ბორია: გინორთი გინოჯინეფს შქას

ვიკიპედიაშე
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
Nikaberishvili (სხუნუა | ნახანდი)
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ღოზი 1: ღოზი 1:
[[ფაილი:Earth Global Circulation.jpg|thumb|280px|right|ცირკულაციური პროცესეფ, ნამუეფსით მაჸუნუ ბორიეფიშ წუმოქიმინუა]]
[[ფაილი:Earth Global Circulation.jpg|thumb|280px|right|ცირკულაციური პროცესეფ, ნამუეფსით მაჸუნუ ბორიეფიშ წუმოქიმინუა]]
'''ბორია''' - [[ჰაერი]]შ აყარება [[ატმოსფერო (დიხაუჩა)|ატმოსფეროს]] დიხაუჩაშ ჟინპიჯიშ დახე პარარელურო. ძაკო, ბორიას გურიშხონარენა ათე აყარებაშ ჰორიზონტალურ დუმადგჷნალს, მინშა - ვერტიკალურსით. უმოსორთიათ ვერტიკალურჸურე ჰაერიშ მასეფიშ აყარებაშ სიჩქარეშა ჰორიზონტალურს ნარკებიე დო ხვალე გჷშაკერძაფილ მოხვალამას მიოჭირინანს თარი სიდიდას: მუნაფეფს ძალამო გავითარებულ '''კონვექციაშ''' ბორჯის ვარდა გვალაშ კართეფს ჰაერიშ დოშქუმალას.
'''ბორია''' - [[ჰავა]]შ ყარაფი [[ატმოსფერო (დიხაუჩა)|ატმოსფეროს]] [[დიხაუჩა]]შ ჟინპიჯიშ დახე პარარელურო. ძაკო, ბორიას გურიშხონარენა ათე ყარაფიშ ჰორიზონტალურ დჷმადგინალს, მინშა - ვერტიკალურსით. უმოსო ვერტიკალურ მალობაშ ჰავაშ მასეფიშ ყარაფიშ სიჩქარეშა ჰორიზონტალურშე მერკე რე დო ხვალე გჷშაკერძაფილ შვანს ოჭირინანს შანულამ სიდიდას: მუნაფეფს ძალამო გოვითარაფილ '''კონვექციაშ''' ბორჯის ვარდა გვალაშ კართეფს ჰავაშ დოშქუმალას.


ბორია წიმიქიმინუ [[ატმოსფერო|ატმოსფეროს]] წნევაშ უართმანგე ჰორიზონტალურ გორთაფაშ გურშენ. [[ჰაერი]]შ აყარებას მოქიმინუნს კირიოლისიშ ჭყანა, ხორხაფიშ ჭყანა, ღულა-ხაზამ ტრაექტორიაშ ბორჯის - ცენტრიდანულ ჭყანა.
ბორია წჷმიქიმინუ [[ატმოსფერო|ატმოსფეროშ]] წნევაშ ცაგანა ჰორიზონტალურ გორთაფაშ გეშა. [[ჰავა]]შ ყარაფის ქიმინჯენს კირიოლისიშ ჭყანა, ხორხაფიშ ჭყანა, ღულა-ხაზამ ტრაექტორიაშ ბორჯის - ცენტრიდანულ ჭყანა.


ხორხაფიშ ჭყანაშ გოლინა თარი რე ხვალე ატმოსფეროშ თუდონ ფას, .. ხორხაფიშ ფას (1000-1500 მ სიმაღალაშახ). ხორხაფიშ ფაშ ჟიმოლე, დუდიშულ ატმოსფეროს, ბორია დახე გეოსტროფულ ბორიას წუმადგინანს.
ხორხაფიშ ჭყანაშ გოლინა შანულამი რე ხვალე ატმოსფეროშ გიმენ ფას, .. ხორხაფიშ ფას (1000-1500 მ სიმაღალაშახ). ხორხაფიშ ფაშ ჟილე, დუდიშულ ატმოსფეროს, ბორია დახე გეოსტროფულ ბორიას წჷმარინუანს.


ბორიას ახასიათენს ჸურე დო სიჩქარე. ჸურეთ მიშიკოროცხუ [[ჰორიზონტი|ჰორიზონტი ჸურე]], სოვრეშეთ თინა უმბარანს (გიმოსახუნა აზიმუტით ვარდა რუმბეფით); სიჩქარე გიმისახუ მ/წმ, კმ/სთ, კვანძეფით დო ბალეფით [[ბოფორტის სკალა|ბოფორტიშ სკალაშ]] მეჯინათ. დიხაუჩაშ ჟინპიჯწკუმა ბორიას ოკვირუნა ანემომეტრათ, ანემოგრაფათ, ფლუგერით დო შხვა; დუდიშულ ატმოსფეროს - ბურთ-პილოტით.
ბორიას ახასიათენს მალობა დო სიჩქარე. მალობათ იკოროცხუ [[ჰორიზონტი|ჰორიზონტიშ კუნთხუ]], სოვრეშეთ თინა უმბარს (გჷმოსახუნა აზიმუტით ვარდა რუმბეფით); სიჩქარე გჷმისახუ მ/წმ, კმ/სთ, ნასქუეფით დო ბალეფით, [[ბოფორტის სკალა|ბოფორტიშ სკალაშ]] მეჯინათ. დიხაუჩაშ ჟინპიჯწკჷმა ბორიას ოკვირჷნა ანემომეტრათ, ანემოგრაფათ, ფლუგერით დო შხვა; დუდიშულ ატმოსფეროს - ბურთ-პილოტით.


