე ლანჩხუთიშ მუნიციპალიტეტი, ობჟათე-ბჟეიოლშე აბაშაშ მუნიციპალიტეტი, ბჟადალშე - ხობიშ მუნიციპალიტეტი. სანაკიშ მუნიციპალიტეტიშ ფართობი რე 520,7 კმ².^[2]^[3]

სანაკიშ მუნიციპალიტეტიშ ტერიტორია კოლხეთიშ რზენს დო გვალაშ კართეს იკენს. გვალაშ კართეშ გორაკ-ბორცვიანი ტერიტორია ფორილი რეა ტყალეფით. მუნიციპალიტეტიშ ჰავა ზუღაშ ნოტიო სუბტროპიკული რე, ტიბუ ზოთონჯით დო ჩხე ზარხულით. ჰავაშ ოშწაშე წანმოწანური ტემპერატურა რე +13,8 °C. წანაშ არძაშე რგილი თუთაშ, ღურთუთაშ, ოშქაშე ტემპერატურა +4,9 °C-რე, არძაშე ტიბუ თუთაშ - მარაშინათუთას - +23 °C. წანმოწანას თაქ ოშქაშეთ 1620 მმ ნოლექი მოურს, თაურეშე მაქსიმუმი — ეკენიას, მინიმუმი - ღურთუთას.^[2]

მუნიციპალიტეტის 62 დოხორელი პუნქტი რე, თაურეშენ 1 ნოღა დო 61 ოფუტე. მუნიციპალიტეტიშ აბანობური მახორობა 2014 წანაშ მუნაჩემეფით აკმადგინანდჷ 39 652 კოჩის, თაურეშე ნოღს ოხორანს 21 596 კოჩი, თინეფს შქას 7 120 რაილი რე. ოფუტეეფს ოხორანს 18 056 კოჩი. მახორობაშ მეჭედალა რე 76,15 კოჩი/კმ², მუთ ქიანაშ ოშქაშე მაძირაფალიშ უმოსი რე (67 კოჩი/კმ²).^[2]

ოსაქვარე ბუნაშით, მახორობაშ თარ მიშნაველიშ წყუ რე ოფუტეშ მეურნობაშ შხვადოშხვა დარგეფი, ოჯარალე ონინალეეფი დო ვაჭრუა. მუნიციპალური ბიუჯეტიშ მიშნაველეფს თარო უნარღელჸოფენს: ვაჭრუა, ოფუტეშ მეურნობა, ღალაშ გინაგაფალი დო მორჩლი მეწარმობა. ულირს მუნიციპალიტეტიშ თარ მიშნაველეფს უნარღელჸოფენდჷ ოფუტეშ მეურნობა, გინმამუშებელი ხერეჭუა (საკონსერვო, ღვინიშ დო ბჟაშ ქარხანეფი, შხვა) დო ხერეჭუა (ნოხეფიშ ფაბრიკა, რკინა-ბეტონიშ კომბინატი, ანგურაშ ქარხანა, შხვა).^[2]

მუნიციპალიტეტიშ მახორობას თარ მიოწურაფო ეჭოფილ აფჷ მეჩანარობაშ დო მეჩხოლარობაშ გოვითარაფა. მუნიციპალიტეტის ოფუტეშ მეურნობაშ გოვითარაფაშ დიდი რესურსი არსებენს. უღუ ოთასე ელიტური ჯიშიშ მუხუდოშ წარმებაშ უდიდაში ტრადიცია დო გჷმოცადაფა.^[4]

ოქინაფუეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ნოქალაქევიშ ნანოღარი;
ნოსირიშ აბანო;
ნოსირიშ არქეოლოგიური ძეგლი, ჯვ. წ. II-I ვითოშწანურეფი;
კოტიანეთიშ ჯიხა;
მენჯიშ ჯიხა (ნორთობურო გონთხორილი);
შხეფიშ ჯიხა;
ეკიშ ნათელმიმაჩამალიშ ჯოხოდვალაშ საოხიდე კომპლექსი, XII ო;
ეკიშ ოხვამე, XIII ო;
ეკიშ ჯიხაშ აკნაცჷმეფი, XIII ო;
ციხეგოჯი არქეოპოლისიშ ონოღე-ოდუდითხილუე კომპლექსი, ჯვ. წ. III – ახ. წ. VIII ო;
ნოქალაქევიშ ჟარნეჩმოწამეეფიშ ოხვამე, VI ო;
წურწუფამი წყარეფიშ აბანო, VI-VII ო;
კოტიანეთიშ წიმინდე გიორგიშ ოხვამე, XVIII ო;
კოტიანეთიშ ჯიხაშ აკნაცჷმეფი „არამიშ ნოხორი“, XVIII ო;
ჯვ. სანაკიშ წმ. გიორგიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ აკნაცჷმეფი XVIII ო;
ჯვ. სანაკიშ მანცხოვარიშ დაბადებაშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე, XVIII ო;
„ქუაშ ოხორიშ“ ჯიხა, XIII ო;
საგანგაშო ყორში - ჯვეში სანაკი;
„ჯგემარიონიშ“ ოხვამეშ აკნაცჷმეფი- შშქა ოშწანურეფი - ლეძაძამეშ თემი;
კვაუთიშ თარანგელოსიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ აკნაცჷმეფი - შქა ოშწანურეფი;
მანცხოვარიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ ნოსქილედი - ლეძაძამეშ თემი;
ჩიქოვანეფიშ აბანო - ლეძაძამეშ თემი;
დადიანეფიშ საგვარეულო აკნაგებუ - ლეძაძამეშ თემი;
ანტიკური პერიოდიშ აბანო - ლეძაძამეშ თემი;
შხეფიშ ჯიხაშ კომპლექსი (შქა ოშქანურეფი) - სანაკი, შხეფიშ უბანი;
ღორონთიშ დიდა მარიაშ დაბადებაშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე - ჟილენი თეკლათიშ ნანეფიშ ოხიდა), XIX ო;
თარანგელოსიშ ჯოხოდვალაშ მენჯიშ ოხვამე, XIX ო - სანაკი, მენჯიშ უბანი;
„ნაოხვამუშ ოხვამე“, XIII ო - მენჯიშ თემი;
საკალანდარიშვილოშ წმ. გიორგიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე, XIII ო - სანაკი, საკალანდარიშვილოშ უბანი;
საკალანდარიშვილოშ ჯიხაშ აკნაცჷმეფი, XIII ო - სანაკი, საკალანდარიშვილოშ უბანი;
ნათელიშმიმაჩამალიშ ჯოხოდვალაშ ოხიდა, XX ო;
„ხომონიშ გვირაბი“ - სანაკი, შეფიშ უბანი;
ხორშიშ მანცხოვარიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ აკნაცჷმეფი, XIII ო - ხორშიშ თემი;
თარანგელოსიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე (გვიანი შქა ოშწანურეფი) - ხორშიშ თემი;
საგანგაშო ყორში - ხორშიშ თემი;
ნოსირიშ რომაული ტიპიშ აბანოშ აკნაცჷმეფი, VI-VIII ოო - ნოსირიშ თემი II ნორისიშ უბანი,;
მანცხვარიშ დაბადებაშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე, XXI ო - ნოსირიშ თემი;
წმ. გიორგიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ ნოსქილედი, შქა ოშწანურეფი - გეჯეთიშ თემი;
თარანგელოზიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე - ფოცხოშ თემი;
„ჯგემარიონიშ ოხვამე“ - ფოცხოშ თემი;
წმ. გიორგიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ ნოსქილედი - უშაფათიშ თემი;
თარანგელოსიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ ნოსქილედი - უშაფათიშ თემი;
წმ. ბარბარეშ ჯოხოდვალაშ ოხვამეშ ოსხირიშ ნოსქილედი, შქა ოშწანურეფი - თეკლათიშ თემი;
საგანგაშო ყორში - მენჯიშ თემი;