ფიონი

ვიკიპედიაშე
ფიონი (შვეიცარია).

ფიონი (გერმ. Föhn; ლათ. favonius – ტიბუ ბჟადალიშ ბორია) — ტიბუ, სქჷრე სანწალე ბორია, ნამუთ ბორჯ-ბორჯო უმბარანს გვალეფშე ლეხერჸურე. ფიონიშ ბორჯის ჰავაშ ტემპერატურა შანულამო დო მალას იმაღალებუ, დო ალაზიმაფონი ჭოროფა კვათირო ანთხუ, მინშა 10-20%-შახ.

ფიონიშ დოჭყაფაშ ბორჯის იხვილუაფუ ტემპერატურაშ კვათირი დო მალასიანი ქანცალი, ხოლო იქანცჷ სილამეთ, მუჟამსჷთ მოხვადუ ფიონიშ ტიბჷ ჰავაშ რაგვინი რგილ ჰავაწკჷმა, ნამუეფით ლეხერეფს ეიოფშანა. ფიონიშ სიკვათირე მიოგურუანს ფიონურ ბუმაშ ნძალამ ტურბულენტობას. ფიონი იგინძორუაფჷ მუსხირენ სათშე მუსხირენ დღაშახ, მინშა მოხვადუ გაჩემება.

ფიონი ალპეფს უჯვეშაშ ბორჯიშე რე ჩინებული. ფიონი ძალამი შხირი რე ბჟადალი კავკაციონიშ ობჟათე დო ოორუე კართეფს. შხირას მიკიხვილუაფჷ ყირიმიშ ჩქონს, ალთაიშ დო შქა აზიაშ გვალეფს, იაკუტიას, ბჟადალ გრენლანდიას, კირდამ გვალაშ ბჟაეიოლ კართეფს დო ხოლო შხვა მიარე გვალეფიშ კართეფს.

ფიონიშ ცა ჟენევას (შვეიცარია).

ფიონქ შილებე წჷმიქიმინას ნამდგაიჸინ გვალეფიშ სისტემას, ჰავაშ საართო მორთაშ ბუმა კვათუნს ქჷნდჷრიშ დასაბაღ სიმაღალეშა. ბორიაპიჯამ აკანეფს ჰავა დიშქუმალუ ქჷნდჷრეფშე, წჷმოქიმინელი განიშ ჰავაშ გათხითხარება მიცხვანტალ მაღალო დვალირ ფალეფშა. ფიონიშ ბორჯის არსებუან მაღალ ტემპერატურა გოპიჯალაფირი რე მუში უგუშურთუმუ გოტიბაფათ. ტემპერატურაშ ვერტკალური გრადიენტი დახე ირო სქირგიშულირს ნარკები რე. ხანგირძე დო ირიათოიან ფიონიშ შედეგო მეურს გვალეფს თირიშ ნდღულაფა. ზარხულიშ ფიონი მაღალ ტემპერატურაშ დო სქირუაშ ხარჯიშა ოჸვილარო მოქიმინჯენს ჩანარეფშა. თაშ მაგ., ბჟადალ საქორთუოს ქუთეში რე შეთხუალეფი, სოდეთ ზარხულიშ ფიონეფიშ ბორჯის მეურს ჯალეფიშ ფურცელიშ გითოცუმა დო მიკოწილუა.

ფიონი მიკიხვილუაფ არქტიკულ ჰავას. ისლანიას ნძალიერი ფიონეფიშ ბორჯის იფიქსირებუდჷ ჰავაშ ტემპერატურაშ მოძინა დახე 30°C-ით (მუსხირენ სათიშ გოლინას).

გალერეა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • С. П. Хромов, М. А. Петросянц, Метеорология и климатология, МГУ. 2001.