იბერეფი (ესპანეთი)

იბერეფიშ ოსურღორონთი ელხი

იბერეფი (ბერძ. Ibēres, ლათ. Hiberi, Hiberes) — ესპანეთიშ უჯვეშაში მახორობა. დუდშე ოხორანდეს ობჟათე დო ელახ ესპანეთიშ ტერიტორიას. უკული - (ჯვშ. წ. VII-III ოშწ.) ედომუშამი პირენეშ ჩქონს. ბადებათ ოორუე აფრიკულ ტომეფო მიოჩქჷდეს, ჯვეშეფშე რდჷ არზი კავკაციაშ იბერეფწკჷმა თინეფიშ მოჯგირალაშენ (აპიანე ალექსანდრიელი, სტრაბონი), მუთ ჩინებული რდჷ ქორთუ მახანდეეფშო დიო ხოლო შქა ოშწანურეფს (გიორგი მთაწმიდელი).

ჰიპოთეზა იბერეფიშ დო ქორთუ ტომეფიშ მოჯგირალაშენ ამდღა ხოლო უგინუჭკირუო რე. იბერულ ტომეფშე წჷმოკინელეფი რდეს: ტურდეტანეფი, ტურდულეფი, ბასტეტანეფი, კარპეტანეფი, ინდიგეტეფი, ედეტანეფი დო შხვა. ტომეფი იართიანაფუდეს ნოღური ტიპიშ გომანგარაფილი ოხორეეფიშ ელ—მოლჷს (ნუმანცია, სეგოვია, ტარაგონია დო შხვა. იბერიაშ კულტურაშ შანულამ ცენტრის ტურდეტანეფიშ აბანი (თეხანური ანდალუსია დო მურსია) წჷმარინუანდჷ, სოდგათ ანტიკური ავტორეფიშ მეჯინათ, ტარტესიშ სახენწჷფო არსებენდჷ (დირსხუ ჯვშ. წ. 1100 წანას). იბერეფიშ კულტეფწკჷმა აკოშქუმალაშით ჯვშ. წ. VI-III ოშწანურეფს იფორმირჷ კელტიბერეფიშ ტომქ. იბერეფქ გინიღეს ფინიკიარეფიშ დო ბერძენეფიშ გოლინა. უღჷდეს დორხველი ჭარალუა. ჯვშ. წ. V-III ოშწანურეფს იბერია კართაგენალეფქ ეჭოფეს, ჯვშ. წ. III-II ოშწანურეფს - რომალეფქ (ჯვშ. წ. XIX-XVIII ედომუშამი ესპანეთი ეჭოფეს), ჯვშ. წ. II ოშწ. - ახ. წ. I ოშწანურას მოხვადჷ იბერეფიშ რომანიზაციაქ.

იბერეფიშ ხელუანობაქ ფორმირაფილი სახე ქიმიღჷ ჯვშ. წ. VIII ოშწანურაშე; გჷშაკერძაფილო გევითარჷ თიქ ჯვშ. წ. V-IV ოშწანურეფს. ხუროეფიშმონძღვარულ ძეგლეფშე აშაჩუალირიე ზუგეფც ნოგეფი ჯვეში ნოღეფიშ კიდალეფიშ, ჸორშეფიშ, ოხვამეეფიშ დო სამარუანეფიშ აკნაცჷმეფი. ჯვშ. წ. IV-III ოშწანურეფს ირინუანდეს რეგულარულ ნწყილობას. ორთუდეს ადამიერეფის დო ზოომორფულ ფიგურეფს (ჯინჯიერო ჯვშ. წ. V-IV ოშწ. უთარაშო კირქუა), მორჩილი ზუმაშ ბრონზეშ გოთიკურ ფიგურეფს, გოვითარაფილი რდჷ ლითონიშ ხანტურული დამუშება, მოხანტილი კერამიკაშ ხაზირაფა.

ლიტერატურა

• ლომოური ნ., ქსე, ტ.5, გვ. 67, თბ., 1980