მოსოფელიშ მონძალა: გინორთი გინოჯინეფს შქას

ვიკიპედიაშე
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 7: ღოზი 7:


== კრიტერიუმეფი ==
== კრიტერიუმეფი ==
საგებიო მონძეობაშ ერკებულს ხვადუნა ხვალე თი ქილინჯეფი, ნამუეფსუთ კომისიაშ აზჷრით უნივერსალური მენორსი უღუნა ისტორიაშ, ხელობუაში დო მენცარეფიშ თოლარზით. გიშაგორუაშ გინოჭყვადუაწკუმა გოთოლწონაფილი იჸუაფუ ქილინჯიშ ორიგინალურობა, აუთენტურობა (ისტორიული თახმობუა) დო თიში ართიანალა. თეშ გალე ქილინჯი ოკო ობაღინუანდას [[იუნესკო]]შ ართ ვარა მუსხირენ კრიტერიუმს ვითიშე. [[2005]] წანაშ დოჭყაფუშახ კულტურული დო ორთაშ ქილინჯეფიშო კრიტერიუმეფი ზოხო–ზოხო რდჷ, 2005 წანაშ უკული არძა ქილინჯიშო ომიშური კრიტერიუმეფქ აკომუშაფილქ იჸუ . თეშ გურშენიე, ნამუდა გიშაგორილი ქილინჯეფიშ უმენტაშობა ობაღინუანს ხვალე ვარა მაართა 6 კრიტერიუმს (i –vi) ვარა ხვალე ეკონია ოთხის (vii–x). მარა, 26 ქილინჯი რე თიცალი (აკოწყორილი ტიპიშ), ნამუთ ობაღინუანს კრიტერიუმეფს ჟირხოლო ნორთიშე.
საგებიო მონძეობაშ ერკებულს ხვადუნა ხვალე თი ქილინჯეფი, ნამუეფსუთ კომისიაშ აზჷრით უნივერსალური შანულობა უღუნა ისტორიაშ, ხელობუაში დო მენცარეფიშ თოლარზით. გიშაგორუაშ გინოჭყვადუაწკუმა გოთოლწონაფილი იჸუაფუ ქილინჯიშ ორიგინალურობა, აუთენტურობა (ისტორიული თახმობუა) დო თიში ართიანალა. თეშ გალე ქილინჯი ოკო ობაღინუანდას [[იუნესკო]]შ ართ ვარა მუსხირენ კრიტერიუმს ვითიშე. [[2005]] წანაშ დოჭყაფუშახ კულტურული დო ორთაშ ქილინჯეფიშო კრიტერიუმეფი ზოხო–ზოხო რდჷ, 2005 წანაშ უკული არძა ქილინჯიშო ომიშური კრიტერიუმეფქ აკომუშაფილქ იჸუ . თეშ გურშენიე, ნამუდა გიშაგორილი ქილინჯეფიშ უმენტაშობა ობაღინუანს ხვალე ვარა მაართა 6 კრიტერიუმს (i –vi) ვარა ხვალე ეკონია ოთხის (vii–x). მარა, 26 ქილინჯი რე თიცალი (აკოწყორილი ტიპიშ), ნამუთ ობაღინუანს კრიტერიუმეფს ჟირხოლო ნორთიშე.


