დინორეშა გინულა

ბათო-ყაენი

ვიკიპედიაშე
ბათო-ყაენი
ბათო-ყაენი
ბათო-ყაენი (რაშიდ ად-დინიშ ნახანტა)
ორქოშ ურდუმიშ ხანი
ბჟადალი ნორთი (ლენი ურდუმი)
პოსტის გერინაშ ბორჯი
1227 – 1255
წიმოხონიჯუჩი
მონძესარტაკი

დუნაბადიდოხოლაფირო 1205
მონღოლეფიშ სახანო
ნაღურა1255 (49-50)
სარაი-ბათუ, ორქოშ ურდუმი
მუმაჯუჩი
ნანაუქი-ფუჯინი
ალმასქუბორაქჩინ-ხათუნი
სქუალეფისარტაკი
ტუკანი
რელიგიატენგრიზმი

ბათო-ყაენი (დ. დოხოლაფირო 1205 — ღ. 1255) — მონღოლი ხანი (ყაენი), ორქოშ ურდუმიშ დუმარსხუაფალი, ჯუჩიშ სქუა დო ჩინგიზ-ყაენიშ მოთა, ჯუჩიდეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი.

1235 წანას ბათო ქუდარინეს მონღოლეფიშ იმპერიაშ ბჟადალი ნორთიშ ჯარეფიშ მანჯღვერთარო დო ქუდავალეს ლესქერობა ევროპას. 1240 წანაშო ბათოქ ქიდეკინჷ რუსეთი. 1240 წანაშ გერგობათუთას ბათოშ არმიაქ გორჩვუ დო გეგნოჭუ ნოღა კიევი. უკულ მონღოლეფქ გემშეჭკირეს ცენტრალური ევროპაშა დო 1241 წანაშ 9 პირელს დამარცხეს ჰენრიხ II - სილეზიაშ ჰერცოგი. ჟირი დღაშ უკულ, მონღოლეფქ, ბათოშ მანჯღვერალათ ორჯგინეს უნგრალეფს. ბათოშ ეფექტური კონტროლიშ თუდო რდჷ პოლონეთი, ბოჰემია, უნგრეთი დო დუნაიშ ლეხერი. ბათოს ულამუდჷ ლესქერობაშ გაგინძორება ბჟადალი ევროპას, მარა ჸათე ბორჯის დოღურჷ მონღოლეფიშ იმპერიაშ დიდი ყაენქ - უგედეიქ. თიში ღურაშ უკულ, ოკო გინოჭყორდუკო მონძეობაშ ოკითხექ. ჸათეშ გეშათ ბათოქ ევროპაშე გეგშართჷ დო ჯუჩიშ ულუსიშა დირთჷ. ბჟადალი ევროპაქ მოჯალაგუას გინასქიდჷ. ობჟათე რუსეთიშ ტერიტორიას ბათოქ, 1242 წანას ქჷდარსხუ ორქოშ ურდუმი, ნამუსჷთ მართუნდეს ბათოშ მონძეეფი 200 წანაშ გოძვენას. ექსპანსიაშ პიკის ორქოშ ურდუმიშ აკოდგინალუაშა მიშმეშჷ კიევიშ რუსეთი, ვოლგაშ ბულგარეთი, დეშტ-ი-ყივჩაღი (კუმანია) დო კავკაცია.

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]