ფერდინანდ მარკოსი
ფერდინანდ მარკოსი | ||
![]() მარკოსი 1982 წანას | ||
ფილიპინეფიშ მა-10 პრეზიდენტი | ||
---|---|---|
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
30 ქირსეთუთა, 1965 – 25 ფურთუთა, 1986 | ||
წიმოხონი | დიოსდადო მაკაპაგალი | |
მონძე | კორასონ აკინო | |
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
12 მანგი, 1978 – 30 მანგი, 1981 | ||
წიმოხონი | პოსტიქ კინ გიჭყჷ | |
მონძე | სესარ ვირატა | |
დუნაბადი | 11 ეკენია, 1917 სარატი, ფილიპინეფი | |
ნაღურა | ეკენია 28, 1989 (72 წანერი) ჰონოლულუ, ჰავაი, ააშ | |
მენოღალობა | ![]() | |
პოლიტიკური პარტია | ლიბერალური პარტია (1946-1964) ნაციონალისტური პარტია (1964-1978) ახალი ჯარალუაშ ჸარაფი (1978-1989) | |
მუმა | მარიანო მარკოსი | |
ნანა | ხოსეფა ედრალინი | |
ალმასქუ | იმელდა რომუალდესი | |
სქუალეფი | 9 (თინეფს შქას: იმელდა, ბონგბონგი, ირენე) | |
გონათაფა | ფილიპინეფიშ უნივერსიტეტი | |
საქვარუა | იურისტი, პოლიტიკოსი | |
ხეშმოჭარუა | ![]() |
ფერდინანდ ემანუელ ედრალინ მარკოსი (დ. 11 ეკენია, 1917 — ღ. 28 ეკენია, 1989) — ფილიპინარი იურისტი დო პოლიტიკოსი, ფილიპინეფიშ პრეზიდენტი 1965-1986 წანეფს.
მარკოსი გურაფულენდჷ იურისპრუდენციას, ფილიპინეფიშ უნივერსიტეტის, ნამუთ 1939 წანას გათუ. გურაფაშ თებაშ უკულ მონაწილენდჷ მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმას. ლჷმაშ თებაშ უკულ მოღალენდჷ იურისტო. 1949-1959 წანეფს ნინალენდჷ ფილიპინეფიშ წჷმმარინაფალეფიშ პალატას, 1959-1965 წანეფს - ფილიპინეფიშ სენატის. 1965 წანას გიშაგორილქ იჸუ ფილიპინეფიშ პრეზიდენტო. თიში მართუალაშ დაჭყაფური წანეფს, სახენწჷფოშ ეკონომიკაქ შანულამი წჷმოძინეფს მიოჭირინუ. მარკოსი ეთმეჭოფუნდჷ კრედიტეფს დო აფინანსენდჷ ინფრასტრუქტურული პროექტეფს. შედეგო, ეკონომიკაქ გედიდჷ დო მარკოსიქ კაბეტი პოპულარობა მიპალუ. მარა უკულ, ბორჯიშ გოძვენას, ქიანას ვალეფქ დაშაჸარჷ დო ინფლაციაქ ქიმიძინჷ. ფინანსური სიტუაციაშ გაუფრაშებას სოციალური ხასიათიშ არეულობეფქ მაჸუნჷ. 1972 წანაშ 23 ეკენიას მარკოსიქ გეგმაცხადჷ ოურდუმე ჸოფირალა (Martial law), ნამუშ რატიფიკაციაქ იმანჯჷ 1973 წანას, რეფერენდუმიშ შედეგო. მარკოსიქ სახენწჷფოშ მართუალა გაგინძორჷ ოურდუმე ჸოფირალათ. მარკოსიქ დოთირუ კონსტიტუცია დო ქიდიჭყჷ მედიაშ დო პოლიტიკური ოპონენტეფიშ რეპრესიეფი. თაშნეშე, თხოზუდეს მუსულმანეფს, კომუნისტეფს დო უბრალო მენოღალეეფს ხოლო.
1981 წანას მარკოსიქ მასუმა ვადათ იჸუ გიშაგორილქ ქიანაშ პრეზიდენტო. 1983 წანაშე ფილიპინეფს უღუდჷ სერიოზული ეკონომიკური პრობლემეფი, ნამუეფქჷთ უკულ ეკონომიკური კოლაფსი გიმიჭანუ. უკმაყოფილე მახორუეფიშ აგრესიაქ ხოლო უმოსო ქიმიძინჷ, მუჟამსჷთ, 1983 წანაშ 21 მარაშინათუთას, დოჸვილეს ოპოზიციაშ ლიდერი ნინოი აკინო. ჸათე ბორჯიშე გჷმიბჟინუ დოკუმენტეფქ, ნამუეფით ადასურენდჷ მარკოსიშ რეჟიმიშ კორუფციას. 1986 წანაშ გიშაგორუეფს, მარკოსიშ რეჟიმქ გიმირინუ რეპრესიეფი დო მანიპულაციეფი, გიშაგორუეფიშ გაყალბებაშ ღანკით. შედეგო, ოპოზიციაქ გიშაგორუეფიშ შედეგეფი ვეჩინჷ. 1986 წანაშ 22-25 ფურთუთას, ფილიპინეფს ქუმოხვადჷ ყვინთელი რევოლუციაქ, ნამუქჷთ ქუდახუ მარკოსიშ ხეშულობა. მარკოსიქ ფილიპინეფი ქიდიტუ დო ჰავაიშა ინტუ. პრეზიდენტიშ პოსტი ქიდეკინჷ ნინოი აკინოშ ქვრიქ, კორასონ აკინოქ.
მარკოსი ოდებელი ფიგურა რე თეხანური ფილიპინეფს. თის ფშხირას აკრიტიკენა კორუფციაშ დო კონწარი რეპრესიეფიშ გეშა. მართუალაშ გოძვენას, ფერდინანდ მარკოსიქ ფილიპინეფიშ ცენტრალური ბანკიშე მიხირჷ დოხოლაფირო ვითი მილიარდი დოლარი. ფერდინანდ მარკოსიშ სქუა რე ბონგბონგ მარკოსი, ნამუქჷთ 2022 წანას გიშაგორილქ იჸუ ფილიპინეფიშ პრეზიდენტო.