ჰიროჰიტო

	ჰიროჰიტო; 裕仁
	; ჰიროჰიტო 1935 წანას
იაპონიაშ იმპერატორი
პოსტის გერინაშ ბორჯი
	25 ქირსეთუთა, 1926 – 7 ღურთუთა, 1989
წიმოხონი	ტაისიო
მონძე	აკიჰიტო
ნაღურა	7 ღურთუთა, 1989 (87 წანერი); ტოკიო, იაპონია
მუმა	ტაისიო
ნანა	ტეიმეი
ალმასქუ	კიოძუნი
სქუალეფი	7
რელიგია	სინტოიზმი
ხეშმოჭარუა

ჰიროჰიტო (იაპ. 裕仁; დ. 29 პირელი, 1901 — ღ. 7 ღურთუთა, 1989) — იაპონიაშ 124-ა იმპერატორი 1926-1989 წანეფს. საიმპერატორო ხვისტაშა ეშართჷ 1926 წანაშ 25 ქირსეთუთას, მუამუშიშ ტაისიოშ ღურაშ უკულ. ჰიროჰიტოშ მართუალა მიშინუაფუ მუჭოთ "შოვა", ნამუთ "გონათაფილი თინჩალა"-ს შანენს. 1936 წანაშ ფურთუთას ჰიროჰიტოქ დამარცხჷ ოურდუმე ოფიცერეფიშ არყება. ჰიროჰიტოშ როლი იაპონიაშ მილიტარისტული პოლიტიკას, ოდებელი თემა რე. ნამთინე ისტორიკოსიშ აზრით თინა ოპონირენდჷ იაპონიაშ ალიანსის ფაშისტური გერმანიაწკჷმა დო იტალიაწკჷმა დო თიში რეალური გოლინა დაღარი რდჷ, მუშენდა არმიაშ კონტროლი ხეშა ქაშეჸოთეს აგრესიული მილიტარისტეფქ. შხვა ისტორიკოსეფიშ მეჯინათ თინა აქტიურო მონაწილენდჷ იაპონიაშ ექსპანსიონისტური პოლიტიკაშ დოგეგმუას, მანჯურიაშა მიშაჭკირუაშე მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ თებაშახ.

1945 წანაშო უკვე არგამა რდჷ იაპონიაშ მარცხი. თე წანაშ 6-9 მარაშინათუთას ამერიკალეფქ გვირზილური ანჯარიშ გიმორინაფათ, დობომბეს იაპონიაშ ნოღეფი ჰიროსიმა დო ნაგასაკი. 9 მარაშინათუთას სხუნუეთიშ ჯარეფქ ქიდიჭყეს მანჯურიაშ ოპერაცია. 15 მარაშინათუთას, ჰიროჰიტოქ ერუანული რადიოთ გიშელჷ დო გეგმაცხადჷ იაპონიაშ კაპიტულაციაშ გეშა. იაპონიაშ კაპიტულაციაშ უკულ, ჰიროჰიტოშა ოურდუმე დანაშურეფი ვეკუდვალუნა დო თინა პასუხგებაშე გადუდიშულეს. ამერიკალეფიშ გოლინათ, ჰიროჰიტოქ ივარჷ იაპონიაშ იმპერატორეფიშ ტრადიციული საღორონთო ორთა.

1947 წანას იაპონიაქ მიღჷ ახალი კონსტიტუცია, ნამუშ ნძალათ იაპონიაქ გინირთჷ კონსტიტუციური მონარქიათ დო იმპერატორიშ ნებეფქ შანულამო დედაღარჷ. კონსტიტუციური თირუეფიშ შედეგო, იმპერატორქ გეგმიცხადჷ იაპონიაშ სახენწჷფოშ დო კათაშ ართოიანობაშ სიმბოლოთ. მართუალაშ ბორჯის, ჰიროჰიტო ოცადუდჷ კათაწკჷმა ხოლოს ქორდუკო დო ფშხირას შეთმეხვადუდჷ მახორუეფს. შედეგო, ჰიროჰიტოშ პოპულარობაქ ქიმიძინჷ. 1959 წანას, თიში სქუაქ აკიჰიტოქ ოსურო ქიმიჸონჷ მიჩიკო სიოდა, ნამუთ არისტოკრატიული ფანიაშ წჷმმარინაფალი ვარდჷ. ჸათეთ ხოლო ართი ისტორიული, დოხოლაფირო 1,500 წანიანი იმპერატორული ტრადიციაქ მეჭყორდჷ. 1971 წანას, ჰიროჰიტოქ ხოლო ართი ტრადიცია ივარჷ, მუჟამსჷთ თიქ ურცხო ქიანეფს ესუმარუნჷ. თიქ გინირთჷ იაპონიაშ მაართა იმპერატორო, ნამუქჷთ ურცხოეთის იშარალჷ. თე წანას ჰიროჰიტოქ ევროპაშ ქიანეფშა იდჷ. ოთხი წანაშ უკულ ამერიკაშა მიდართჷ ოფიციალური ვიზიტით დო ამერიკაშ პრეზიდენტის რიჩარდ ნიქსონს ქეშეხვადჷ. ჸათნა ამერიკაშ პრეზიდენტიშ დო იაპონიაშ იმპერატორიშ მაართა აკოხვამილაფა რდჷ. ჰიროჰიტოქ ღურჷ 1989 წანაშ 7 ღურთუთა, 87 წანერქ. თიში მონძე რდჷ უნჩაში ქომოლსქუა აკიჰიტო.

ქოძირით თაშნეშე

იაპონიაშ იმპერატორეფიშ ერკებული

ლიტერატურა

ენციკლოპედია ბრიტანიკა

თე სტატია იაპონიაშ დო იაპონარეფიშ გეშა დიოდღარო მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქუმმეხვარათ დო აკაფშათ თინა.