=== კულტურული კრიტერიუმეფი ===
=== კულტურული კრიტერიუმეფი ===
ღოზი 14: ღოზი 14:
* ii -
* ii -
* iii - ქილინჯი წჷმმარინუანს არსებული ვარა გინოლაფირი კულტურაშ ორიგინალური ვარა მინიმუმი გიშაკერძაფილი ართმურთის.
* iii - ქილინჯი წჷმმარინუანს არსებული ვარა გინოლაფირი კულტურაშ ორიგინალური ვარა მინიმუმი გიშაკერძაფილი ართმურთის.
* iv - ქილინჯი წჷმმარინუანს ნოდგჷმეფიშ გარკვეული ტიპიშ, არქიტექტურული ვარა ტექნოლოგიური ანსამბლიშ ვარა ლანდშაფტიშ უგნმაჟირაფუ, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ კოჩიშობაშ ისტორიაშ ართი ვარა მუსხირენი მენორსამი ისტორიული მოლინას არცხუაფჷ
* iv - ქილინჯი წჷმმარინუანს ნოდგჷმეფიშ გარკვეული ტიპიშ, არქიტექტურული ვარა ტექნოლოგიური ანსამბლიშ ვარა ლანდშაფტიშ უგნმაჟირაფუ, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ კოჩიშობაშ ისტორიაშ ართი ვარა მუსხირენი შანულამი ისტორიული მოლინას არცხუაფჷ
*v - ქილინჯი წჷმმარინუანს ადამიერიშ დოოხორინიშ გარკვეული ტიპიშ, დიხაშ ვარა ზუღაშ გიმორინაფაშ გჷშაკერძაფილი, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ ართი ვარა მუსხირენი ჩინებული კულტურეფიშო ტიპურიე. ვარა კოჩიში დო გარემოშ ურთიართქმედალას, გჷშაკერძაფილო თი შემთხვევას მუჟამცჷთ უგუჩერებუ თირაფეფიშ გურიშენ ქილინჯის დინაფა ომუქრუ.
*v - ქილინჯი წჷმმარინუანს ადამიერიშ დოოხორინიშ გარკვეული ტიპიშ, დიხაშ ვარა ზუღაშ გიმორინაფაშ გჷშაკერძაფილი, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ ართი ვარა მუსხირენი ჩინებული კულტურეფიშო ტიპურიე. ვარა კოჩიში დო გარემოშ ურთიართქმედალას, გჷშაკერძაფილო თი შემთხვევას მუჟამცჷთ უგუჩერებუ თირაფეფიშ გურიშენ ქილინჯის დინაფა ომუქრუ.
* vi - ქილინჯი უოშკარეთ რე მერცხილი მოლინეფწკუმა ვარა ტრადიციული რინაშ წესიწკუმა, იდეეფწკუმა ვარა რელიგიური რწუმეფწკუმა, ხელობუა დო ლიტერატურული ნაწარმონებეფწკუმა, ნამუეფსუთ გშაკერძაფილი, უნივერსალური მენორსი უღუნა (კომიტეტი იპიჯანს, ნამუდა თე კრიტერიუმი მოქმედენს ხვალე თიწკუმა, მუჟამცჷთ ქილინჯი შხვა ნამდგარენი კრიტერიუმს ხოლო ობაღინუანს).
* vi - ქილინჯი უოშკარეთ რე მერცხილი მოლინეფწკუმა ვარა ტრადიციული რინაშ წესიწკუმა, იდეეფწკუმა ვარა რელიგიური რწუმეფწკუმა, ხელობუა დო ლიტერატურული ნაწარმონებეფწკუმა, ნამუეფსუთ გშაკერძაფილი, უნივერსალური შანულობა უღუნა (კომიტეტი იპიჯანს, ნამუდა თე კრიტერიუმი მოქმედენს ხვალე თიწკუმა, მუჟამცჷთ ქილინჯი შხვა ნამდგარენი კრიტერიუმს ხოლო ობაღინუანს).


=== ორთაშობური კრიტერიუმეფი ===
=== ორთაშობური კრიტერიუმეფი ===
* vii - ობიექტი წჷმმარინუანს ორთაშ მერეთის, ვარა ტერიტორიას, ნამუთ უღუ გჷშაგორილი სისკვამე დო ესთეტიური მენორსი.
* vii - ობიექტი წჷმმარინუანს ორთაშ მერეთის, ვარა ტერიტორიას, ნამუთ უღუ გჷშაგორილი სისკვამე დო ესთეტიური შანულობა.
* viii - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოშ ისტორიაშ თარი ეტაპიშ გიშაგორილი მაგალითის, თინეფ შქას ულირიშ ქილინჯეფი, ნამუეფუთ წჷმმარინუანა სიმბოლოს გეოლოგიური პროცესეფიში დო რელიეფიშ გოვითარაფაშ ვარა გეომორფოლოგიური დო ფიზიოგეოგრაფიული მუშობურალას.
* viii - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოშ ისტორიაშ თარი ეტაპიშ გიშაგორილი მაგალითის, თინეფ შქას ულირიშ ქილინჯეფი, ნამუეფუთ წჷმმარინუანა სიმბოლოს გეოლოგიური პროცესეფიში დო რელიეფიშ გოვითარაფაშ ვარა გეომორფოლოგიური დო ფიზიოგეოგრაფიული მუშობურალას.
* ix - ობიექტი წჷმმარინუანს [[სქირონა]]შ, ლიგე წყარიშ, ჸუჯეფიში დო ზუღეფიშ ეკოსისტემას, თაშნეშიშე ფლორაში დო ფაუნაშ გოვითარაფაშ დო ევოლუციაშ გიშაგორილი დო მენორსამი მაგალითის გარკვეული ეკოლოგიური დო ბიოლოგიური პროცესეფს.
* ix - ობიექტი წჷმმარინუანს [[სქირონა]]შ, ლიგე წყარიშ, ჸუჯეფიში დო ზუღეფიშ ეკოსისტემას, თაშნეშიშე ფლორაში დო ფაუნაშ გოვითარაფაშ დო ევოლუციაშ გიშაგორილი დო შანულამი მაგალითის გარკვეული ეკოლოგიური დო ბიოლოგიური პროცესეფს.
* x - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოს ჸოფილი მენორსამი ტიპური ოხორინალი ტერიტორიას, თინეფ შქას თიცალეფს, ნამუეფუთ იკათუანა გინოლაფაშ პიჯის რინელი სახეობეფს, ნამუთ მენცარულ ოსხირეფიშ დო თინეფიშ შენარჩუნებაშ უციოობაშ გურიშენი ძვირფასეფი რენა.
* x - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოს ჸოფილი შანულამი ტიპური ოხორინალი ტერიტორიას, თინეფ შქას თიცალეფს, ნამუეფუთ იკათუანა გინოლაფაშ პიჯის რინელი სახეობეფს, ნამუთ მენცარულ ოსხირეფიშ დო თინეფიშ შენარჩუნებაშ უციოობაშ გურიშენი ძვირფასეფი რენა.


