განა: გინორთი გინოჯინეფს შქას
ახალი გვერდი: {{ინფოდაფა ქიანა| |ოდაბადური_ჯოხო = ''Republic of Ghana'' |ედომუშამი_ჯოხო = გ... |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
ღოზი 67: | ღოზი 67: | ||
|სქოლიო= |
|სქოლიო= |
||
}} |
}} |
||
'''განა''' — [[სახენწჷფო]] [[ბჟადალი აფრიკა|ბჟადალ აფრიკას]]. მიშმურს ბრიტანეთიშ [[ერეფიშ წორომაჸალობა]]შა. ბჟადალშე უხურგანს - [[კოტ-დ’ივუარი]], ოორუე-ბჟადალშე დო ოორუეშე — [[ბურკინა-ფასო]], ბჟაეიოლშე — [[ტოგო]], ობჟათეშე — [[გვინეაშ |
'''განა''' — [[სახენწჷფო]] [[ბჟადალი აფრიკა|ბჟადალ აფრიკას]]. მიშმურს ბრიტანეთიშ [[ერეფიშ წორომაჸალობა]]შა. ბჟადალშე უხურგანს - [[კოტ-დ’ივუარი]], ოორუე-ბჟადალშე დო ოორუეშე — [[ბურკინა-ფასო]], ბჟაეიოლშე — [[ტოგო]], ობჟათეშე — [[გვინეაშ ჸუჯი]]. ნანანოღა - [[აკრა]]. |
||
== ორთა == |
== ორთა == |
||
განაშ |
განაშ წყარპიჯიშ ღოზი (დოხოლაფირო 535 კმ) დაღარასიე დორთილი, ორთაშობური ონიშოლეფი ვაუღუ. ტერიტორიაშ დიდი ნორთი ვე რე. წყარპიჯიშ მანგას 15 კმ-შახ სიგანაშ ზუღაშპიჯიშ რზენიე. ცენტრალურ ნორთის გჷნოფაჩილიე აშანტიშ ფართო პლატო (სიმაღალა 300 მ-შახ); ოორუე-ბჟადალშე ობჟათე-ბჟაეიოლშა 200 კმ-ს გოძჷ კვაჰუშ პლატო. ოორუე ნორთი ველეფს უკებჷ. |
||
=== ჰავა === |
=== ჰავა === |
||
ჰავა ეკვატორულ-მუსონურიე, ობჟათე-ბჟადალშე ეკვატორულშა გჷნმალი. არძაშე |
ჰავა ეკვატორულ-მუსონურიე, ობჟათე-ბჟადალშე ეკვატორულშა გჷნმალი. არძაშე ტჷბუ თუთაშ (მელახი) ოშქაშე ტემპერატურა რე 27°C-შე (ობჟათე) 32°C-შახ (ოორუე). არძაშე რგილი თუთაშ (მარაშინათუთა), 23°C-შე 26°C-შახ. ნოლექეფი წყარპიჯიშ ბჟადალ ნორთის დო აშანტიშ პლატოს 1 500 - 2 000 მმ წანმოწანას, აკრაშ რაიონს დო წყარპიჯიშ ბჟაეიოლ ნორთის - 650 - 750 მმ, ქიანაშ ოორუეს - 1 000 - 1 200 მმ. გერგობათუთა-მარაშინათუთას [[საჰარა|საჰარაშ]] ტიოზიშე უბარს სქირე დო ჩხე ბორია ჰარმატანი. |
||
[[ფაილი:Ghana Topography.png|მინიატიურა|მორძგვიშე|ფიზიკური რუკა]] |
[[ფაილი:Ghana Topography.png|მინიატიურა|მორძგვიშე|ფიზიკური რუკა]] |
||
=== დინოხოლენი |
=== დინოხოლენი წყარეფი === |
||
წყარმალუეფიშ რშვილი |
წყარმალუეფიშ რშვილი შხირიე. უდიდაში წყარმალუშ - [[ვოლტა|ვოლტაშ]] ღანჩოს ქიანაშ ტერიტორიაშ გვერდშე მეტი უკებჷ. წყარმალუეფი - პრა, ანკობრა დო ტანო ჭორომიანიე, ჭვემაშ სეზონს იძინანს დო ონიშეთ გჷმირინუაფუ. განას აკა ტობა რე - ბოსუმტვი. |
||
=== ფლორა დო ფაუნა === |
=== ფლორა დო ფაუნა === |
||
