ქოძირით წყუ ხასჷლაშო მელანეზია

[[ფაილი:Melanesia.png|right|200px]]
[[ფაილი:Melanesian Cultural Area.png||thumb|right|300px|მელანეზიაშ რუკა]]

'''მელანეზია''' ({{lang-grc|μέλας}} დო {{lang-grc2|νῆσος}}-შე — უჩა კოკეფი) — კოკეფიშ ბუნაშ ართობურობა [[რჩქალი ოკიანე]]ს, ნამუშ ჯინჯიერი მახორობა ვართ [[პოლინეზიური ნინეფი|პოლინეზიურ]] დო ვართ [[მიკრონეზიული ნინეფი|მიკრონეზიულ ნინეფშა]] ვეჩიებუნ, თაშნეშე უჩაკანამეფი რენა. მელანეზია [[ავსტრალია]]შ ოორუე-ბჟაეიოლშე იდვალუაფუ.

* ფართობი: 940&nbsp;000 კმ²
* მახორობა: 6&nbsp;500&nbsp;000 ადამიერი

მელანეზიას ორხველჷ გეჸვენჯი კოკეფიშ ბუნა:
* {{შილა|ინდონეზია}} [[ახალი გვინეა]]
* {{შილა|ახალი კალედონია}}
* {{შილა|სოლომონიშ კოკეფი}} [[ახალი გვინეა]] [[სოლომონიშ კოკეფი (არქიპელაგი)]]
* {{შილა|ვანუატუ}}
* {{შილა|ფიჯი}} 
* {{შილა|პაპუა-ახალი გვინეა}} [[ბისმარკიშ არქიპელაგი]]
* {{შილა|სოლომონიშ კოკეფი}} [[სანტა-კრუსიშ კოკეფი]]
* {{შილა|ახალი კალედონია}} [[ლუაიოტე]]

== მელანეზიაშ სახენწჷფოეფი ==

=== პაპუა-ახალი გვინეა ===
[[პაპუა-ახალი გვინეა]], ედომუშამი ჯოხოდვალა — პაპუა-ახალი გვინეაშ ზოხორინელი სახენწჷფო (ინგლ. Papua New Guinea [ˈpæpuːə njuː ˈɡɪni] (თაშნ. ˈpɑːpuːə, ˈpæpjuːə), ტოკ-პისინი - Papua Niugini, ჰირი-მოტუ - Papua Niu Gini) — სახენწჷფო ოკიანეთის, რჩქალი ოკიანეშ ობჟათე-ბჟადალი ნორთის, იკენს კოკი ახალი გვინეაშ ბჟაეიოლ ნორთის, [[ბისმარკიშ არქიპელაგი]]ს, სოლომონიშ კოკეფიშ ოორუე ნორთის (ბეგენვილიშ დო [[ბუკა (კოკი)|ბუკა]]შ კოკეფი), დ'ანტრკასტოშ კოკეფი დო შხვ. ფართობი — 462 840 კმ². მახორობა — დოხოლაფირო 6 მილიონი ადამიერი ([[2009]]), ქიანაშ მახორობაშ უმენტაში ნორთის აკმადგინანა [[პაპუასეფი]] დო [[მელანეზიარეფი]]. ნოღაშ მახორობა — 15,2 % ([[1991]]).
ოფიციალური ნინეფი — ინგლისური, [[ტოკ-პისინი]] დო [[ჰირი-მოტუ]]. მახორობაშ უმენტაში ნორთი — ქირსიანეფი, დოსქილადირი ნორთი აბანობური ტრადიციული რწუმეფიშ გემაჸვენჯი რე. ადმინისტრაციულ ტერიტორიული დორთუალა: 20 პროვინცია. ნანანოღა — [[პორტ-მორსბი]]. [[ერეფიშ წორომაჸალობა]]შ მაკათური რე. სახენწჷფოშ მადუდე — ოსურმაფა, ნამუთ ქიანას წჷმორინელი რე გენერალ-გუბერნატორით. კანონმადვალუ ორგანო — ნაციონალური პარლამენტი.

=== სოლომონიშ კოკეფი ===
[[სოლომონიშ კოკეფი]]. ნანანოღა — [[ჰონიარა]] (კოკი [[გუადალკანალი (კოკი)|გუადალკანალს]], 30, 5 ვთშ. ადმ., [[1985]]). გოძვენა — 1550 კმ. ფართობი — 29, 8 ვთშ. კმ². უმაღალაში კონკა — გვალა [[მაკარაკომბურუ]] (2447  მ). მახორობა — 478 ვთშ. ადმ. ([[2005]]). ოფიციალური ნინა — [[ინგლისური ნინა|ინგლისური]], გმირინუაფუ [[პიჯინი ნინა|პიჯინი]] დო აბანობური ნინეფი. [[7 კვირკვე]] - ზოხორინალაშ დღა. კოკეფი დოხორელი რე [[ახალი გვინეა]]შე მოულირი კათეფით. ექსპორტი: [[კოპრა]], ჩხომი, ჯა-ტყა, კაკაო-წკარეფი, პალმაშ ზეთი. [[1568]] წანას, კოკეის მაართათ მიოგორუ [[ალვარო მენდანია დე ნეირა]]ქ, ოორუე ნორთის — [[1768]] წანას მაართათ მიოგორუ [[ლუი ანტუან დე ბუგენვილი]]ქ. [[1885]] წანაშე კოკეფი მორჩილი ბორჯით [[გერმანია]]შ მართუალაშ გიმე რდჷ, [[1893]] წანას - [[გოართოიანაფილი ომაფე]]შ მართუალაშ გიმე, [[ბეგენვილი (კოკი)|ბუგენვილიშ]] დო [[ბუკა (კოკი)|ბუკაშ]] კოკეფიშ მოხ. თე კოკეფი [[მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა|2-ა მოსოფელიშ ლჷმაშ]] უკული [[ავსტრალია]]ს ორხველუდჷ. [[1978]] წანას,  [[სოლომონიშ კოკეფი|სოლომონიშ კოკეფქ]] ზოხორინალა მიღეს.

