ქოძირით წყუ ხასჷლაშო შვეიცარიშ ადმინისტრაციული დორთუალა

'''შვეიცარიაშ ტერიტორიული მონწყუალა''' — [[შვეიცარია]] მუჭოთ [[ფედერაცია|ფედერაციული]] [[რესპუბლიკა]] იკათუანს 26 კანტონს (20 კანტონი დო 6 გვერდოკანტონი). კანტონეფი ({{lang-de|Kantone}}, {{lang-fr|cantons}}, {{lang-it|cantoni}}, {{lang-rm|chantuns}}) — შვეიცარიაშ კონფედერაციაშ შხუ სახენწჷფობურ-ტერიტორიული ართული რე. ტერიტორიულ-ადმინისტრაციული დორთუალაშ უდაბალაში დონე — გოართოიანაფეფი ({{lang-de|Gemeinde}}), ნამუშ მუდანობა, [[2012]] წანაშ ღურთუთაშ მუნაჩემეფით, 2495  რდჷ ([[2011]] წანას — 2495 გოართოიანაფა)<ref>cite web|url=http://www.bk.admin.ch/dokumentation/02070/index.html?lang=de&download=M3wBPgDB_8ull6Du36WenojQ1NTTjaXZnqWfVpzLhmfhnapmmc7Zi6rZnqCkkIZ4gHZ7bKbXrZ6lhuDZz8mMps2gpKfo|title=Der{{Dead link|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Bund kurz erklärt|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2012-04-01|lang=de|deadlink=404</ref>. გიმე — კანტონეფიშ ერკებული რე (ეიშანუას ოკო, ნამჷ-და შვეიცარიშ მიარე ნოღას შხვადოშხვა ჯოხო უღუ ქიანაშ შხვადოშხვა ნინეფშა).

ირ კანტონს მუში [[კონსტიტუცია]] დო კანონეფი უღუ, კანონმადვალუ ორგანო — კანტონური სხუნუ ('''''kantonsrat'''''), ვარდა დიდი სხუნუ, ემაჸონაფალი ორგანო — მამართალი სხუნუ ('''''regierungsrat'''''), ვარდა სახენწჷფო სხუნუ, ნამუთ აკმოდირთუ გუბერნატორეფშე ('''''landammann'''''), ვარდა სახენწჷფო სხუნუშ წჷმმარინაფალეფშე დო სათარობო მარსხუალეფშე ('''''regierungsrat'''''), ვარდა სახენწჷფო მარსხუალეფშე. კანტონი ედომუშამო დუდიშული რე დინოხოლენი პრობლემეფიშ გინოჭკირუაშ საქვარს. ცენტრალურ თარობას ორხველჷ ოერეფოშქაშე საკითხეფი, ფედერალური ბიუჯეტი დო [[ფარაშ ემისია]]. თეწკჷმა ართო, შვეიცარი — საართო სახენწჷფო რე. ქიანაშ დევიზი: "ართი არძაშო, არძა ართიშო!" ({{lang-la|Unus pro omnibus, omnes pro uno}}).

არძაშ უმოს ბოლო აკნაქიმინა კანტონი რე [[იურაშ კანტონი|იურა]] (გეგშერთჷ კონტონი [[ბერნიშ კანტონი|ბერნშე]] [[1979]] წანას,  [[რეფერენდუმი]]შ შედეგეფით).