ტერიტორიაშ დიდი ნორთი სავანაშ ტყალეფით დო მაღალოდიარებამი სავანათიე ფორილი. ობჟათეშე დო ობჟათე-ბჟადალშე თენეფს ნოტიო სუბტროპიკული ტყალეფი თირანს. ტყალეფს ქვიანაშ ფართობიშ დოხოლაფირო 10% უკებჷ. ოკიანეშ წყარპიჯ ღოზის ქვერჩხამი ჩანარეფიე, ბრელიე ზეთიშ დო ქოქოსიშ პალმა. დიხეფი უმენტაშო ლატერიტულიე. ჩხოლარეფშე სავანაშ ტყალეფს მჷკოსქილადირიე - [[მუნჭყვიშობურეფი|მუნჭყვი]], სავანას - [[ნჯილო]]. თაშნეშე ხე [[კამბეშეფი|კამბეში]], [[ბეჰემოთი]], [[ჯიქი]], [[მაიმუნეფი|მაიმუნი]], [[ანტილოპეფი|ანტილოპა]] დო შხვა. მიარეფერუამიე მაფურინჯეეფიშ დო მახოხინალეფიშ |
ტერიტორიაშ დიდი ნორთი სავანაშ ტყალეფით დო მაღალოდიარებამი სავანათიე ფორილი. ობჟათეშე დო ობჟათე-ბჟადალშე თენეფს ნოტიო სუბტროპიკული ტყალეფი თირანს. ტყალეფს ქვიანაშ ფართობიშ დოხოლაფირო 10% უკებჷ. ოკიანეშ წყარპიჯ ღოზის ქვერჩხამი ჩანარეფიე, ბრელიე ზეთიშ დო ქოქოსიშ პალმა. დიხეფი უმენტაშო ლატერიტულიე. ჩხოლარეფშე სავანაშ ტყალეფს მჷკოსქილადირიე - [[მუნჭყვიშობურეფი|მუნჭყვი]], სავანას - [[ნჯილო]]. თაშნეშე ხე [[კამბეშეფი|კამბეში]], [[ბეჰემოთი]], [[ჯიქი]], [[მაიმუნეფი|მაიმუნი]], [[ანტილოპეფი|ანტილოპა]] დო შხვა. მიარეფერუამიე მაფურინჯეეფიშ დო მახოხინალეფიშ ოქიანუ. |
||
== ლიტერატურა == |
== ლიტერატურა == |
14:43, 22 ქირსეთუთა 2014-იშ ვერსია
განაშ რესპუბლიკა Republic of Ghana განა |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
დევიზი: Freedom and Justice | ||||||
ჰიმნი: God Bless Our Homeland Ghana |
||||||
ნანანოღა | აკრა / | |||||
უკაბეტაში ნოღა | აკრა, კიმალე, ტამასი, ბოლგატანგა | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | ინგლისური | |||||
თარობა | რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | ჯონ ატა მილსი | ||||
- | ვიცე-პრეზიდენტი | კვესი ამისაჰ-არტური | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 238,535 კმ2 (77-ა) | ||||
- | წყარი (%) | 3.5 | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2010 ფასებათ | 24 200 000[1] | ||||
- | მეჭედალა | 101.5 ად/კმ2 (103-ა) | ||||
ედპ (ჸუპ) | 2007 ფასებათ | |||||
- | გვალო | $70 მილიარდი (75-ა) | ||||
- | ართ მახორუშე | $3141 (130-ა) | ||||
აგი (2007) | 0.553 (ოშქაშე) (135-ა) | |||||
ვალუტა | სედი (GHS ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | (UTC+0) | |||||
ქიანაშ კოდი | GHA | |||||
Internet TLD | .gh | |||||
ოტელეფონე კოდი | +233 |
განა — სახენწჷფო ბჟადალ აფრიკას. მიშმურს ბრიტანეთიშ ერეფიშ წორომაჸალობაშა. ბჟადალშე უხურგანს - კოტ-დ’ივუარი, ოორუე-ბჟადალშე დო ოორუეშე — ბურკინა-ფასო, ბჟაეიოლშე — ტოგო, ობჟათეშე — გვინეაშ ჸუჯი. ნანანოღა - აკრა.
