ქოძირით წყუ ხასჷლაშო იან ჯენ-ნინი

{{ინფოდაფა მენცარი 
| ჯოხო                  = იან ჯენ-ნინი
| ოდაბადური ჯოხო       = {{lang-zh|楊振寧}}
| ფოტო                 =CNYang.jpg
| სიგანა               =250პქ
| მუკნაჭარა              = 
| დაბადებაშ თარიღი        = {{დაბადებაშ თარიღი დო ხანი|1922|10|1}}
| დაბადებაშ აბანი       = [[ჰეფეი]], [[ჩინეთიშ რესპუბლიკა (1912-1949)|ჩინეთიშ რესპუბლიკა]]
| ღურაშ თარიღი          = 
| ღურაშ აბანი         = 
| მენოღალობა          = {{შილა|ჩინეთი}}<br>{{შილა|ააშ}}<br>[[File:Flag of the Republic of China.svg|21პქ]] [[ჩინეთიშ რესპუბლიკა (1912-1949)|ჩინეთიშ რესპუბლიკა]]<br>{{შილა|ტაივანი}}
| ომენცარე სფერო        = [[ელემენტარული წულუკეფიშ ფიზიკა]]
| მუშობაშ აბანი         =  [[ლაიდენიშ უნივერსიტეტი]], [[ცინჰუაშ უნივერსიტეტი]] დო სტონი ბრუკიშ უნივერსიტეტი
| ალმა-მატერი         = 
| ომენცარე ხემანჯღვერი = 
| ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი   = 
| ჩინებული რე მუჭოთ         = 
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი          =[[ნობელიშ პრემია]] [[ფიზიკა|ფიზიკაშ დარგის]] (1957), [[რუმფორდიშ პრემია]] დო შხვ.
| ხეშმოჭარუა         = 
| სიგანა     =
| საიტი                 =
}}

'''იან ჯენ-ნინი''' ({{lang-zh|楊振寧}}; დ. [[1 გჷმათუთა]],<ref name="birthdate">{{cite web |url = http://insti.physics.sunysb.edu/~yang/yangbio.pdf |title = Biography of C.N. Yang |accessdate = 2007-09-11 |author = Bing-An Li, Yuefan Deng |quote = His birth date was erroneously recorded as September 22, 1922 in his 1945 passport. He has since used this incorrect date on all subsequent official documents.}}</ref> [[1922]]) — [[ჩინარეფი|ჩინარი]] თეორიული ფიზიკოსი, ნამუქჷთ შანულამი თია მიშეღჷ [[სტატისტიკური მექანიკა|სტატისტიკურ მექანიკას]], ინტეგრირაფაფონ სისტემეფს, [[კონდენსირაფილი ელმოლიშ ფიზიკა|კონდენსირაფილი ელმოლიშ ფიზიკას]] დო შხვა. [[1957]] წანას, ჩინარ-ამერიკალ ფიზიკოსწკჷმა, [[ჯენდაო ლი|ჯენდაო ლიწკჷმა]] ართო მიღჷ [[ნობელიშ პრემია ფიზიკას|ნობელის პრემია ფიზიკაშ დარგის]].<ref>{{cite web |url = https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1957/ |title = The Nobel Prize in Physics 1957 |publisher = The Nobel Foundation |access-date = 2014-11-01 }}</ref>

==ბიოგრაფია==
ჩინარი ფიზიკოსი იან ჯენ-ნინქ 1922 წანაშ 1 გჷმათუთას დებადჷ [[ანჰოი|ანჰოიშ პროვინციაშ]] უკანეტაშ ნოღას, [[ჰეფეი|ჰეფეის]]. მუამუში, კო ჩუან იანგი (楊克純; [[1896]]-[[1973]]) რდჷ მათემატიკოსი, დო დიამუში, მენგ ლო იანგი (羅孟華) დიაჸუდეში. ელემენტარული დო ოშქაშე სკოლაშ გონათუა მიღჷ [[პეკინი|პეკინს]]. [[1937]] წანაშ დამორჩილს, იაპონალეფიშ ჩინეთშა მიშაჭკირუაშ უკული, ჯენ-ნინქ ფანიაწკჷმა ართო ოხორუეთ გეგნორთჷ ჰეფეიშა. [[1938]] წანას გეგნორთეს [[კუნმინი|კუნმინშა]], სოდე იდვალუაფუდჷ [[ობჟათე-ბჟადალიშ ასოცირაფილი უნივერსიტეტი]] (ლიანდა). თიმ წანას, ჯენ-ნინქ ჩაბარჷ მიოღებელი გამოცდეფი დო გურაფა ქჷდიჭყჷ ლიანდას. [[1942]] წანას მიაჩჷ ბაკალავრიშ ხარისხიქ.<ref name="NPORG">{{cite web |title = Nobel Prize Web site |url = https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1957/yang-bio.html |access-date = 2014-10-16 }}</ref> გეჸვენჯი ჟირი წანაშ გოძვენას მუშენდჷ სტატისტიკურ მექანიკაშენ. [[1944]] წანას, [[ცინჰუაშ უნივერსიტეტი|ცინჰუაშ უნივერსიტეტიშე]] მიღჷ მაგისტრიშ ხარისხი. 