== სტატისტიკა ==
== სტატისტიკა ==

17:48, 28 კვირკვე 2012-იშ ვერსია

იუნესკოშ საგებიო მონძეობაშ კომიტეტიშ ლოგო
ქილინჯი #86: ეგვიპტეშ პირამიდეფი
ქილინჯი #174: ფლორენციაშ ისტორიული ცენტრი (იტალია)
ქილინჯი #483: ჩიჩენ-იცა (მექსიკა).
ძეგლი #592: ბორობუდური (ინდონეზია).

საგებიო მონძეობა (ინგლ. World Heritage, ფრანგ. Patrimoine Mondial, ესპ. Patrimonio Mundial) — ორთაშობური ვარა ადამიერიშ გოჭყაფილი ობიექტეფი, ნამუეფიშ გჷშაკერძაფილი ისტორიული ვარა ეკოლოგიური ფასეულობაშ გურიშენ, პრიორიტეტული კანდრახეფო თინეფიშ ჩუალა დო პოპულარიზაცია იკოროცხუ.

კრიტერიუმეფი

საგებიო მონძეობაშ ერკებულს ხვადუნა ხვალე თი ქილინჯეფი, ნამუეფსუთ კომისიაშ აზჷრით უნივერსალური შანულობა უღუნა ისტორიაშ, ხელობუაში დო მენცარეფიშ თოლარზით. გიშაგორუაშ გინოჭყვადუაწკუმა გოთოლწონაფილი იჸუაფუ ქილინჯიშ ორიგინალურობა, აუთენტურობა (ისტორიული თახმობუა) დო თიში ართიანალა. თეშ გალე ქილინჯი ოკო ობაღინუანდას იუნესკოშ ართ ვარა მუსხირენ კრიტერიუმს ვითიშე. 2005 წანაშ დოჭყაფუშახ კულტურული დო ორთაშ ქილინჯეფიშო კრიტერიუმეფი ზოხო–ზოხო რდჷ, 2005 წანაშ უკული არძა ქილინჯიშო ომიშური კრიტერიუმეფქ აკომუშაფილქ იჸუ . თეშ გურშენიე, ნამუდა გიშაგორილი ქილინჯეფიშ უმენტაშობა ობაღინუანს ხვალე ვარა მაართა 6 კრიტერიუმს (i –vi) ვარა ხვალე ეკონია ოთხის (vii–x). მარა, 26 ქილინჯი რე თიცალი (აკოწყორილი ტიპიშ), ნამუთ ობაღინუანს კრიტერიუმეფს ჟირხოლო ნორთიშე.

