ნიგერია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

← უწოხოლენი თირუეფი უახალაში თირუა →

დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ

ვიზუალურივიკიტექსტი

ღოზური

09:47, 19 გჷმათუთა 2015-იშ ვერსია

თარგი:ინფოდაფა ქვეყანა

ნიგერია (ინგლ. Nigeria), ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა (ინგლ. Federal Republic of Nigeria) — სახელმწიფო ბჟადალ აფრიკას. ნიგერიაშ თანჯეფი გოჸუნსჷ: ბჟადალშე — ბენინის, ოორუეშე — ნიგერს, ოორუე-ბჟაეიოლშე — ჩადის დო ბჟაეიოლშე — კამერუნს. მახორობათ მაართა დო დიხაშ ფართობით მა-14 ადგილი უკინებჷ აფრიკაშ კონტინენტის. ნანანოღა რე — აბუჯა. თიში ზუღაპიჯი გოჸუნსჷ ატლანტის ოკიანეს , ნამუთ გვინეაშ ჸუჯით რე წჷმორჩქინელი.

ჯოხოდვალა

ოფიციალური: ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა.
ინგლისური: Federal Republic of Nigeria.
ეტიმოლოგია: წყარმალუ ნიგერიშ მეჯინათ. თაქიანეფიშ ნინაშა Ni Gir, “წყარმალუ გირი”. გჷშარჩქინალიე, მუჭო Niger ლათინურო “უჩას” ნიშნენსჷ.
ქვეყნის კოდი: NG.

გეოგრაფია

ქიანა იდვალუაფუ ბჟადალ აფრიკას. მახურგე ქიანეფი რე: ნიგერი, ჩადი, კამერუნი, ბენინი.

ფართობი: 924.000 კვ.კმ.
ბუნება: უმაღალაში კონკა - ფოგელ-პიკი 2.042; წყარმალუეფი (კმ) – ნიგერი 1.170 (ართო 4.184), ბენუე 800 (ართო 1.400 კმ); ტობა (კვ.კმ) - ჩადი 3.800 (ართო 16.300); კლიმატი - ეკვატორული, ტროპიკული.
ბუნებრივი რესურსეფი: ბუნებრივი აირი, ნავთობი, კალა, რკინაშ მადანი, ქვანახშირი, კირქვა, ტყვია, თუთია.

სახენწჷფო

სახენწჷფო სისტემა: ფედერაციული რესპუბლიკა.
სახენწჷფოშ მანჯღვერი: პრეზიდენტი Olusegun OBASANJO (1999).
ოკანონდუმადვალე ორგანო: ჟირპალატიანი პარლამენტი (107+346 მაკათური).
ადმინისტრაციული დორთუალა: ქიანა ირთჷ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულო - 36 შტატი (state) დო ფედერალური ნანანოღა (federal capital territory).

დემოგრაფია

მახორობა: 133,9 მლნ (2003), თინეფ შკას 21% იორუბა, 29% ჰაუსა დო ფულანი, 18% იგბო, 12% ფულბე.
ნინეფი: ინგლისური, ჰაუსა, იორუბა, იგბო, ფულანი.
რელიგია: ისლამი 46%, ქირსიანობა 32%, ანიმიზმი 20%.
ნოღეფი (ათ.) : აბუჯა (400), ლაგოსი (8.350; აგლომ. 9.530), კანო (3.330; აგლომ. 3.617), იბადანი (3.140; აგლომ. 3.755), კადუნა (1.510), პორტ-ჰარკურტი (1.093), ბენინი (1.082).

ეკონომიკა

ერუანული პროდუქტი: მოცულობა - 33 მლრდ $; 1 ადამიერშა - 280 $; სტრუქტურა (%) - ოფუტეშ მეურნეობა 33, მრეწველობა 42, მომსახურება 25.
ექსპორტი: ნავთობი, კაკაო, პალმაშ ზეთი,კაუჩუკი, ბამბე.
ბიუჯეტი: 3,400 მლნ $.
ვალუტა: ნაირა (NGN).

ისტორია

1914 წანას გეგნირთჷ ბრიტანეთიშ კოლონიათ. 1960 წანას გაგმაცხადჷ დუდიშჷლობა, ნამუს მაჸუნჷ კონფლიქტეფქ შხვადოშხვა ეთნიკურ ბუნეფს შკას. 1967-70 ანეფს ქიანაშ ბჟაეიოლ ნაწილქ დუდი გაგმაცხადჷ ბიაფრიშ რესპუბლიკათ. ასე ქიანას მართენსჷ სამხედრო ხელისუფლება.

მონძალა

სუკურის კულტურული პეიზაჟეფი.

