ბასილი II
ბასილი II პორფიროგენეტი ბერძ. Βασίλειος Πορφυρογέννητος | ||
ბიზანტიაშ იმპერატორი | ||
---|---|---|
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
10 ღურთუთა, 976 – 15 ქირსეთუთა, 1025 | ||
წიმოხონი | იოანე I ციმისკე | |
მონძე | კონსტანტინე VIII | |
დუნაბადი | 958 კონსტანტინოპოლი, ბიზანტიაშ იმპერია (თეხანური სტამბოლი, თურქეთი) | |
ნაღურა | 15 ქირსეთუთა, 1025 (66-67 წანერი) კონსტანტინოპოლი, ბიზანტიაშ იმპერია | |
ნთხორუ აბანი | წიმინდე იოანე თეოლოგიშ ეკლესია, კონსტანტინოპოლი | |
მუმა | რომანოზ II | |
ნანა | თეოფანო | |
რელიგია | ქალკედონური ქირსიანობა |
ბასილი II პორფიროგენეტი (ბერძ. Βασίλειος Πορφυρογέννητος, დ. 958 — ღ. 15 ქირსეთუთა, 1025), შინელი რე მუჭოთ ბასილი ბულგარალეფიშ მაჟღილიტარი — ბიზანტიაშ იმპერატორი 976-1025 წანეფს, მაკედონარეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი. რდჷ რომანოზ II-შ სქუა. ღურაშახ რომანოზიქ ქომოლსქუალეფი ბასილი დო კონსტანტინე წორომამართალეფო წჷმარინუ. მარა ჟირხოლო რდჷ ჭიჭე დო რომანოზიშ ღურაშ უკულ იმპერიას მართუნდეს ნიკიფორე II ფოკა (963-969) დო იოანე I ციმისკე (969-976). ბასილიქ ბიზანტიაშ იმპერიაშ ხვისტაშა ეშართჷ 976 წანაშ 10 ღურთუთას, მარა 985 წანაშახ რეალური ხეშულობა უკინებუდჷ ბასილიშ გოლინიანი ბიძიას ბასილი ლაკაპინოსის. ბასილი იმპერიას მართუნდჷ 49 წანაშ დო 11 თუთაშ გოძვენას. შხვა ნამთინი იმპერატორს ჸათეზმა ხანს ვაუმართჷ იმპერია.
ბასილი II-შ იმპერატორობაშ დაჭყაფური წანეფს იბურჯანდჷ ომენოღალე ლჷმეფი. ბასილიშ ხეშულობაშ მეხჷ ეარყეს დიო ბარდა სკლიაროსიქ დო უკულ ბარდა ფოკაქ. ჟირხოლო არჸებაქ დემარცხჷ. უკულიანი პერიოდეფს ბასილიქ მიოჭირინუ იმპერიაშ სტაბილიზაციას დო გაფართინუ იმპერიაშ ბჟაეიოლი სანძღოეფი. ბიზანტიაშ იმპერიაშ ექსპანსიას აწურედჷ ბულგარეთიშ იმპერია, ნამუთ წჷმარინუანდჷ სერიოზული საფრთხეს ბიზანტიაშ ინტერესეფიშო. ბასილიქ ორჯგინჷ ბულგარალეფს, ქიდეკინჷ თინეფიშ ტერიტორია დო ბულგარეთიშ იმპერია გემშეჸონჷ ბიზანტიაშ აკოდგინალუაშა. ბასილიშ ზოჯალათ დაჸვერეს ტყვეთ ხეშა ეშაჸოთამილი 15 000 ბულგარალი. ჸათე კონწარი საქვარიშ გეშა ბასილის გიადჷ ბულგარალეფიშ მაჟღილიტარიშ ჯოხოქ. ბასილი, თაშნეშე ლჷმეფს აწარმენდჷ ფატიმიდეფიშ მეხჷ, ნამუეფიწკჷმა 1000 წანას ბიზანტიაქ ქუდოდვუ ოთინჩალე ხეკულუა. ბასილიქ თაშნეშე წიმიჭყჷ ოურდუმე კამპანია ხაზარეფიშ მეხჷ დო თინეფს მიდუღუ ყირიმიშ ჩქონიშ შანულამი ნორთი. 1021-1023 წანას ბასილი ოლიმუდჷ საქორთუოს. ლჷმაქ საქორთუოშ მარცხით გეთუ დო ბასილიქ ქიდეკინჷ ტაო.
ბასილი II რდჷ ენერგიული ადმინისტრატორი დო შანულამი რეფორმატორი. თიქ დადაღარჷ გოლინიანი ბიზანტიური ფანიეფიშ როლი ადმინისტრაციული დო ოურდუმე საქმეეფს, გეიოფშჷ ხაზინა დო მიოჭირინუ ბიზანტიაშ სანძღოეფიშ შანულამი ექსპანსიას. ბასილიქ დეხოლჷ კიევიშ რუსეთის დო თიში მამართალს ვლადიმირ I-ს მუში და ანა ქიმიათხუ. ვლადიმირქ, ანაშ ოსურო მოჸონაფაშ უკულ, გაქირსიანჷ რუსეფი.
ბასილ II რდჷ ბიზანტიაშ ართ-ართი უდიდაში იმპერატორი. თიში მონძეეფქ ვეჸუეს ნძალიერი მამართალეფქ, მარა ბიზანტია ბასილიშ ღურაშ უკულ ხოლო, დეკადეფიშ გოძვენას სქიდუდჷ გოპეულერი სახენწჷფოთ. ბერძენეფი ბასილს ერუანული გერგეზო მითმირჩქინანა.