ზელმან ვაკსმანი
| ზელმან აბრაამ ვაკსმანი | |
| ინგლ. Selman Abraham Waksman | |
 | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: |
ნოვა-პრილუკა, კიევიშ გუბერნია, რუსეთიშ იმპერია (ასეიან უკრაინა) |
| ღურაშ თარიღი: |
მარაშინათუთა 16, 1973 (85 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: | |
| მენოღალობა: | |
| ომენცარე სფერო: | |
| სამუშაშ აბანი : | |
| ალმა-მატერი: | |
| ომენცარე ხემანჯღვერი: |
ტორბერნ ბრეილსფორდ რობერტსონი |
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
ალბერტ ლასკერიშ პრემია (1948) |
ზელმან აბრაამ ვაკსმანი (ინგლ. Selman Abraham Waksman; დ. 22 კვირკვე, 1888, ნოვა-პრილუკა, კიევიშ გუბერნია, რუსეთიშ იმპერია (ასეიან უკრაინა) — ღ. 16 მარაშინათუთა, 1973, ვუდს-ჰოული, ბარნსტაბლი, მასაჩუსეტსი, ააშ) — ამერიკალი ბიოქიმიკოსი დო მიკრობიოლოგი. ვაკსმანქ დო კოლეგეფქ ძირეს დო დიგურეს შხვადოშხვა ანტიბიოტიკეფი. ვაკსმანიშ სტუდენტიქ, ალბერტ შაციქ, ვაკსმანიშ ხემანჯღვერობათ, აკეთჷ ანტიბიოტიკი სტრეპტომიცინიშ იზოლაცია. სტრეპტომიცინქ შელებუ ტუბერკულოზიშ ეფექტური კურნალობა. ზელმან ვაკსმანს, სტრეპტომიცინიშ დო შხვა ანტიბიოტიკეფიშ ძირაფაშ დო გოვითარაფაშ გეშა, 1952 წანას გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიოლოგიაშ დო მედიცინაშ დარგის.
ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
ზელმან ვაკსმანი გურაფულენდჷ რატგერსიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ 1915 წანას მიპალუ მენცარობაშ ბაკალავრიშ აკადემიური ხარისხი. ვაკსმანქ მაგისტრიშ ხარისხი ხოლო რატგერსიშ უნივერსიტეტის მიპალუ. გურაფაშ თებაშ უკული მუშენდჷ დიო რატგერსიშ უნივერსიტეტის დო უკულ კალიფორნიაშ უნივერსიტეტის (ბერკლი). 1918 წანას ვაკსმანქ მიპალუ დოქტორიშ ხარისხი კალიფორნიაშ უნივერსიტეტის. რატგერსიშ უნივერსიტეტის ვაკსმანქ დო თიშ კოლეგეფქ ძირეს შხვადოშხვა ანტიბიოტიკეფი: დაკტინომიცინი, კლავაცინი, სტრეპტოტრიცინი, სტრეპტომიცინი, ნეომიცინი, ფრადიცინი, კანდიდინი, კანდიციდინი.
ნობელიშ პრემია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
1952 წანას ზელმან ვაკსმანს გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიოლოგიაშ დო მედიცინაშ დარგის, უმოსო სტრეპტომიცინიშ ძირაფ გეშა, მარა სტრეპტომიცინიშ იზოლაცია ვაკსმანიშ ლაბორატორიას, ვაკსმანიშ სტუდენტიქ ალბერტ შაციქ აკეთჷ. შაცი აპროტესტენდჷ დო თქუ ნამდა ნობელიშ პრემია მუს ხოლო ხვადუდჷ. ნობელიშ პრემიაშ კომიტეტიქ გინოჭყვიდჷ, ნამდა შაცი რდჷ ვაკსმანიშ ასისტენტი დო პრემია ხვალე ვაკსმანს გეგნოჩჷ.
პუბლიკაციეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
ზელმან ვაკსმანი რდჷ 400-შე უმოს მენცარული სტატიაშ, 28 წინგიშ დო 14 მენცარული პამფლეტიშ ავტორი
- Enzymes (1926)
- Humus: origin, chemical composition, and importance in nature (1936, 1938)
- Principles of Soil Microbiology (1938)
- My Life with the Microbes (1954) (ავტობიოგრაფია)
რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- ხასჷლეფი, ნამუეფჷთ გჷმირინუანა დუბლიკატ არგუმენტეფს თანგეფიშ გიშაძახებაშო
- დუნაბადი 1888
- დუნაბადი 22 კვირკვე
- ნაღურა 1973
- ნაღურა 16 მარაშინათუთა
- ღურელი კათა
- ამერიკალეფი
- ამერიკალი ბიოქიმიკოსეფი
- ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი
- ამერიკალი ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი
- ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი ფიზიოლოგიაშ დო მედიცინაშ დარგის