რესურსეფი ინტერნეტის

ოფიციალური ვებ-ხასჷლა

@@ ღოზი 55: / ღოზი 55: @@
 }}
-'''ნიგერია''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Nigeria</span>), '''ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Federal Republic of Nigeria</span>) — სახელმწიფო ბჟადალ აფრიკას. ნიგერიაშ თანჯეფი გოჸუნსჷ: ბჟადალშე — ბენინის, ოორუეშე — ნიგერს, ოორუე-ბჟაეიოლშე — ჩადის დო ბჟაეიოლშე — კამერუნს. მახორობათ მაართა დო დიხაშ ფართობით მა-14 ადგილი უკინრბჷ აფრიკაშ კონტინენტის. ნანანოღა რე — აბუჯა. თიში ზუღაპიჯი გოჸუნსჷ [[ატლანტიშ ოკიანე|ატლანტის ოკიანეს]] , ნამუთ გვინეაშ ჸუჯით რე წჷმორჩქინელი.
+'''ნიგერია''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Nigeria</span>), '''ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა''' ([[ინგლისური ნინა|ინგლ.]]<span contenteditable="false"> </span><span lang="en" contenteditable="false">Federal Republic of Nigeria</span>) — სახელმწიფო ბჟადალ აფრიკას. ნიგერიაშ თანჯეფი გოჸუნსჷ: ბჟადალშე — ბენინის, ოორუეშე — ნიგერს, ოორუე-ბჟაეიოლშე — ჩადის დო ბჟაეიოლშე — კამერუნს. მახორობათ მაართა დო დიხაშ ფართობით მა-14 ადგილი უკინებჷ აფრიკაშ კონტინენტის. ნანანოღა რე — აბუჯა. თიში ზუღაპიჯი გოჸუნსჷ [[ატლანტიშ ოკიანე|ატლანტის ოკიანეს]] , ნამუთ გვინეაშ ჸუჯით რე წჷმორჩქინელი.
 == ჯოხოდვალა ==
 * '''ოფიციალური''': ნიგერიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა.
 * '''ინგლისური''': Federal Republic of Nigeria.
-* '''ეტიმოლოგია''': წყარმალუ ნიგერიშ მეჯინათ. თაქიანეფიშ ნინაშა Ni Gir, “წყარმალუ გირი”. გჷშარჩქინალიე, მუჭო Niger ლათინურო “უჩას” ნიშნენსჷ.
+* '''ეტიმოლოგია''': წყარმალუ [[ნიგერი (წყარმალუ)|ნიგერიშ]] მეჯინათ. თაქიანეფიშ ნინაშა Ni Gir, “წყარმალუ გირი”. გჷშარჩქინალიე, მუჭო Niger ლათინურო “უჩას” ნიშნენსჷ.
 * '''ქვეყნის კოდი''': NG.
 == გეოგრაფია ==
-ქიანა იდვალუაფუ ბჟადალ აფრიკას. მახურგე ქიანეფი რე: ნიგერი, [[ჩადი]], [[კამერუნი]], [[ბენინი]].
+ქიანა იდვალუაფუ ბჟადალ აფრიკას. მახურგე ქიანეფი რე: [[ნიგერი]], [[ჩადი]], [[კამერუნი]], [[ბენინი]].
 * '''ფართობი''': 924.000 კვ.კმ.
-* '''ბუნება''': უმაღალაში კონკა - ფოგელ-პიკი 2.042; წყარმალუეფი (კმ) – ნიგერი 1.170 (ართო 4.184), ბენუე 800 (ართო 1.400 კმ); ტობა (კვ.კმ) - ჩადი 3.800 (ართო 16.300); კლიმატი - ეკვატორული, ტროპიკული.
+* '''ბუნება''': უმაღალაში კონკა - [[ფოგელ-პიკი]] 2.042; წყარმალუეფი (კმ) – [[ნიგერი (წყარმალუ)|ნიგერი]] 1.170 (ართო 4.184), [[ბენუე]] 800 (ართო 1.400 კმ); ტობა (კვ.კმ) - [[ჩადი (ტობა)|ჩადი]] 3.800 (ართო 16.300); კლიმატი - ეკვატორული, ტროპიკული.
 * '''ბუნებრივი რესურსეფი''': ბუნებრივი აირი, ნავთობი, კალა, რკინაშ მადანი, ქვანახშირი, კირქვა, ტყვია, თუთია.
@@ ღოზი 88: / ღოზი 88: @@
 == ისტორია ==
-წანას გეგნირთჷ <nowiki/>[[გოართოიანაფილი ომაფე|ბრიტანეთიშ]] კოლონიათ. 1960 წანას გაგმაცხადჷ დუდიშჷლობა, ნამუს მაჸუნჷ კონფლიქტეფქ შხვადოშხვა ეთნიკურ ბუნეფს შკას. 1967-70 ანეფს ქიანაშ ბჟაეიოლ ნაწილქ დუდი გაგმაცხადჷ ბიაფრის რესპუბლიკათ. ასე ქიანას მართენსჷ მართავს სამხედრო ხელისუფლება.
+წანას გეგნირთჷ <nowiki/>[[გოართოიანაფილი ომაფე|ბრიტანეთიშ]] კოლონიათ. [[1960]] წანას გაგმაცხადჷ დუდიშჷლობა, ნამუს მაჸუნჷ კონფლიქტეფქ შხვადოშხვა ეთნიკურ ბუნეფს შკას. 1967-70 ანეფს ქიანაშ ბჟაეიოლ ნაწილქ დუდი გაგმაცხადჷ [[ბიაფრიშ რესპუბლიკათ]]. ასე ქიანას მართენსჷ სამხედრო ხელისუფლება.
 == მონძალა ==
-სუკურის კულტურული პეიზაჟეფი.
+[[სუკურის კულტურული პეიზაჟეფი]].
 == რესურსეფი ინტერნეტის ==