ქოძირით წყუ ხასჷლაშო ტიბერიუსი

{{ინფოდაფა მადუდე 
|ქიანა               = [[რომიშ იმპერია|რომიშ]]
|პოსტი           =[[რომიშ იმპერატორეფიშ ერკებული|იმპერატორი]]
|ჯოხო                  = ტიბერიუსი
|ორიგინალური ჯოხო       = Tiberius Caesar Dīvī Augustī Fīlius Augustus
|რანწკი              = 2-ა
|რანწკი-ალმასქუეფიშ          = 
|სურათი              = Tiberius, Romisch-Germanisches Museum, Cologne (8115606671).jpg
|მუკნაჭარა              =ტიბერიუსიშ ბიუსტი
|დუდალაშ დაჭყაფუ    =  [[18 ეკენია]], [[14]]
|დუდალაშ დათებუ = [[16 მელახი]], [[37]] <small>(22 წანა)</small>
|კორონაცია  =
|წიმოხონი       = [[ავგუსტუსი|ოქტავიანე ავგუსტუსი]]
|მონძე             = [[კალიგულა]]
|შხვა წოდებეფი       = 
|ვიცე-პრეზიდენტი       = 
|პარტია              = 
|დაბადებაშ თარიღი        = [[16 გერგობათუთა]], [[ჯვ. წ. 42]]
|დაბადებაშ აბანი       = [[რომი]]
|ღურაშ თარიღი          = [[16 მელახი]], [[37]] <small>(78 წანერი)</small>
|ღურაშ აბანი         = მიზენუმი, იტალია
|ალმასქუ             = 
|სქუალეფი                 = ვიფსანია აგრიპინა <small>(ჯვ. წ. 19-11 წწ.)</small><br />[[იულია უნჩაში]] <small>(ჯვ. წ. 11-2 წწ.)</small>
|ედომუშამი ჯოხო =
|დინასტია             = [[იულიუს-კლავდიუსეფიშ დინასტია|იულიუს-კლავდიუსეფი]]
|მუმა                 = ტიბერიუს კლავდიუს ნერონი
|ნანა             = ლივია დრუზილა
|რელიგია         =
|გონათაფა         =
|ხეშმოჭარუა    =
}}
'''ტიბერიუსი''' ({{lang-la|Tiberius Caesar Dīvī Augustī Fīlius Augustus}};<ref>ტიბერიუსიშ ჯოხოდვალაშ კლასიკური ლათინურით თინჭარუა დო რეკონსტრუირაფილი კლასიკური ლათინურით გჷმორაგადუა:
#TIBERIVS CLAVDIVS NERO<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'klau̯.di.ʊs 'nɛ.roː (ტიბერიუს კლავდიუს ნერონი)
#TIBERIVS IVLIVS CAESAR<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'juː.li.ʊs 'kae̯.sar (ტიბერიუს იულიუს კეისარი)
#TIBERIVS CAESAR DIVI AVGVSTI F[ILIVS] AVGVSTVS<br>tɪ'bɛ.ri.ʊs 'kae̯.sar 'diː.wiː 'fiː.li.ʊs au̯'gʊs.tʊs (ტიბერიუს კეისარი დივი ფილიუს ავგუსტუსი) ტიბერიუსიშ მართუალაშ ჯოხო შანენს „ტიბერიუს კეისარი, ღორონთიერი ავგუსტუსიშ სქი, იმპერატორი“.</ref> დ. [[16 გერგობათუთა]], [[ჯვ. წ. 42]] — ღ. [[16 მელახი]], [[37]]) — [[რომიშ იმპერია|რომიშ]] [[რომიშ იმპერატორეფიშ ერკებული|იმპერატორი]] [[14]]-[[37]] წანეფს. დაბადებაშ ბორჯის '''ტიბერიუს კლავდიუს ნერონი''', კლავდიუსიშ გვარით. ტიბერიუს კლავდიუს ნერონიშ დო ლივია დრუზილაშ სქუა. დიამუშიქ დეთხიუ ნერონს დო [[ჯვ. წ. 39]] წანას დექორწინჷ ოქტავიანეშა, მუმალ [[ავგუსტუსი|ავგუსტუსშა]]. ტიბერიუსიქ თიშ სქუაჸონერო გჷნირთჷ.

