სალვადორ დალი

ვიკიპედიაშე
სალვადორ დალი, 1934, კარლ ვან ვეხტენიშ ფოტო.

სალვადორ დალი (კატ. Salvador Dalí – ედომუშამი სალვადორ ფელიპ ჟასინტ დალი დომენეკი, კატ. Salvador Domènec Felip Jacint Dalí i Domènech, Marquis de Púbol; დ. 11 მესი, 1904, ფიგერასი, კატალონია – ღ. 23 ღურთუთა 1989, ფიგერასი) ― ესპანარი ხანტუ, ფერჭარუ, გრაფიკოსი დო სკულპტორი, სიურეალიზმიში წჷმმარინაფალი.

ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

სალვადორ დალიქ დებადჷ 1904 წანაშ 11 მესის ესპანეთის, კატალონიურ ნოღა ფიგერასის, ნოტარიუსიშ ფანიას. სახუათი ხელუანობაშ გურაფა დიჭყჷ ოხანტურე სკოლას. 1914-1918 წანეფს გურაფულენდჷ ოდაბადურ ნოღას მარისტეფიშ ორდენიშ აკადემიას. 1916 წანას არდადეგეფშა იშარჷ ნოღა კადეკასშა, სოდეთ ეზიარჷ მოდერნისტულ ხელუანობას. დალიშ მაართა პერსონალურ გჷმოფინუაქ მინწყუ 1919 წანას. 1921 წანას მუმაქ გინოჭყვიდჷ სალვადორიშ მადრიდშა გოტება, სან-ფერნანდოსიშ აკადემიას გურაფაშ ოგჷნძარაფალო. ნანანოღას სალვადორქ გეჩინებაფუ ხელუანობაშ თიჯგურა წჷმმარინაფალეფი, მუჭომეფით რდეს ლუის ბუნიუელი, ფედერიკო გარსია ლორკა დო პედრო გარფიასი.

დალიშ მუზეუმი ფიგერასის.

მადრიდის სალვადორი მუშ ნახანტეფს კუბიზმიშ დო დადაიზმიშ აკოწყორუას ოცადჷდ. 1926 წანას სალვადორი აკადემიაშე გარიცხეს დუდძიკალობაშ გეშა. თიმ წანას სალვადორქ მაართათ იშარჷ პარიზშა, სოდეთ პაბლო პიკასო გეჩინებაფუ. მუშ დორხველი სტილიშ გორუას დალი 1920-იანი წანეფიშ ბოლოს პიკასოშ დო ხუან მიროშ აკოქიმინჯალაშ გოლინათ ქიმინჷნს მუშ ნახანდეფს. 1929 წანას ლუის ბუნიუელწკჷმა ართო მუშენს ფილმშე ― ანდალუსიური ჯოღორი. თაქ ქეშეხვადჷ მუშ მუმაულარ ჩილს ― გალას (ელენე დიაკონოვა), ნამუთ თი ბორჯიშო ფრანგი პოეტიშ, პოლ ელუარიშ ჩილი რდჷ.

დალიშ ნახანტეფი შხვადოშხვა გჷმოფინუეფს მონაწილენდეს, მუქჷთ დიდ პოპულარობა მოუღჷ დალის. 1929 წანას დალი ანდრე ბენეტონიშ დორსხუაფილ სიურეალისტეფიშ ბუნაშა მიშელჷ.

1934 წანას დალიქ ოფიციალურო დექორწინჷ გალაწკჷმა.

ესპანეთიშ ლჷმაშ დო ფრანკოშე ნძალაალობაშ ხეშა ეჭოფუაშ უკული დალის უალებუობაქ მოურთჷ სიურეალისტეფიშ ბუნაწკჷმა, ნამუეფით მეკვარჩხანე არზეფს იზიარენდეს. დალი გოუტეს ბუნაშე. თე ბორჯის თქუ დალიქ: „სიურეალიზმი - თენა მა ვორექ.“

მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ დოჭყაფაშ უკული დალიქ გალაწკჷმა ართო გინილჷ ააშ-შა, სოდეთ ჩხორო წანას რდჷ. 1942 წანას მუქ გჷშაშქუ ავტობიოგრაფიული რომანი. მუშ ლიტერატურულ ცადეფქ ხოლო წჷმოძინელქ იჸუ - წინგიქ ბესტსელერო გინირთჷ.

ესპანეთშა დორთაშ უკული დალიქ ოდაბადურ ფიგერასის ქჷდიხორჷ. 1981 წანას პარკინსონიშ ლახარაქ ქაღოლჷ. 1982 წანას დოღურჷ გალაქ. სალვადორ დალიქ დოღურჷ 1989 წანაშ 23 ღურთუთას. დასაფულებური რე ფიგერასის, მუშ ჸუდეშ ოზეს.

შემოქმენდალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • აპარატი დო ხე
  • კარაკანი ჩხოუ
  • მაბონუ ოსური
  • ოსურიშ დო შურდგჷმილიშ სიმბიოზი
  • სიურეალისტური კომპოზიცია
  • უდუბაღინაფილი კორინეფი
  • პოლ ელუარიშ პორტრეტი
  • ფანტასმაგორა
  • დიდი მასტურბატორი
  • ლჷბუ საათეფი
  • ათროპომორფული სეკრეტერი
  • ტელეფონი – ომარი
  • დივანი "მეი უესტიშ ლერჩქვეფი"
  • დიდი პარანოიკი
  • ძღაბი ოსინთურწკჷმა

დო შხვ.

ინტერესუანი ფაქტეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

სალვადორ დალის ორხველჷ ნარაგადი - „ირფელშე ინტერესუანი მოსოფელს მა დო გალა ვორეთ, მაჟირა აბანს მა ვორექ, მასუმა აბანს შხვა ირფელი, მუშო ოკო რაგადი, ჩქიმო გალაშ მეკოროცხუათ.

სალვადორქ 1969 წანას ღოლუ ჩუპა ჩუპსიშ სლოგანი.

სალვადორ ათაშ ელუზჷმუანდჷ დუს პაბლო პიკასოს: „პიკასო ესპანარი რე, მა ხოლო. პიკასო გენიოსი რე, მა ხოლო გენიოსი ვორექ. პიკასოს არძა ქიანას იჩინენა. მათ მიჩინენა. პიკასო კომუნისტი რე, მა ვარ.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]