{| class="standard"
 ! colspan="3" | შვეიცარიაშ ტერიტორიული მონწყუალა კანტონეფიშ მეჯინათ
 |-
 | colspan="3" | {{შვეიცარიაშ მუკნაჭარეფამი რუკა|width=970|float=right}}
 |-
| style="padding:0; border:none;" |
{| class="standard sortable"
 ! № || გერბი || კანტონი || ფართობი,<br />კმ² || მახორობა,<ref>[http://www.media-stat.admin.ch/maps/profile/data/235/de/pdf/Regionalportraets-2014-Kantone.pdf Население Швейцарии (2012)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140306224048/http://www.media-stat.admin.ch/maps/profile/data/235/de/pdf/Regionalportraets-2014-Kantone.pdf |date=2014-03-06 }}</ref><br />чел. (2012) || Плотность,<br />ადმ./კმ² || ნანანოღა
 |-
 | 1 || [[ფაილი:AppenzellRE-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[აპენცელ-აუსეროდენი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Appenzell Ausserrhoden}}) || align=right | 242,9 || align=right | 53 438 || align=right | 220,00 || [[ჰერიზაუ]] ({{lang-de|Herisau}})
 |-
 | 2 || [[ფაილი:Wappen_Appenzell_Innerrhoden_matt.svg|22px|border]] || [[აპენცელ-ინეროდენი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Appenzell Innerrhoden}}) || align=right | 172,5 || align=right | 15 717 || align=right | 91,11 || [[აპენცელი (ნოღა)|აპენცელი]] ({{lang-de|Appenzell}})
 |-
 | 3 || [[ფაილი:CHE Aargau COA.svg|22px|border]] || [[არგაუ]] ({{lang-de|Aargau}}) || align=right | 1403,8 || align=right | 627 340 || align=right | 446,89 || [[არგაუ]] ({{lang-de|Aarau}})
 |-
 | 4 || [[ფაილი:BaleCampagne-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ბაზელ-ლანდი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Basel-Landschaft}}) || align=right | 517,5 || align=right | 276 537 || align=right | 534,37 || [[ლისტალი]] ({{lang-de|Liestal}})
 |-
 | 5 || [[ფაილი:Wappen Basel-Stadt matt.svg|22px|border]] || [[ბაზელ-შტადტი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Basel-Stadt}}) || align=right | 37,1 || align=right | 187 425 || align=right | 5051,89 || [[ბაზელი]] ({{lang-de|Basel}})
 |-
 | 6 || [[ფაილი:Berne-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ბერნიშ კანტონი|ბერნი]] ({{lang-de|Bern}}, {{lang-fr|Berne}})  || align=right | 5959,1 || align=right | 992 617 || align=right | 166,57 || [[ბერნი]] ({{lang-de|Bern}}, {{lang-fr|Berne}})
 |-
 | 7 || [[ფაილი:Wappen_Wallis_matt.svg|22px|border]] || [[ვალეშ კანტონი|ვალე]] ({{lang-fr|Valais}}, {{lang-de|Wallis}}) || align=right | 5224,4 || align=right | 321 732 || align=right | 61,58 || [[სიონი (შვეიცარია)|სიონი]] ({{lang-fr|Sion}}, {{lang-de|Sitten}})
 |-
 | 8 || [[ფაილი:Wappen_Waadt_matt.svg|22px|border]] || [[ვოშ კანტონი|ვო]] ({{lang-fr|Vaud}}) || align=right | 3212,1 || align=right | 734 356 || align=right | 228,62 || [[ლოზანა]] ({{lang-fr|Lausanne}})
 |-
 | 9 || [[ფაილი:Wappen_Glarus_matt.svg|22px|border]] || [[გლარუსიშ კანტონი|გლარუსი]] ({{lang-de|Glarus}}) || align=right | 685,4 || align=right | 39 369 || align=right | 57,44 || [[გლარუსი]] ({{lang-de|Glarus}})
 |-
 | 10 || [[ფაილი:CHE_Graubünden_COA.svg|22px|border]] || [[გრაუბიუნდენი]] ვარდა გრიზონი ({{lang-de|Graubünden}}, {{lang-rm|Grischun}}, {{lang-it|Grigioni}}) || align=right | 7105,2 || align=right | 193 920 || align=right | 27,29 || [[კური (გრაუბიუნდენი)|კური]] ({{lang-de|Chur}}, {{lang-rm|Cuira}}, {{lang-it|Coira}})
 |-
 | 11 || [[ფაილი:Coat_of_Arms_of_Geneva.svg|22px|border]] || [[ჟენევაშ კანტონი|ჟენევა]] ({{lang-fr|Genève}}) || align=right | 282,4 || align=right | 463 101 || align=right | 1639,88 || [[ჟენევა]] ({{lang-fr|Genève}})
 |-
 | 12 || [[ფაილი:Solothurn-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ზოლოტურნიშ კანტონი|ზოლოტურნი]] ({{lang-de|Solothurn}}) || align=right | 790,5 || align=right | 259 283 || align=right | 328,00 || [[ზოლოტურნი]] ({{lang-de|Solothurn}})
 |-
