ინდოეთი: გინორთი გინოჯინეფს შქას
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე |
||
ღოზი 116: | ღოზი 116: | ||
| 8 || [[ჯარხანდი]] || {{lang-en|Jharkhand}}<br />{{lang-hi|झारखंड}} || [[რანჩი]] || 79 714 || 32 966 238 || 413,56 || [[ფაილი:Jharkhand in India.png|center|90px]] |
| 8 || [[ჯარხანდი]] || {{lang-en|Jharkhand}}<br />{{lang-hi|झारखंड}} || [[რანჩი]] || 79 714 || 32 966 238 || 413,56 || [[ფაილი:Jharkhand in India.png|center|90px]] |
||
|- |
|- |
||
| 9 ||[[ბენგალი]] || {{lang-en|West Bengal}}<br />{{lang-hi|पश्चिम बंगाल}}<br />[[ბენგალური ნინა|ბენგალური]] পশ্চিমবঙ্গ|| [[კოლკატა]] || 88 752 || 91 347 736 || 1029,25 || [[ფაილი:West Bengal in India.png|center|90px]] |
| 9 ||[[ბჟადალი ბენგალი]] || {{lang-en|West Bengal}}<br />{{lang-hi|पश्चिम बंगाल}}<br />[[ბენგალური ნინა|ბენგალური]] পশ্চিমবঙ্গ|| [[კოლკატა]] || 88 752 || 91 347 736 || 1029,25 || [[ფაილი:West Bengal in India.png|center|90px]] |
||
|- |
|- |
||
| 10 || [[კარნატაკა]] || {{lang-en|Karnataka}}<br />{{lang-hi|कर्नाटक}}<br />[[კანადა (ნინა)|კანადა]] ಕರ್ನಾಟಕ|| [[ბანგალორი]] || 191 791 || 61 130 704 || 318,74 || [[ფაილი:Karnataka in India.png|center|90px]] |
| 10 || [[კარნატაკა]] || {{lang-en|Karnataka}}<br />{{lang-hi|कर्नाटक}}<br />[[კანადა (ნინა)|კანადა]] ಕರ್ನಾಟಕ|| [[ბანგალორი]] || 191 791 || 61 130 704 || 318,74 || [[ფაილი:Karnataka in India.png|center|90px]] |
14:36, 7 ფურთუთა 2015-იშ ვერსია
ინდოეთიშ რესპუბლიკა भारतीय गणराज्य Bhārat Ganarājya Republic of India ინდოეთი |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
დევიზი: ჭეშიმარიტება იმორძგუანს (satyamēva jayatē) |
||||||
ჰიმნი: Jana Gana Mana |
||||||
ნანანოღა | ნიუ-დელი / | |||||
უკაბეტაში ნოღა | მუმბაი, დელი, ბანგალორი, ჩენაი, კოლკატა | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | ჰინდი, ინგლისური დო ხოლო 21 ნინა |
|||||
თარობა | ფედერაციული საპარლამენტო რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | პრანაბ მუხერჯი | ||||
- | პრ.-მინისტრი | ნარენდრა მოდი | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 3,287,590 კმ2 (7-ა) | ||||
- | წყარი (%) | 9.56 | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2011 ფასებათ | 1 220 800 359[1] (2-ა) | ||||
- | census | 1,027,015,248 | ||||
- | მეჭედალა | 329 ად/კმ2 (31-ა) | ||||
ედპ (ჸუპ) | 2011 ფასებათ | |||||
- | გვალო | $4.469 ტრილიონი (3-ა) | ||||
- | ართ მახორუშე | $3,703 (129-ა) | ||||
აგი (2011) | 0.547 (ოშქაშე) (134-ა) | |||||
ვალუტა | რუპია (INR ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | UTC +5:30სთ. | |||||
- | ზარხულიშ (DST) | +5:30სთ. (UTC) | ||||
ქიანაშ კოდი | IND | |||||
Internet TLD | .in | |||||
ოტელეფონე კოდი | +91 |
ინდოეთი - (ჰინ. भारत, ინგლ. India), ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა — ინდოეთიშ რესპუბლიკა - (ჰინ. भारत गणराज्य, ინგლ. Republic of India) — სახენწჷფო ობჟათე აზიას. ქიანაშ მახორობა — 1,22 მილიარდ ადამიერშე უმოსი (2010), ტერიტორია — 3 287 263 კმ², ჟირხოლო მუნაჩემეფით, ობჟათე აზიაშ უდიდაშ სახენწჷფოს წჷმმარინუანს. მოსოფელს მაჟირა აბანს იკენს მახორობაშ მუდანობათ დო მოსოფელს მაშკვითა რე ტერიტორიაშ მეჯინათ. ნანანოღა — ნიუ-დელი. სახენწჷფო ნინეფი — ჰინდი დო ინგლისური.