=== ვანუატუშ რესპუბლიკა ===
[[ვანუატუ]]შ რესპუბლიკა — [[ახალი ჰებრიდეფი]]შ არქიპელაგი, ნამუშათ 80 კოკი მიშმურს. უმაღალაში კონკა — 1879 მ. კოკი [[ესპირიტუ-სანტო]]ს. მახორობა — 243 ვთშ. ([[2009]]). ნანანოღა — [[პოტრ-ვილა]] (მახორობა − 24 ვთშ. ადმ.). ოფიციალური ნინეფი — [[ბისლამა]], [[ინგლისური ნინა|ინგლისური]], [[ფრანგული ნინა|ფრანგული]]. რელიგია — [[პროტესტანტიზმი]]. [[1887]] წანაშე —  [[საფრანგეთი]]შ დო [[გოართოიანაფილი ომაფე]]შ წორომართუალაშ თუდო რდჷ, [[1980]] წანაშე ზოხორინელი რესპუბლიკა რე.

=== ფიჯი ===
[[ფიჯი]] — სახენწჷფო კინე თე ჯოხოდვალაშ კოკეფს. ჟირი უშხუაში კოკი უღჷ — [[ვიტი-ლევუ]] დო [[ვანუა-ლევუ]], დოხოლაფირო 300 მორჩილი კოკი. მახორობა — 849 ვთშ. ადამიერი ([[2009]]). ნანანოღა — [[სუვა]] (85 ვთშ. მახორუ). ოფიციალური ნინა — [[ინგლისური ნინა|ინგლისური]]. კოკეფს მაართათ მიოგორუ [[აბელ ტესმანი|აბელ ტესმანქ]] [[1643]] წანას. უმაღალაში კონკა — [[ტომანივი]] (1323 მ). [[1970]] წანას, [[ფიჯი]]ქ ზოხორინალა მიღჷ, მარა  [[ბრიტანეთიშ წორომაჷალობა]]შ აკოდგინალუაშა მიშმეშჷ. [[1987]] წანას, გეგშართჷ [[ბრიტანეთიშ წორომაჸალობა]]შ აკოდგინალუაშე. 10 გჷმათუთა - ზოხორინალაშ დღა. ექსპორტი: შანქარი, კორპა, ორქო, ჯა-ტყა, ჩხომი, მუკაქუნალი. უღჷ ოქიანუე — ფიჯიშ მუზეუმი [[სუვა]]ს — მუზეუმი წჷმარინუანს ფიჯიშ ეთნოგრაფიას დო არქეოლოგიას.

=== ახალი კალედონია ===
[[ახალი კალედონია]] — [[საფრანგეთიშ ზუღაშ მელეიანი ომართუეფი|საფრანგეთიშ ზუღაშ მელეიანი ომართუე]], ნამუშათ კოკი [[ახალი კალედონია]]შ მოხ, რანწკი მორჩილი კოკეფი მიშმურს. კოკეფს მაართათ მიოგორეს [[1774]] წანას. უმაღალაში კონკა — [[პანიე]] (1628 მ). მახორობა — 230 ვთშ. ადმ. ([[2010]]). ადმინისტრაციული ცენტრი — [[ნუმეა]]. ეთნიკური აკოდგინალუა — [[მელანეზიარეფი]] (კანაკი) დო [[ფრანგეფი]]. ოფიციალური ნინა — [[ფრანგული ნინა|ფრანგული]], გოფაჩილიე ჰიბრიდული ნინეფი. რელიგია — [[კათოლიციზმი]], [[პროტესტანტიზმი]]. ეკონომიკაშ ოსხირი — ოგვალე წარმება (ნიკელიშ, კობალტიშ დო ქრომიშ მოპოვება). ნაციონალური მიშნაველიშ 95% ნიკელიშ დო ნიკელიშ მადანიშ ექსპორტშე მიშმურს. მეღანკუა !!!: ჰიბრიდული ნინეფი — [[პიჯინი|პიჯინ-ინგლიში]], [[ბიჩ-ლა-მარი]], [[ტოკ-პისინი]] ( [[პაპუა-ახალი გვინეა]]შ სახენწჷფო ნინა) დო შხვ. — აკმოდირთუნა [[ინგლისური ნინა|ინგლისური]], [[ესპანური ნინა|ესპანური]], [[ფრანგული ნინა|ფრანგული]] ზიტყვეფიშ ესვარუაშე, ვარდა [[ინგლისური ნინა|ინგლისურიშ]]ლექსიკა უღუნა (ვარდა შხვა ნინეფიშ), მარა აბანობური მელანეზიური გრამატიკაწკჷმა მოხუჯაფათ.

== თაშნეშე ქოძირით ==
* [[მელანეზიარეფი]]
* [[მელანეზიური ნინეფი]]

== რესურსეფი ინტერნეტის ==
* [http://anglicanhistory.org/oceania/island_mission1869/ ინგლისური ოხიდაშ ისტორია მელანეზიას] ინგლ.
* [http://my.mail.ru/mail/bonikowski/photo?album_id=30 ოკიანეთი. მელანეზია. არქივშე პუბლიკაციეფიშ კოლექცია] რუს.

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{მერკე}}


[[კატეგორია:რჩქალი ოკიანეშ კოკეფი]]
[[კატეგორია:მელანეზია|*]]