== ლიტერატურა ==

=== მაართაფონი წყუეფი ===
* [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/home.html#57 დიონ კასიუსი, ''რომის ისტორია'' Books 57–58, English translation]
* [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=J.+AJ+18.1 Josephus, ''Antiquities of the Jews'', Book 18, especially ch.6, English translation]
* [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Suetonius/12Caesars/Tiberius*.html Suetonius, ''Lives of the Twelve Caesars'', Life of Tiberius, Latin text with English translation]
* [http://mcadams.posc.mu.edu/txt/ah/Tacitus/index.htm ტაციტუსი, ''ანალები'', I–VI, English translation]
* [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Velleius_Paterculus/home.html Velleius Paterculus, ''Roman History'' Book II, Latin text with English translation]

=== მაჟირაფონი წყუეფი ===
* {{cite book | last = Ehrenberg | first = V. | last2 = Jones | first2 = A.H.M. | authorlink = | title = Documents Illustrating the Reigns of Augustus and Tiberius | year = 1955 | location = Oxford }}
* Capes, William Wolfe, ''Roman History'', Longmans, Green, and Co., 1897
* {{cite book  | title=Tiberius the Politician | first=Barbara |last= Levick |publisher=Routledge|year=1999 |isbn=0-415-21753-9|ref=Levick}}
* {{cite book | last=Mason | first=Ernst | title=Tiberius | year=1960 | publisher=Ballantine Books | location=New York}} (Ernst Mason was a pseudonym of science fiction author [[Frederik Pohl]])
* {{cite book | last = Seager | first = Robin | title = Tiberius | publisher = Eyre Methuen | year = 1972 | location = London | isbn = 978-0-413-27600-1 }}
* {{cite book | last=Seager| first=Robin | title=Tiberius | publisher= Blackwell Publishing| year= 2005 |isbn=1-4051-1529-7|ref=Seager2005}}
* {{cite book | last = Shotter | first = David | title = Tiberius Caesar | publisher = Routledge | year = 1992 | location = London | isbn = 0-415-07654-4 }}
* {{cite book | last = Salmon | first = Edward |title = History of the Roman World, 30 B.C.-A.D.138, Part II: Tiberius | publisher = Methuen | year = 1968 | isbn = 978-0-416-10710-4}}
* <cite id= Southern>{{cite book | last = Southern |first =  Pat | title = Augustus | publisher = Routledge | year =  1998 | location = London | isbn = 0-415-16631-4}}
* {{cite book | last = Syme | first = Ronald | authorlink = | title = The Augustan Aristocracy | publisher = Clarendon Press | year = 1986 | location = Oxford | isbn = 978-0-19-814859-3 }}

== რესურსეფი ინტერნეტის ==
* {{Commons-inline|Tiberius}}
* [http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/tiberius.shtml „ტიბერიუსი (ჯვ. წ. 42 – ახ. წ. 37)“] [[BBC]]-ს {{en}}


== სქოლიო ==
{{სქოლიო|2}}

{{S-start}}
{{S-hou|[[იულიუს-კლავდიუსეფიშ დინასტია]]|[[16 გერგობათუთა]]|[[ჯვ. წ. 42]]|[[16 მელახი]]|[[37|ახ. წ. 37]]}}

{{S-roy|rm}}
{{s-bef| წიმოხონი  = [[მარკუს კლავდიუს მარცელუსი (იულიუს-კლავდიუსეფიშ დინასტია)|მარკუს კლავდიუს მარცელუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული      = [[რომიშ იმპერია|რომიშ]] [[კეისარი (ტიტული)|კეისარი]]
       | წანეფი        = ჯვ. წ. 6 - ახ. წ. 1 }}
{{s-aft| გეჸვენჯი       = [[გაიუს კეისარი]] }}

{{s-bef| წიმოხონი  = [[გაიუს კეისარი]] }}
{{s-ttl| ტიტული      = [[რომიშ იმპერია|რომიშ]] [[კეისარი (ტიტული)|კეისარი]]
       | წანეფი        = ახ. წ. 4-14 }}
{{s-aft| გეჸვენჯი       = [[გერმანიკუსი]] }}

{{s-bef| წიმოხონი  = [[ოქტავიანე ავგუსტუსი|ავგუსტუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[რომიშ იმპერია|რომიშ]] [[რომიშ იმპერატორეფიშ ერკებული|იმპერატორი]]
       | წანეფი   = ახ. წ. [[14]]-[[37]]}}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[კალიგულა]] }}

{{S-off}}
{{s-bef| წიმოხონი  = [[მარკუს ლიცინიუს კრასუს დივესი]] დო [[გნეუს კორნელიუს ლენტულუს ავგური]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[რომიშ იმპერია|რომიშ იმპერიაშ]] [[კონსული]]
       | წანეფი   = ''[[პუბლიუს კვინტილიუს ვარუსი|პუბლიუს კვინტილიუს ვარუსწკჷმა]] ართო''<br />[[ჯვ. წ. 13]] }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[მარკუს ვალერიუს მესალა აპიანუსი]] და [[კვირინიუსი]] }}