ბორიაშ სიჩქარეს დო ჸურეს [[სქირონა]]შ ჟინპიჯის უღჷ თახმო გიმოხანტილ დღასერულ ულა; სერით ბორიაშ სიჩქარე მინიმუმშა ირკენს, ონდღეს - მაქსიმუმს.
ბორიაშ სიჩქარეს დო მალობას [[სქირონა]]შ ჟინპიჯის უღჷ თახმო გიმოხანტილი დღასერულ ულა; სერით ბორიაშ სიჩქარე მინიმუმშა ირკენს, ონდღეს - მაქსიმუმს.


[[ზუღა|ზუღას]] დღასერულ ულა ვემკიხვილუაფ. ბორიშ სიჩქარეშ წანურ ულა არსებუანო მერცხილი რე ატმოსფეროშ ზოგადი ცირკულაციაშ მუშობურობეფწკჷმა. დიხაუჩაშ კანკალე აკანს უჩქჷ აკანურ ბორიეფ ([[ბორა (ბორია)|ბორა]], [[ბრიზი]], [[სიროკო]], [[ფიონი]], [[ხორშაკი]] დო შხვა.), ნამუთ მერსხუაფილი რე ატმოსფერულ აკანიშ ცირკულაციაწკუმა, აკანიშ რელიეფწკუმა დო შხვა.
[[ზუღა|ზუღას]] დღასერულ ულა ვემკიხვილუაფჷ. ბორიშ სიჩქარეშ წანმოწანურურ ულა არსებლო მერსხილი რე ატმოსფეროშ ზოგადი ცირკულაციაშ მუშობურობეფწკჷმა. დიხაუჩაშ კანკალე აკანს უჩქჷ აკანურ ბორიეფი ([[ბორა (ბორია)|ბორა]], [[ბრიზი]], [[სიროკო]], [[ფიონი]], [[ხორშაკი]] დო შხვა.), ნამუთ მერსხუილი რე ატმოსფერულ აკანიშ ცირკულაციაწკჷმა, აკანიშ რელიეფწკჷმა დო შხვა.


== ლიტერატურა ==
== ლიტერატურა ==

20:58, 30 მელახი 2016-იშ ვერსია

ცირკულაციური პროცესეფ, ნამუეფსით მაჸუნუ ბორიეფიშ წუმოქიმინუა

ბორია - ჰავაშ ყარაფი ატმოსფეროს დიხაუჩაშ ჟინპიჯიშ დახე პარარელურო. ძაკო, ბორიას გურიშხონარენა ათე ყარაფიშ ჰორიზონტალურ დჷმადგინალს, მინშა - ვერტიკალურსით. უმოსო ვერტიკალურ მალობაშ ჰავაშ მასეფიშ ყარაფიშ სიჩქარეშა ჰორიზონტალურშე მერკე რე დო ხვალე გჷშაკერძაფილ შვანს ოჭირინანს შანულამ სიდიდას: მუნაფეფს ძალამო გოვითარაფილ კონვექციაშ ბორჯის ვარდა გვალაშ კართეფს ჰავაშ დოშქუმალას.

ბორია წჷმიქიმინუ ატმოსფეროშ წნევაშ ცაგანა ჰორიზონტალურ გორთაფაშ გეშა. ჰავაშ ყარაფის ქიმინჯენს კირიოლისიშ ჭყანა, ხორხაფიშ ჭყანა, ღულა-ხაზამ ტრაექტორიაშ ბორჯის - ცენტრიდანულ ჭყანა.

ხორხაფიშ ჭყანაშ გოლინა შანულამი რე ხვალე ატმოსფეროშ გიმენ ფას, თ.გ. ხორხაფიშ ფას (1000-1500 მ სიმაღალაშახ). ხორხაფიშ ფაშ ჟილე, დუდიშულ ატმოსფეროს, ბორია დახე გეოსტროფულ ბორიას წჷმარინუანს.

ბორიას ახასიათენს მალობა დო სიჩქარე. მალობათ იკოროცხუ ჰორიზონტიშ კუნთხუ, სოვრეშეთ თინა უმბარს (გჷმოსახუნა აზიმუტით ვარდა რუმბეფით); სიჩქარე გჷმისახუ მ/წმ, კმ/სთ, ნასქუეფით დო ბალეფით, ბოფორტიშ სკალაშ მეჯინათ. დიხაუჩაშ ჟინპიჯწკჷმა ბორიას ოკვირჷნა ანემომეტრათ, ანემოგრაფათ, ფლუგერით დო შხვა; დუდიშულ ატმოსფეროს - ბურთ-პილოტით.

ბორიაშ სიჩქარეს დო მალობას სქირონაშ ჟინპიჯის უღჷ თახმო გიმოხანტილი დღასერულ ულა; სერით ბორიაშ სიჩქარე მინიმუმშა ირკენს, ონდღეს - მაქსიმუმს.

ზუღას დღასერულ ულა ვემკიხვილუაფჷ. ბორიშ სიჩქარეშ წანმოწანურურ ულა არსებლო მერსხილი რე ატმოსფეროშ ზოგადი ცირკულაციაშ მუშობურობეფწკჷმა. დიხაუჩაშ კანკალე აკანს უჩქჷ აკანურ ბორიეფი (ბორა, ბრიზი, სიროკო, ფიონი, ხორშაკი დო შხვა.), ნამუთ მერსხუილი რე ატმოსფერულ აკანიშ ცირკულაციაწკჷმა, აკანიშ რელიეფწკჷმა დო შხვა.

ლიტერატურა