 | 13 || [[ფაილი:Wappen_Luzern_matt.svg|22px|border]] || [[ლიუცერნიშ კანტონი|ლიუცერნი]] ({{lang-de|Luzern}}) || align=right | 1493,4 || align=right | 386 082 || align=right | 258,53 || [[ლიუცერნი]] ({{lang-de|Luzern}})
 |-
 | 14 || [[ფაილი:Wappen_Neuenburg_matt.svg|22px|border]] || [[ნევშატელიშ კანტონი|ნევშატელი]] ({{lang-fr|Neuchâtel}}) || align=right | 803,1 || align=right | 174 554 || align=right | 217,35 || [[ნევშატელი]] ({{lang-fr|Neuchâtel}})
 |-
 | 15 || [[ფაილი:Wappen_Nidwalden_matt.svg|22px|border]] || [[ნიდვალდენი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Nidwalden}}) || align=right | 276,1 || align=right | 41 584 || align=right | 150,61 || [[შტანსი]] ({{lang-de|Stans}})
 |-
 | 16 || [[ფაილი:Obwald-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ობვალდენი]] <sup>1</sup> ({{lang-de|Obwalden}}) || align=right | 490,6 || align=right | 36 115 || align=right | 73,61 || [[ზარენი]] ({{lang-de|Sarnen}})
 |-
 | 17 || [[ფაილი:Coat of arms of canton of St. Gallen.svg|22px|border]] || [[სანკტ-გალენიშ კანტონი|სანკტ-გალენი]] ({{lang-de|Sankt Gallen}}) || align=right | 2025,5 || align=right | 487 060 || align=right | 240,46 || [[სანკტ-გალენი]] ({{lang-de|St. Gallen}})
 |-
 | 18 || [[ფაილი:Wappen_Tessin_matt.svg|22px|border]] || [[ტიჩინო]] ({{lang-it|Ticino}}) || align=right | 2812,5 || align=right | 341 652 || align=right | 121,48 || [[ბელინცონა]] ({{lang-it|Bellinzona}})
 |-
 | 19 || [[ფაილი:Thurgovie-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ტურგაუ]] ({{lang-de|Thurgau}}) || align=right | 990,9 || align=right | 256 213 || align=right | 258,57 || [[ფრაუენფელდი]] (Frauenfeld)
 |-
 | 20 || [[ფაილი:Wappen_Uri_matt.svg|22px|border]] || [[ური]] ({{lang-de|Uri}}) || align=right | 1076,4 || align=right | 35 693 || align=right | 33,16 || [[ალტდორფი]] ({{lang-de|Altdorf}})
 |-
 | 21 || [[ფაილი:Wappen_Freiburg_matt.svg|22px|border]] || [[ფრიბურიშ კანტონი|ფრიბური]] ({{lang-fr|Fribourg}}, {{lang-de|Freiburg}}) || align=right | 1670,8 || align=right | 291 395 || align=right | 174,40 || [[ფრიბური]] ({{lang-fr|Fribourg}}, {{lang-de|Freiburg}})
 |-
 | 22 || [[ფაილი:Zug-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ცუგიშ კანტონი|ცუგი]] ({{lang-de|Zug}}) || align=right | 238,7 || align=right | 116 575 || align=right | 488,37 || [[ცუგი (ნოღა)|ცუგი]] ({{lang-de|Zug}})
 |-
 | 23 || [[ფაილი:Zurich-coat_of_arms.svg|22px|border]] || [[ციურიხიშ კანტონი|ციურიხი]] ({{lang-de|Zürich}}) || align=right | 1728,9 || align=right | 1 408 575 || align=right | 814,72 || [[ციურიხი]] ({{lang-de|Zürich}})
 |-
 | 24 || [[ფაილი:Wappen_Schaffhausen_matt.svg|22px|border]] || [[შაფჰაუზენიშ კანტონი|შაფჰაუზენი]] ({{lang-de|Schaffhausen}}) || align=right | 298,5 || align=right | 77 955 || align=right | 261,16 || [[შაფჰაუზენი]] ({{lang-de|Schaffhausen}})
 |-
 | 25 || [[ფაილი:Wappen_des_Kantons_Schwyz.svg|22px|border]] || [[შვიციშ კანტონი|შვიცი]] ({{lang-de|Schwyz}}) || align=right | 908,1 || align=right | 149 830 || align=right | 164,99 || [[შვიცი (კომუნა)|შვიცი]] ({{lang-de|Schwyz}})
 |-
 | 26 || [[ფაილი:Wappen_Jura_matt.svg|22px|border]] || [[იურაშ კანტონი|იურა]]<sup>2</sup> ({{lang-fr|Jura}}) || align=right | 838,8 || align=right | 70 942 || align=right | 84,58 || [[დელემონი]] ({{lang-fr|Delémont}})
|- bgcolor="#dddddd"
|     ||     || ედომუშამო || align=right | 41 285 || align=right | 8 039 060 || align=right | 194,72 ||
 |}
 |}

<small><sup>1</sup> [[1999]] წანაშახ გვერდოკანტონიშ სტატუსი უღუდუ. შვეიცარიაშ [[1999]] წანაშ კონსტიტუციაშ მეჯინათ, დე იურეთ [[კანტონი]]შ სტატუსი მიღჷ, მარა დე ფაქტოთ სქიდუდჷ გვერდოკანტონო დო გოხურგელჷ ნებეფით.</small>

<small><sup>2</sup> აკიქიმინჷ [[1979]] წანას.</small>

{{მერკე}}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}


[[კატეგორიაя:შვეიცარიაშ ადმინისტრაციული დორთუალა| ]]
[[კატეგორია:ფედერალიზმი]]