ასკიაშ საფულე
| ასკიაშ საფულე* | |
|---|---|
| იუნესკოშ მოსოფელიშ მონძალაშ ობიექტი | |
| |
| ქიანა |  მალი
|
| ტიპი | კულტურული |
| კრიტერიუმეფი | ii, iii, iv |
| ერკებული | იუნესკოშ ერკებული |
| რეგიონი** | აფრიკა |
| კოორდინატეფი | 16°17′23″ ოორ. გ. 0°02′40″ ბჟად. გ. |
| კათაფაშ ისტორია | |
| კათაფა | 2004 (28-ო სესია) |
| ნომერი | 1139 |
| * ქძ. ინგლ. ჯოხო UNESCO-შ ერკებულს. | |
| ** იუნესკოშით კლასიფიცირაფილი რეგიონი. | |
|
მოსოფელიშ მონძალა UNESCO, ობიექტი № 1139 რუს. • ინგლ. • ფრ. |
ასკიაშ საფულე მალიშ ნოღა გაოს — მერჩქინელი რე, ნამდა გვალო თაქ რე დოსვანჯაფილი სონგჰაიშ იმპერიაშ ართ-ართი არძოშე წჷმოძინელი იმპერატორი, ასკია მუჰამედ I. ეკიდილი რე XV ოშწანურაშ ბოლოს. 2004 წანაშე მიშულირი რე იუნესკოშ მოსოფელიშ მონძალაშ ობიექტეფიშ ერკებულშა.
იუნესკო საფულეს ეჭარჷნს, მუჭოთ ლეტაშ მონუმენტური ნოგაფუშ ეიოშანალ მინუშის, ნამუთ ბჟადალ აფრიკაშ საჰელიშ ტრადიციეფს ორხველჷ. კომპლექსი იკათუანს პირამიდულ ონთხორუს, ჟირ მეჩეთის, საფულეს დო დიხარღვაფილეფიშ ანსამბლის. მუში სიმაღალა 17 მეტრი რე დო წჷმარინუანს კოლონიალიზმშახიან უდიდაშ არქიტექტურულ მონუმენტის რეგიონს. თინა რე თი ისლამური არქიტექტურული სტილიშ მაართა მაგალითი, ნამუქჷთ უკული თელ რეგიონს გიფაჩჷ.
ობიექტიშ ბოლობორჯიანი თირაფეფი იკათუანს 1960-1970-ამ წანეფს მეჩეთის გოფართაფას დო 1999 წანას არეალიშ მუკ-მუკის კიდალაშ გოლუაფას. მუში ისტორიაშ მალობას, ობიექტის რეგულარულო ლასირანდეს ბათქაშით, თენა რდ უციო პროცედურა ლეტაშ სტრუქტურაშ კჷნოტებაშო. 2000 წანას მოხვადჷ კომპლექსიშ ელექტრიფიკაციაქ - ქიგიაძინჷ ნოთეეფქ დო წვანჯის ხონარიშ გჷმაძალიარაფალ დინამიკიქ.
ნოღა გაოშ მახორობა ასკიას რეგულარულო გჷმირინუანს მუჭოთ მეჩეთის დო ჯარალობურ დორხველობაშ კულტურულ ცენტრის. მუს ერუანული კანონდვალა თხილანს.
ასკია მოჰამედი სონგჰაიშ იმპერიაშ მაართა ასკია იმპერატორი რდჷ, მუქ იმპერია ოგჷნაფალო გაფართუ. თიშენი, ნამდა თინა ომინუშე მუსულმანი რდჷ, თიქ მექაშ მახვამუშა მიდართჷ, სოჸურეშეთ 1495 წანას დირთჷ, სოჸურეშეთ მუში საფულეშ ეიოგაფალი მოღეეფი მოლეღჷ — მექაშ ლეტა დო ჯალეფი. მუჭოთ იჩიებუნან, მაფაშ ქარავანი ვითოშობათ არქემშე აკმოდირთუდუ. დუდშე სტრუქტურა დოპროექტაფილი რდჷ, მუჭოთ ოხორინალი ჸუდე, მუდგაზმარენი თოლით დო კორიდორეფით, მარა ასკიაქ მუჰამედიშ ღურაშ უკული დილუქუ.
ასკია მუჰამედი აკა კაკალია რე, ნამუთ უშუალოთ საფულეს რე დოსვანჯაფილი, მუდგაზმარენი ასკია რე დოსვანჯაფილი მუშ ოზეშ.
ქოძირით თაშნეშე
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- World Heritage Website
- UNESCO Evaluation of Askia (ფრანგული)