ფედერაციული, საპარლამენტო რესპუბლიკა. პრემიერ-მინისტრი — ნარენდრა მოდი, პრეზიდენტი — პრანაბ მუხერჯი. ქიანა ირთუ 29 შტატო დო 7 მორსხუე ტერიტორიათ.
ინდოეთის ბჟადალშე უხურგანს პაკისტანი, ოორუე-ბჟაეიოლშე - ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკა, ნეპალი დო ბჰუტანი, ბჟაეიოლშე - ბანგლადეში დო მიანმარი. თეშ მოხ, ინდოეთის ოზუღე ხურგეფი უღუ ობჟათე-ბჟადალშე მალდივეფწკჷმა, ობჟათეშე - შრი-ლანკაწკჷმა დო ობჟათე-ბჟაეიოლშე - ინდონეზიაწკჷმა[2]. შტატი ჯამუ დო ქაშმირს, ოდებელ ტერიტორიას, ხურგა უღჷ ავღანეთწკჷმა[3].
ჯოხოდვალა
- ოფიციალურო: ინდოეთიშ რესპუბლიკა.
- ოდაბადურო:भारतीय गणराज्य
Bhārat Ganarājya
ინგლისურო — Republic of India
გეოგრაფია
ინდოეთი იდვალუაფუ ობჟათე აზიას. ქიანა ფართობით მოსოფელს მაშკვითა აბანს იკენს (3 287 590 კმ², თინეფს შქას, სქირონა: 90,44 %, წყარიშ ჟინპიჯი: 9,56 %) დო მახორობათ მოსოფელს მაჟირა აბანს იკენს (1 192 910 000 ადამ.).
ადმინისტრაციული დორთუალა
ინდოეთი რე ფედერაციული რესპუბლიკა, ნამუთ აკმოდირთუ ეჩდოჩხორო შტატიშე, ამშვი მორსხუე ტერიტორიაშე დო დელიშ ნაციონალური ნანანოღაშ ოლქიშე. არძა შტატის დო ჟირ მორსხუე ტერიტორიას - (პუდუჩერის დო დელიშ ნაციონალური ნანანოღაშ ოლქის) მუში გჷშაგორაფონი თარობა უღჷ. დოსქილადირ ხუთი მორსხუე ტერიტორია იმართუაფუ ადმინისტრატორით, ნამუსჷთ დუთმანიშნენს ცენტრალური ხეშუულება, დო შესაბამისო ინდოეთიშ პრეზიდენტიშ ბონი მართუალაშ თუდო რე. 1956 წანას, ინდოეთიშ შტატეფი რეორგანიზაფილი რდჷ, ნინაშობური შანიშ მეჯინათ[4]. თეურეშეხ, ადმინისტრაციული სისტემა პრაქტიკულო ვათირელე.
არძა შტატი დო მორსხუე ტერიტორია გორთილიე ადმინისტრაციულ დო სათარობო ართულეფო, ნამუსჷთ ოლქი ჯოხონჷ. ინდოეთის 600 ოლქიშე უმოსი რე[5]. მუშჸურე, ოლქეფი ირთუნა უმოსი მორჩილი ადმინისტრაციული ართულო - ტალუკო.