კულტურული კრიტერიუმეფი

  • i - ობიექტი წჷმმარინუანს კოჩიშ ქიმერონული გენიაშ შედევრის.
  • ii -
  • iii - ქილინჯი წჷმმარინუანს არსებული ვარა გინოლაფირი კულტურაშ ორიგინალური ვარა მინიმუმი გიშაკერძაფილი ართმურთის.
  • iv - ქილინჯი წჷმმარინუანს ნოდგჷმეფიშ გარკვეული ტიპიშ, არქიტექტურული ვარა ტექნოლოგიური ანსამბლიშ ვარა ლანდშაფტიშ უგნმაჟირაფუ, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ კოჩიშობაშ ისტორიაშ ართი ვარა მუსხირენი შანულამი ისტორიული მოლინას არცხუაფჷ
  • v - ქილინჯი წჷმმარინუანს ადამიერიშ დოოხორინიშ გარკვეული ტიპიშ, დიხაშ ვარა ზუღაშ გიმორინაფაშ გჷშაკერძაფილი, არძაშე უჯგუში ართმურთის, ნამუთ ართი ვარა მუსხირენი ჩინებული კულტურეფიშო ტიპურიე. ვარა კოჩიში დო გარემოშ ურთიართქმედალას, გჷშაკერძაფილო თი შემთხვევას მუჟამცჷთ უგუჩერებუ თირაფეფიშ გურიშენ ქილინჯის დინაფა ომუქრუ.
  • vi - ქილინჯი უოშკარეთ რე მერცხილი მოლინეფწკუმა ვარა ტრადიციული რინაშ წესიწკუმა, იდეეფწკუმა ვარა რელიგიური რწუმეფწკუმა, ხელობუა დო ლიტერატურული ნაწარმონებეფწკუმა, ნამუეფსუთ გშაკერძაფილი, უნივერსალური შანულობა უღუნა (კომიტეტი იპიჯანს, ნამუდა თე კრიტერიუმი მოქმედენს ხვალე თიწკუმა, მუჟამცჷთ ქილინჯი შხვა ნამდგარენი კრიტერიუმს ხოლო ობაღინუანს).

ორთაშობური კრიტერიუმეფი

  • vii - ობიექტი წჷმმარინუანს ორთაშ მერეთის, ვარა ტერიტორიას, ნამუთ უღუ გჷშაგორილი სისკვამე დო ესთეტიური შანულობა.
  • viii - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოშ ისტორიაშ თარი ეტაპიშ გიშაგორილი მაგალითის, თინეფ შქას ულირიშ ქილინჯეფი, ნამუეფუთ წჷმმარინუანა სიმბოლოს გეოლოგიური პროცესეფიში დო რელიეფიშ გოვითარაფაშ ვარა გეომორფოლოგიური დო ფიზიოგეოგრაფიული მუშობურალას.
  • ix - ობიექტი წჷმმარინუანს სქირონაშ, ლიგე წყარიშ, ჸუჯეფიში დო ზუღეფიშ ეკოსისტემას, თაშნეშიშე ფლორაში დო ფაუნაშ გოვითარაფაშ დო ევოლუციაშ გიშაგორილი დო შანულამი მაგალითის გარკვეული ეკოლოგიური დო ბიოლოგიური პროცესეფს.
  • x - ობიექტი წჷმმარინუანს საგებიოს ჸოფილი შანულამი ტიპური ოხორინალი ტერიტორიას, თინეფ შქას თიცალეფს, ნამუეფუთ იკათუანა გინოლაფაშ პიჯის რინელი სახეობეფს, ნამუთ მენცარულ ოსხირეფიშ დო თინეფიშ შენარჩუნებაშ უციოობაშ გურიშენი ძვირფასეფი რენა.

სტატისტიკა

ედომუშამო 911 საგებიო მონძეობაშ ქილინჯიე 148 ქიანას. თავრეშე: 704 კულტურულიე, 181 ორთაშობური, ოდო 26 აკოწყორილი ტიპიშ. საგებიო მონძეობა გორთილიე ხუთი გეოგრაფიული ზონათ: აფრიკა, არაბეთიშ ქიანეფი (წჷმმორინაფილი ოორუე აფრიკა დო შქა ელახი), აზია-ოკიანია (წჷმმორენაფილი ავსტრალია დო ოკიანია), ევროპა & ოორუე ამერიკა, დო ლათინური ამერიკა & კარიბეფი.

რუსეთი დო კავკაცია იკლასიფიცირებუ მუჭოთ ევროპა, თიწკუმა მუჟამცჷთ მექსიკა მიშმურს ლათინური ამერიკაში დო კარიბიშ ზონაშა. თუდო მოჸონაფილი რცხუ წჷმმარინუანს ზონეფით დო კლასიფიკაციეფით გორთილი სქემას: Stats

ზონა ორთაშობური კულტურული აკოწყორილი გვალო
აფრიკა 33 42 3 78
არაბული ქიანეფი 4 61 1 66
აზია-ოკიანია 52 138 9 199
ევროპა & ოორუე ამერიკა 57 377 10 444
ლათინური ამერიკა & კარიბეფი 35 86 3 124
გვალო 181 704 26 911

საგებიო მონძეობაშ ერკებული

რესურსეფი ინტერნეტის