დჷკი (გეოგრაფია): გინორთი გინოჯინეფს შქას

ვიკიპედიაშე
დინორექ დილასჷ დინორექ ქეგიაძონუ
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
ვა რე რედაქტირაფაშ რეზიუმე
 
ღოზი 1: ღოზი 1:
'''დჷკი''', [[სქირონა]]შ ჟიდოხიშ, [[ზუღა|ზუღაშ]] დო ოკიანეშ ქვინჯიშ რელიეფიშ ართ-ართი შანულამი მორფოგრაფიული ართური, ნამუშოთ დჷმახასიათაფალი რე სიმაღალეფიშ მორჩილი თირაფა დო დაღარი გეკინალა. პირობითო სქირონას 200 მ-შ გიმე რენჯი დჷკის [[რზენი|რზენს]] უძახჷნა (მაგ., [[კოლხეთიშ რზენი]]), 200-შე 500 მ სიმაღალას რე დორხველაშო დჷკი (მაგ., [[შიდა ქართლიშ დჷკი]]), ხოლო უმოს მაღალას რე გვალაშ დჷკი (მაგ., [[ირანიშ გვალონა|ირანიშ გვალონაშ დინოხოლენი ნორთი]]).
'''დჷკი''' [[სქირონა]]შ ჟიდოხიშ, [[ზუღა|ზუღაშ]] დო ოკიანეშ ქვინჯიშ რელიეფიშ ართ-ართი შანულამი მორფოგრაფიული ართური, ნამუშოთ დჷმახასიათაფალი რე სიმაღალეფიშ მორჩილი თირაფა დო დაღარი გეკინალა. პირობითო სქირონას 200 მ-შ გიმე რენჯი დჷკის [[რზენი|რზენს]] უძახჷნა (მაგ., [[კოლხეთიშ რზენი]]), 200-შე 500 მ სიმაღალას რე დორხველაშო დჷკი (მაგ., [[შიდა ქართლიშ დჷკი]]), ხოლო უმოს მაღალას რე გვალაშ დჷკი (მაგ., [[ირანიშ გვალონა|ირანიშ გვალონაშ დინოხოლენი ნორთი]]).


გენეტურო გჷშმაგორუნა ''დენუდაციურ'' დო ''აკუმულაციურ'' დჷკჷეფს. დენუდაციური დჷკჷეფიე: ეროზიული, აბრაზიული, დეფლაციური (ეგზოგენური რელიეფგუმაჭყაფუ აგენტეფიშ ოსქვებურო), ცოკოლამი, შჷრეეფიშური (გეოლოგიური სტრუქტურეფიშ ოსქვებურო), [[პენეპლენი]], [[პედიპლენი]] დო შხვ.
გენეტურო გჷშმაგორუნა ''დენუდაციურ'' დო ''აკუმულაციურ'' დჷკჷეფს. დენუდაციური დჷკჷეფიე: ეროზიული, აბრაზიული, დეფლაციური (ეგზოგენური რელიეფგუმაჭყაფუ აგენტეფიშ ოსქვებურო), ცოკოლამი, შჷრეეფიშური (გეოლოგიური სტრუქტურეფიშ ოსქვებურო), [[პენეპლენი]], [[პედიპლენი]] დო შხვ.

19:40, 12 ეკენია 2021–შო მიმალ რედაქცია

დჷკისქირონაშ ჟიდოხიშ, ზუღაშ დო ოკიანეშ ქვინჯიშ რელიეფიშ ართ-ართი შანულამი მორფოგრაფიული ართური, ნამუშოთ დჷმახასიათაფალი რე სიმაღალეფიშ მორჩილი თირაფა დო დაღარი გეკინალა. პირობითო სქირონას 200 მ-შ გიმე რენჯი დჷკის რზენს უძახჷნა (მაგ., კოლხეთიშ რზენი), 200-შე 500 მ სიმაღალას რე დორხველაშო დჷკი (მაგ., შიდა ქართლიშ დჷკი), ხოლო უმოს მაღალას რე გვალაშ დჷკი (მაგ., ირანიშ გვალონაშ დინოხოლენი ნორთი).

გენეტურო გჷშმაგორუნა დენუდაციურ დო აკუმულაციურ დჷკჷეფს. დენუდაციური დჷკჷეფიე: ეროზიული, აბრაზიული, დეფლაციური (ეგზოგენური რელიეფგუმაჭყაფუ აგენტეფიშ ოსქვებურო), ცოკოლამი, შჷრეეფიშური (გეოლოგიური სტრუქტურეფიშ ოსქვებურო), პენეპლენი, პედიპლენი დო შხვ.

აკუმულაციური დჷკჷეფიე: ზუღური, ალუვიური, ტობური (ეგზოგენური რელიეფგუმაჭყაფუ აგენტეფიშ ოსქვებურო), ვულკანური (ენდოგენური რელიეფგუმაჭყაფუ აგენტეფიშ ოსქვებურო) დო შხვა.

უდიდაში დჷკჷეფიე: აზიას - ბჟადალ ციმბირიშ დჷკი, ჩინეთიშ დიდი დჷკი, ინდ-განგიშ დჷკი; ევროპას - ბჟაეიოლ ევროპაშ დჷკი; ოორუე ამერიკას - დიდი დჷკჷეფი, ცენტრალური დჷკჷეფი; ობჟათე ამერიკას - ამაზონიშ დჷკი, გვიანიშ დჷკი; აფრიკას საჰარაშ დო სუდანიშ დჷკჷეფი; ავსტრალიას - ცენტრალური რზენი.

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • ტინტილოზოვი ზ., ქსე, ტ. 4, გვ. 274, თბ., 1979