№ | შტატეფი (მარგალური ჯოხოდვალა) |
შტატეფი (აბანობური ჯოხოდვალა) |
ადმინისტრაციული ცენტრი | ფართობი, კმ² |
მახორობა, ადამ. (2011) |
მეჭდალა, ადამ./კმ² |
ორენი რუკას |
---|---|---|---|---|---|---|---|
შტატეფი | |||||||
1 | ანდჰრა-პრადეში | ინგლ. Andhra Pradesh ჰინ. आन्ध्र प्रदेश ტელუგუ ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ურდუ آندھرا پردیش |
ვიჯაიავადა | 160 205 | 49 665 533 | 310 | |
2 | არუნაჩალ-პრადეში | ინგლ. Arunachal Pradesh ჰინ. अरुणाचल प्रदेश |
იტანაგარი | 83 743 | 1 382 611 | 16,51 | |
3 | ასამი | ინგლ. Assam ჰინ. असम ასამური অসম |
დისპური | 78 438 | 31 169 272 | 397,37 | |
4 | ბიჰარი | ინგლ. Bihar ჰინ. बिहार |
პატნა | 94 163 | 103 804 637 | 1102,43 | |
5 | გოა | ინგლ. Goa ჰინ. गोवा კონკანი गोंय მარათჰი गोवा |
პანაჯი | 3702 | 1 457 723 | 393,77 | |
6 | გუჯარათი | ინგლ. Gujarat ჰინ. गुजरात გუჯარათი ગુજરાત |
განდინაგარი | 196 024 | 60 383 628 | 308,04 | |
7 | ჯამუ დო ქაშმირი | ინგლ. Jammu and Kashmir ჰინ. जम्मू और कश्मीर ურდუ جموں و کشمیر ქაშმირული جۄم تٕ کٔشېر |
სრინაგარი ((ზარხულს) ჯამუ (ზოთონც) |
222 236 | 12 548 926 | 56,47 | |
8 | ჯარხანდი | ინგლ. Jharkhand ჰინ. झारखंड |
რანჩი | 79 714 | 32 966 238 | 413,56 | |
9 | ბჟადალი ბენგალი | ინგლ. West Bengal ჰინ. पश्चिम बंगाल ბენგალური পশ্চিমবঙ্গ |
კოლკატა | 88 752 | 91 347 736 | 1029,25 | |
10 | კარნატაკა | ინგლ. Karnataka ჰინ. कर्नाटक კანადა ಕರ್ನಾಟಕ |
ბანგალორი | 191 791 | 61 130 704 | 318,74 | |
11 | კერალა | ინგლ. Kerala ჰინ. केरल მალაიალამი കേരളം |
ტირუვანანტაპურამი | 38 863 | 33 387 677 | 859,11 | |
12 | მადჰია-პრადეში | ინგლ. Madhya Pradesh ჰინ. मध्य प्रदेश |
ბჰოპალი | 308 000 | 72 597 565 | 235,71 | |
13 | მანიპური | ინგლ. Manipur ჰინ. मणिपुर მანიპური মনিপুর |
იმპჰალი | 22 327 | 2 721 756 | 121,90 | |
14 | მაჰარაშტრა | ინგლ. Maharashtra ჰინ. महाराष्ट्र მარათჰი महाराष्ट्र |
მუმბაი | 307 713 | 112 372 972 | 365,19 | |
15 | მეგჰალაია | ინგლ. Meghalaya ჰინ. मेघालय |
შილონგი | 22 429 | 2 964 007 | 132,15 | |
16 | მიზორამი | ინგლ. Mizoram ჰინ. मिज़ोरम |
აიჯალი | 21 081 | 1 091 014 | 51,75 | |
17 | ნაგალანდი | ინგლ. Nagaland ჰინ. नागालैंड |
კოჰიმა | 16 579 | 1 980 602 | 119,46 | |
18 | ოდიშა | ინგლ. Odisha ჰინ. उड़ीसा ორია ଓଡ଼ିଶା |
ბჰუბანეშვარი | 155 707 | 41 947 358 | 269,40 | |
19 | პენჯაბი | ინგლ. Punjab ჰინ. पंजाब პენჯაბური ਪੰਜਾਬ |
ჩანდიგარჰი | 50 362 | 27 704 236 | 550,10 | |
20 | რაჯასტანი | ინგლ. Rajasthan ჰინ. राजस्थान |
ჯაიპური | 342 239 | 68 621 012 | 200,51 | |
