მალარია

ვიკიპედიაშე
მალარია
დალახებული ერითროციტეფი
ICD-10 B50.
ICD-9 084
OMIM 248310 248310
DiseasesDB 7728 7728
MedlinePlus 000621 000621
eMedicine med/1385  med/1385 

მალარია (იტალ. malaria < mala aria — გლახა ჰეერი; კინოხ ფირქენდეს, ნამჷ-და ლახარას იჭანუანდჷ გლახა ჰეერი) — წვავე პროტოზოული ლახარა, ნამუთ იხასიათებუ სინჩხეშ მოკათუეფით, ანემიათ, ჩხონჩხიშ დო ტყილიშ გოდიდაფათ; შილებე იჸუას რეციდივეფქ.[1] მალარიაშ იჭანუანს ართკურთხუამი ორგანიზმი — პლაზმოდიუმი, ნამუთ გჷნმუღუ მალარიაშ კოღონს — ანოფელესის. მალარია გოფაჩილი რე აფრიკაშ, აზიაშ დო ობჟათე ამერიკაშ კანკალე რაიონიშ ჭყენჭყამ აბანეფს. ადამიერეფს ეჭარილი რე მალარიაშ 4 ფორმა: სუმდღამი (იჭანუანს Plasmodium vivax), ოთხდღამი (Plasmodium malariae), ტროპიკული (Plasmodium falciparum) დო მალარია-ოვალე (Plasmodium ovale), ნამუთ ხვალე ბჟადალ ტროპიკული აფრიკაშ ქიანეფს მუთმოფხვადჷნა. არძაშე მონკათ მეურს მალარიაშ ტროპიკული ფორმა, ნამუთ მაღალი ლეტალობით (ღურალათ) იხასიათებუ დო ენდემური რე ტროპიკული დო სუბტროპიკული ქიანეფშო.[2] პარაზიტიშ ოთელარე ციკლი მეურს უსქესე დო სქესობური გომიარაფაშ მათირობათ დო მენძელი ორგანიზმეფიშ თირუათ. უსქესე გომიარაფა მეურს ადამიერეფს (შქაფონი მენძელი), სქესობური — ანოფელესიშ გვარიშ კოღონაშ დადულს (თარი, საბოლა მენძელი). ლახარა ორხველჷ გიშაკერძაფილო ოშქურანჯი ინფექციეფიშ რიცხუს.[3]

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]