{{s-bef| წიმოხონი = [[გაიუს მარციუს კენსორინუსი (კონსული ჯვ. წ. 8)|გაიუს მარციუს კენსორინუსი]] დო [[გაიუს ასინიუს გალუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული  = [[რომიშ იმპერია|რომიშ იმპერიაშ]] [[კონსული]]
       | წანეფი   = ''[[გნეუს კალპურნიუს პიზონი|გნეუს კალპურნიუს პიზონწკჷმა]] ართო''<br />[[ჯვ. წ. 7]] }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[დეციუს ლელიუს ბალბუსი]] და [[გაიუს ანტისტიუს ვეტუსი (კონსული ჯვ. წ. 6)|გაიუს ანტისტიუს ვეტუსი]] }}

{{s-bef| წიმოხონი  = [[ლუციუს პომპონიუს ფლაკუსი]] დო [[გაიუს კელიუს რუფუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[რომიშ იმპერია|რომიშ იმპერიაშ]] [[კონსული]]
       | წანეფი   = ''[[გერმანიკუსი|გერმანიკუსწკჷმა]] ართო''<br />ახ. წ. 18 }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[მარკუს იუნიუს სილანუს ტორკვატუსი (კონსული ახ. წ 19)|მარკუს იუნიუს სილანუს ტორკვატუსი]] დო [[ლუციუს ნორბანუს ბალბუსი]] }}

{{s-bef| წიმოხონი  = [[მარკუს ვალერიუს მესალა ბარბატუსი]] დო [[მარკუს ავრელიუს კოტა მაქსიმუს მესალინუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[რომიშ იმპერია|რომიშ იმპერიაშ]] [[კონსული]]
       | წანეფი   = ''[[დრუზუს იულიუს კეისარი|დრუზუს იულიუს კეისარწკჷმა ართო]]''<br />ახ. წ. 21 }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[დეციმუს ჰატერიუს აგრიპა]] დო [[გაიუს სულპიციუს გალბა]] }}

{{s-bef| წიმოხონი  = [[მარკუს ვინიციუსი (კონსული 30)|მარკუს ვინიციუსი]] და [[ლუციუს კასიუს ლონგინუსი (კონსული 30)|ლუციუს კასიუს ლონგინუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[რომიშ იმპერია|რომიშ იმპერიაშ]] [[კონსული]]
       | წანეფი   = ''[[სეიანუსი|სეიანუსწკჷმა]] ართო''<br />ახ. წ. 31 }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[გნეუს დომიციუს აჰენობარბუსი (კონსული 32)|გნეუს დომიციუს აჰენობარბუსი]] დო [[ლუციუს არუნტიუს კამილუს სკრიბონიანუსი]] }}

{{S-mil}}
{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   = რომიშ თარსარდალი სომხეთის
       | წანეფი   = ჯვ. წ. 20-17 }}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   =  რომიშ თარსარდალი რეციას
       | წანეფი  = ჯვ. წ. 15-13 }}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   = რომიშ თარსარდალი გერმანიას
       | წანეფი   = ჯვ. წ. 12-7 }}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   = რომიშ თარსარდალი გერმანიას
       | წანეფი   = ახ. წ. 4-6}}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   = რომიშ თარსარდალი [[პანონია]]ს
       | წანეფი   = ახ. წ. 6-9 }}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-bef| წიმოხონი  = - }}
{{S-ttl| ტიტული   = რომიშ თარსარდალი გერმანიას
       | წანეფი   = ახ. წ. 10-12 }}
{{S-aft| გეჸვენჯი   = - }}

{{S-fam}}
{{s-bef| წიმოხონი = [[ავგუსტუსი]] }}
{{s-ttl| ტიტული   = [[იულიუს-კლავდიუსეფიშ დინასტია|იულიუს-კლავდიუსეფიშ ფანიაშ მადუდე]]
       | წანეფი   = ახ. წ. [[14]]-[[37]] }}
{{s-aft| გეჸვენჯი   = [[კალიგულა]] }}
{{S-end}}

{{კლავდიუსეფი}}
{{რომიშ იმპერატორეფი}}
{{მერკე}}
[[კატეგორია:რომიშ იმპერატორეფი]]
[[კატეგორია:დუნაბადი ჯვ. წ. 42]]
[[კატეგორია:ნაღურა 37]]
[[კატეგორია:ავგუსტუსი]]
[[კატეგორია:I ოშწანურაშ რომიშ იმპერატორეფი]]
[[კატეგორია:რომიშ იმპერიაშ კონსულეფი]]
[[კატეგორია:ავგუსტუსიშ მავზოლეუმს ნთხორილეფი]]