21 | სიკიმი | ინგლ. Sikkim ჰინ. सिक्किम ნეპალი सिक्किम |
განგტოკი | 7096 | 607 688 | 85,64 | |
22 | ტამილნადუ | ინგლ. Tamil Nadu ჰინ. तमिलनाडु ტამილური தமிழ்நாடு |
ჩენაი | 130 058 | 72 138 958 | 554,67 | |
23 | ტელანგანა | ინგლ. Telangana ჰინ. तेलंगाना ტელუგუ తెలంగాణ |
ჰაიდარაბადი | 114 840 | 30 696 520 | 310,00 | |
24 | ტრიპურა | ინგლ. Tripura ჰინ. त्रिपुराु ბენგალური ত্রিপুরা |
აგარტალა | 10 492 | 3 671 032 | 349,89 | |
25 | უტარაკჰანდი | ინგლ. Uttarakhand ჰინ. उत्तराखंड |
დეჰრადუნი | 53 484 | 10 116 752 | 189,15 | |
26 | უტარ-პრადეში | ინგლ. Uttar Pradesh ჰინ. उत्तर प्रदेश ურდუ اتر پردیش |
ლაქნაუ | 240 928 | 199 581 477 | 828,14 | |
27 | ჰარიანა | ინგლ. Haryana ჰინ. हरियाणा პენჯაბური ਹਰਿਆਣਾ |
ჩანდიგარჰი | 44 212 | 25 353 081 | 573,44 | |
28 | ჰიმაჩალ-პრადეში | ინგლ. Himachal Pradesh ჰინ. हिमाचल प्रदेश |
შიმლა | 55 673 | 6 856 509 | 123,16 | |
29 | ჩატისგარჰი | ინგლ. Chhattisgarh ჰინ. छत्तीसगढ |
რაიპური | 136 034 | 25 540 196 | 187,75 | |
მორსხუე ტერიტორიეფი | |||||||
1 | ანდამანიშ დო ნიკობარიშ კოკეფი | ინგლ. Andaman and Nicobar Islands ჰინ. अंडमान और निकोबार द्वीप समूह |
პორტ-ბლერი | 8249 | 379 944 | 46,06 | |
2 | დადრა დო ნაგარ-ჰაველი | ინგლ. Dadra and Nagar Haveli ჰინ. दादरा और नगर हवेली გუჯარათი દાદરા અને નગર હવેલી |
სილვასა | 491 | 342 853 | 698,27 | |
3 | დამანი დო დიუ | ინგლ. Daman and Diu ჰინ. दमन और दीव გუჯარათი દમણ અને દિય |
დამანი | 112 | 242 911 | 2168,85 | |
4 | ლაქშადვიპი | ინგლ. Lakshadweep ჰინ. लक्षद्वीप მალაიალამი ലക്ഷദ്വീപ |
კავარატი | 32 | 64 429 | 2013,41 | |
5 | პონდიშერი | ინგლ. Pondicherry ჰინ. पांडिचेरी ფრანგ. Pondichéry მალაიალამი പുതുച്ചേരി ტამილური புதுச்சேரி} ტელუგუ పుదుచ్చేర |
პუდუჩერი | 492 | 1 244 464 | 2529,40 | |
6 | ჩანდიგარჰი | ინგლ. Chandigarh ჰინ. चंडीगढ़ პენჯაბური ੰਡੀਗੜ੍ਹ |
ჩანდიგარჰი | 114 | 1 054 686 | 9251,63 | |
ნაციონალური ნანანოღაშ ოლქი | |||||||
1 | დელი | ინგლ. Delhi ჰინ. दिल्ली ურდუ دلی პენჯაბური ਦਿੱਲੀ |
დელი | 1483 | 16 753 235 | 11296,85 | |
ედომუშამო | 3 287 882 | 1 210 193 422 | 368,07 |
ქიანაშ ნანანოღა
ნანანოღა რე ნიუ-დელი.
ფართობი
ტერიტორიაშ სიდიდა რე 3.287.263კ ვ.კმ.
მახორობა
მახორობათ, ქიანას მაჟირა აბანი უკინებჷ 1,047,377 ვითოშ კოჩით.
სახენწჷფო სისტემა
სახენჷწიფოშ სისტემათ რე ფედერაციული რესპუბლიკა.
ქიანაშ მადუდე რე პრეზიდენტი.
თარობაშ(კანტორაშ)უნჩაში რე პრემიერ-მინისტრი.
კანონიშდუმადვალუ ორგანო რე ჟირპალატამი პარლამენტი. აკმოდირთუ შტატეფიშ სხუნუშე(რაჯია საბჰა,250 მაკათური) დო ოკათაშური პოლიტიკაშე(ლოე საბჰა,545 მაკათური).
