ბერტოლტ ბრეხტი

ვიკიპედიაშე
ბერტოლტ ბრეხტი

ბერტოლტ ბრეხტი — (გერმ. Bertolt Brecht) (ედომუშამი ჯოხო გერმ. Eugen Berthold Friedrich Brecht ოიგენ ბერტოლდ ფრიდრიხ ბრეხტი). (დ. 10 ფურთუთა, 1898, აუგსბურგი, ბავარია ― ღ. 14 მარაშინათუთა, 1956, ბერლინი), გერმანალი პოეტი, პროზაიკოსი, რეჟისორი დო დრამატურგი, თეატრიშ რეფორმატორი, თეატრ "ბერლინიშ ანსამბლიშ" დჷმარსხუაფალი.

ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბურჟუაზიულ ფანიას დჷნაბადი ბერტოლტ ბრეხტი ჭარუას ძალამი ორდოშე იჭყანს, თიში მაართა ნაწარმები 1914 წანას იბჟინუაფუ. თინა დიო ფილოსოფიას ეუფალებუ, უკული მედიცინაშ გურაფას იჭყანს დო მაართა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის ექთანო მუშენს. 1918 წანას ბრეხტი ჭარჷნს მუში მაართა პიესას, ბაალი. თეს მუთმაჸუნუ პიესეფი ობარხალეეფი (დაფდაფეფი) სერს (1919) დო ნოღეფიშ ჯუნგლეფს (1921). თე სუმი ნაწარმები ავტორიშ ანარქისტულ განს წჷმარჩქინანს.

1924 წანას ბრეხტიშ პიესეფი იდგჷმუ ბერლინც, რეინჰარდტიშით. კინ თე წანას ბრეხტიშ ოჸოროფულო გინმირთუ ელიზაბეტ ჰაუპტმანი. 1928 წანას ბრეხტი ორცხუანს სუმგროშამი ოპერას, მუთ მუში დო ოართეთ გერმანული თეატრიშ ართ-ართი უდიდაში წჷმოძინა რე.

ბრეხტიშ ნოჭახნაკუ თეატრი "ბერლინიშ ანსამბლიშ" გალე ბერლინს.

მალას ბრეხტის ჩილო მოჸუნს ჰელენი დო გინმირთუ მარქსისტო. ნაციზმიშ ეფუშქუა აძულებურს ჸონს 1933 წანას ქჷდიტუას გერმანია, სოდეთ მუში ნაწარმებეფი აკრძალური იჸუაფუ. თინა შარალენს ევროპაშა (დანია, ფინეთი, რუსეთი), ოდო უკული აშშ-ს, კალიფორნიას იხორუ. 1947 წანას მუში მარქსისტული იდეეფიშ გურშენი თაჸურეშეთ აძულებური იჸი მიდეშარას თე ქიანაშეთ. თე პერიოდის იჭარუ ბრეხტიშ აკოქიმინჯალაშ დიდი ნორთი, თინეფ შქას გალილეიშ რინა, დიდა კურაჟი დო მუში სქუალეფი, არტურო უიშ წინანდეგობური ეკიულა, კავკაციური ცარციშ წირე დო მორჩილი ორგანონი თეატრიშოთ. თე ეკონიას მოჩამილიე ბრეხტიშური თეორია ეპიკური თეატრიშ დო "დისტანციაციაშ" გეშა.

1949 წანას დრამატურგი საბოლოოთ იხორუ ბჟაეიოლ ბერლინს, სოდეთ ხემანჯღვერენს თეატრის "ბერლინიშ ანსამბლი" დო გჷმოხანტჷნს სოციალისტურ პოზიციეფს. თინა ორცხუანს მარქსისტულ გეზაშ "ეპიკურ თეატრის". ხუჯის არზენს კომუნისტურ დიქტატურას დო, მუჟამცჷთ 1953 წანაშ 17 მანგის გერმანიაშ დემოკრეტულ რესპუბლიკას რინაშ პიჯალეფიშ გოუჯგუშაფაშო მუშეფიშ მასაშური ოპროტესტე გჷშულეფი იჭყაფუნ, ბრეხტი კინ თი დღას ჭარილს უჯღონანს ვალტერ იულბრიხტის დო უჩინანს, ნამდა ედომუშამო ხუჯის არზენს თარობას დო სხუნუეფიშ ჯარეფიშ მიშაჸუნაფას. თე ბორჯის წჷმორაგადანს ბრეხტი მუშ ჩინებულ ფრაზას: "კათა გლახათ ქოფირქენსჷდა დობთირუათ კათა!". გდრ-შ რეჟიმიშ დახე ოფიციალურ ფიგურათ გინორთელი ბრეხტი 1955 წანას ეთმეჭოფუნს სტალინიშ ოერეფოშქაშე პრემიას შვიდობაშენი. ბერტოლდ ბრეხტიქ ინფარქტით ღურჷ 1956 წანას.

სტილი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბრეხტიშ ზალამი რდჷ აკურღვაფუდუკო თეატრალური ილუზია დო მაჯინე უძვილებუდუკო დოფირქებედუკო თიშე, მუთ სცენას მუთმოხვადუდუნ. ათეშ გეშა, მუში პიესეფი დიდაქტიკური ხასიათიშიე: ფშხირიე სცენას დაფეფს დოჭარილი მოიადეფიშ, მაქსიმეფიშ გჷშაღალა, პუბლიკაშა მეწურაფილი აპარტეეფი, პიესაშ კომენტარეფი, ობირე დინნართეფი დო ა.უ. თინა ათმაძვილენს მაჯინეს კრიტიკულო ქჷმკაჯინას ამბეს. თე პროცესიქ, ნამუსუთ ბრეხტი "დისტანციაციას" (Verfremdung-Effekt) უძახჷნ, დიდი გოლინა იღვენუ გეჸვენჯი მოითჷრიშ რეჟისორეფშა.

ნაწარმებეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • "ბაალი", 1918
  • ჭიფანა ბურჟუეფიშ ქორწილი, 1919
  • ობარხალეეფი სერს, 1920
  • ნოღეფიშ ჯუნგლეფს, 1922
  • ადამიერი ადამიერშოთ, 1925
  • სუმგროშამი ოპერა , 1928
  • ალებაშ შანულობა, 1929
  • მაჰაგონიშ ნოღაშ დიდაფა დო დონთხაფა, 1929
  • გჷნოჭყვადირუა, 1930
  • გჷმჷნარკებუ დო წესი, 1930
  • დიდა, 1931
  • კვარკვალია დო წვანთირი დუდეფი, 1933
  • დიდა კარარიშ თოფეფი, 1937
  • დიდა კურაჟი დო მუში სქუალეფი, 1937
  • III რეიხიშ შქურინი დო გაჭირება, 1938
  • გალილეაშ რინა, 1938
  • მეტრი პუნტილა დო ლაქია მატი, 1941
  • არტურო უიშ წინანდეგობური ეკიულა, 1941
  • სიმონ მაშარიშ აწოძირაფეფი, 1942
  • შვეიკი მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმას, 1943
  • კავკაციური ცარციშ წირე, 1945
  • ანტიგონე, 1947
  • კომუნაშ დღალეფი, 1949
  • მორჩილი ორგანონი თეატრიშოთ, 1948
  • დიალექტიკა თეატრის, 1951
  • ტურანდოტი, ანუ მარჩხალეფიშ კონგრესი, 1954

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]