ორთა
განაშ წყარპიჯიშ ღოზი (დოხოლაფირო 535 კმ) დაღარასიე დორთილი, ორთაშობური ონიშოლეფი ვაუღუ. ტერიტორიაშ დიდი ნორთი ვე რე. წყარპიჯიშ მანგას 15 კმ-შახ სიგანაშ ზუღაშპიჯიშ რზენიე. ცენტრალურ ნორთის გჷნოფაჩილიე აშანტიშ ფართო პლატო (სიმაღალა 300 მ-შახ); ოორუე-ბჟადალშე ობჟათე-ბჟაეიოლშა 200 კმ-ს გოძჷ კვაჰუშ პლატო. ოორუე ნორთი ველეფს უკებჷ.
ჰავა
ჰავა ეკვატორულ-მუსონურიე, ობჟათე-ბჟადალშე ეკვატორულშა გჷნმალი. არძაშე ტჷბუ თუთაშ (მელახი) ოშქაშე ტემპერატურა რე 27°C-შე (ობჟათე) 32°C-შახ (ოორუე). არძაშე რგილი თუთაშ (მარაშინათუთა), 23°C-შე 26°C-შახ. ნოლექეფი წყარპიჯიშ ბჟადალ ნორთის დო აშანტიშ პლატოს 1 500 - 2 000 მმ წანმოწანას, აკრაშ რაიონს დო წყარპიჯიშ ბჟაეიოლ ნორთის - 650 - 750 მმ, ქიანაშ ოორუეს - 1 000 - 1 200 მმ. გერგობათუთა-მარაშინათუთას საჰარაშ ტიოზიშე უბარს სქირე დო ჩხე ბორია ჰარმატანი.
დინოხოლენი წყარეფი
წყარმალუეფიშ რშვილი შხირიე. უდიდაში წყარმალუშ - ვოლტაშ ღანჩოს ქიანაშ ტერიტორიაშ გვერდშე მეტი უკებჷ. წყარმალუეფი - პრა, ანკობრა დო ტანო ჭორომიანიე, ჭვემაშ სეზონს იძინანს დო ონიშეთ გჷმირინუაფუ. განას აკა ტობა რე - ბოსუმტვი.
ფლორა დო ფაუნა
ტერიტორიაშ დიდი ნორთი სავანაშ ტყალეფით დო მაღალოდიარებამი სავანათიე ფორილი. ობჟათეშე დო ობჟათე-ბჟადალშე თენეფს ნოტიო სუბტროპიკული ტყალეფი თირანს. ტყალეფს ქვიანაშ ფართობიშ დოხოლაფირო 10% უკებჷ. ოკიანეშ წყარპიჯ ღოზის ქვერჩხამი ჩანარეფიე, ბრელიე ზეთიშ დო ქოქოსიშ პალმა. დიხეფი უმენტაშო ლატერიტულიე. ჩხოლარეფშე სავანაშ ტყალეფს მჷკოსქილადირიე - მუნჭყვი, სავანას - ნჯილო. თაშნეშე ხე კამბეში, ბეჰემოთი, ჯიქი, მაიმუნი, ანტილოპა დო შხვა. მიარეფერუამიე მაფურინჯეეფიშ დო მახოხინალეფიშ ოქიანუ.
ლიტერატურა
- ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 2, ხს. 669-671, ქართი, 1977 წანა.
სქოლიო
- ↑ (2010) „2010 Provisional Census Results Out“. კითხირიშ თარიღი: 7 February 2011.