პარტიეფი - ინდოეთიშ ერუანული კონგრესი, ბჰარატია ჯანატა პარტია დო შხვა.
ნინეფი
ჰინდი - (თეშე რაგადანს 40%), ბენგალური, ტელუგური, მარათული, ტამილური, ურდუ, გუჯარატული, მალაიალამი, კანარა, ორია, პენჯაბური, ასამური, კაშმირული, სინდური, სანსკრიტული. კონსტირუციათ კუნტახანურო გამოცხადებული რე ოფიციალური ნინათ ინგლისური(1%).
რელიგია
რელიგია - ინდუიზმი-83%, ისლამი-11%, ქირსიანობა-2,6%, სიქიზმი-1,9%, ბუდიზმი-0,7%.
ეკონომიკა
1990-ამი წანეფშე ინდოეთიშ ეკონომიკა, თექ დოჭყაფილი რეფორმეფიშ გეშა, უმოსო ქიმკიჭიფუ ურცხოარი ინვესტორეფი. ქიანაქ სერიოზულო გინოსხაპ ინფორმაციული ტექნოლოგიეფიშ დარგეფშა. თინეფიშ კინოინდუსტრია გოვითარაფილი რე(ბოლივუდი).
ქიანაშ პროდუქტი: (გიმო)ტირინუა - 357მლრდ $(მა-15 აბანს), ართ შურშა მოურს 370$ წანას.
ექსპორტი (გინაღალარი პროდუქტი): ორქო,ბარგი, ბამბე დო ჩაი.
ვალუტა
ვალუტა რე ინდური რუპია.
ისტორია
მა-16 ოშწანურაშე იჭყაფუ ინდოეთიშ ეჭოფუა ევროპალ კოლონისტეფშე. დახე 200 წანა რდჷ ბრიტანეთიშ კოლონია. 1947 წანას მოხვადჷ სუბკონტინენტიშ კოლონიაშუკუნერი გორთუალა რელიგიაშ შინით ინდოეთო დო პაკისტანო, მუთიქ იჸუ თენეფს შქას ლჷმაშ დო ტერიტორიაშ გორთუალაშ ბაძაძიქ. ინდოეთიქ დიო დომინიონიშ სტატუს მიღჷ, მარა 1950 წანას ზოხორინალა გჷმაცხადჷ. შხვადოშხვა რელიგიური, კასტური დო ეთნოკულტურაქ ლჷმაშ ბაძაძიქ იჸუ.1948 წანას ჸვილირქ იჸუ "ბაპუ"- "ქიანაშ მუმა", მახათმა განდი, ნამდგაქჷთ დუდი გედგჷ ინდოეთიშ ზოხორინალაშ ყარაფის.
სქოლიო
- ↑ cite web|url=http://www.census.gov/population/international/data/countryrank/rank.php%7Ctitle=Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013|author=Census.gov|date=2013|publisher=U.S. Department of Commerce|accessdate=2013-05-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GUHbJYCI%7Carchivedate=2013-05-09
- ↑ Harvnb|Kumar|Pathak|Pednekar|Raju|2006|p=531
- ↑ Примечание: Индийское правительство считает, что Индия также граничит с Афганистаном, так как рассматривает весь штат Джамму и Кашмира индийской территорией, включая ту его часть, которая граничит с Афганистаном. Граница между Индией и Пакистаном была заморожена в 1948 году, после прекращения огня, ООН. Вследствие этого регион, граничащий с Афганистаном, оказался на территории, подконтрольной Пакистану.
- ↑ cite web|url=http://www.commonlii.org/in/legis/num_act/sra1956250/%7Ctitle=States Reorganisation Act, 1956|work=Constitution of India|publisher=Commonwealth Legal Information Institute|accessdate=2007-10-31|archiveurl=http://www.webcitation.org/6174PLc4H%7Carchivedate=2011-08-22
- ↑ cite web|url=http://districts.gov.in/%7Ctitle=Districts of India|accessdate=2007-11-25|publisher=National Informatics Centre (NIC)|work=Government of India
რესურსეფი ინდოეთის
- ინდოეთიშ რესპუბლიკაშ თარობაშ საიტეფიშ ოფიციალური კატალოგი
- ინდოეთი მაიკლ ვუდწკჷმა ართო. — BBC-იშ დოკუმენტური ფილმი
ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ. |
|
|