[[1946]] წანაშე, [[ედუარდ ტელერი|ედუარდ ტელერწკჷმა]] ([[1908]]-[[2003]]) ართო გურაფულენდჷ [[ჩიკაგოშ უნივერსიტეტი|ჩიკაგოშ უნივერსიტეტის]], სოდე [[1948]] წანას მიაჩჷ დოქტორიშ ხარისხიქ. თინა ჩიკაგოშ უნივესიტეტის, მუმალი ართი წანაშ გოძვენას ენრიკო ფერმიშ ასისტენტო მუშენდჷ. [[1949]] წანას, პრინსტონიშ ინსტიტუტიქ მიჭანჷ რკუალეფიშ ომანჯალო, ზუსტას ათე პერიოდის დიჭყჷ [[ჯენდაო ლი|ჯენდაო ლიწკჷმა]] ართო მუშობა. [[1952]] წანას გჷნირატჷ ინსტიტუტიშ იროიან მაკათურო, დო [[1955]] წანას პროფესორო. [[1963]] წანას, [[პრინსტონიშ უნივერსიტეტი|პრინსტონიშ უნივერისტეტიქ]] გჷმაბჟინჷ ჯენ-ნინიშ ელემენტარულ წულუკეფწკჷმა მერსხილი ომენცარე ნახანდი. [[1965]] წანას ომუშებუშა მიდართჷ [[სტონი ბრუკიშ უნივერსიტეტი|სტონი ბრუკიშ უნივერსიტეტიშს]], სოდე გჷნირთ ახალ დჷნარსხუა თეორიული ფიზიკაშ ინსტიტუტიშ პირველ დირექტორო. ასე თე ინსტიტუტი ჩინებული რე იან ჯენ-ნინიშ თეორიული ფიზიკაშ ინსტიტუტიშ ჯოხოდვალათ. 

[[1999]] წანას გეგნორთჷ პენსიაშა დო მიღჷ ემერიტუს პროფესორიშ წოდება. [[2010]] წანას სტოუნი ბრუკიშ უნივერსიტეტიქ, ჯენ-ნინს მუში ომენცარე თიაშ გეშა პატიცჷ დო უნივერსიტეტიშ ახალ ართამ ოხორუეს თიში ჯოხო გიოდჷ.<ref>{{cite web |url = http://thinksb.com/2010/03/exclusive-new-dorm-likely-to-honor-nobel-laureate/ |title = Exclusive: New Dorm Likely to Honor Nobel Laureate |website = Thinksb.com |date = 2010-03-18 |access-date = 2011-05-06 |url-status = dead |archive-url = https://web.archive.org/web/20110717045917/http://thinksb.com/2010/03/exclusive-new-dorm-likely-to-honor-nobel-laureate/ |archive-date = 2011-07-17 }}</ref>  

რე მუსხირენ ომენცარე ჯარალუაშ მაკათური, თინეფს შქას რე: ამერიკული ფიზიკური ჯარალუა, მენცარობაშ ჩინური აკადემია, სინიკაშ აკადემია, მენცარობაშ რუსული აკადემია დო ომაფე ჯარალუა. საპატიე დოქტორიშ ხარისხი მეღებული აფუ [[პრინსტონიშ უნივერსიტეტი|პრინსტონიშ უნივერსიტეტიშე]] ([[1958]]), [[მოსკოვიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტი|მოსკოვიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტიშდ]], ([[1992]]) დო [[ჰონგ-კონგიშ ჩინური უნივერსიტეტი|ჰონგ-კონგიშ ჩინური უნივერსიტეტიშე]] ([[1997]]).

==ბიბლიოგრაფია==
*Interpretation of Organic Spectra, Wiley, 2011


==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:ჯენ-ნინი, იანგ}}