ნიკოლაი ბასოვი

ნიკოლაი ბასოვი
	ნიკოლაი ბასოვი
	რუს. Никола́й Генна́диевич Ба́сов
	; ნიკოლაი ბასოვი 1964 წანას
დაბადებაშ თარიღი:	14 ქირსეთუთა, 1922
დაბადებაშ აბანი:	უსმანი, ტამბოვიშ გუბერნია, რსფსრ
ღურაშ თარიღი:	კვირკვე 1, 2001 (78 წანერი)
ღურაშ აბანი:	მოსკოვი, რუსეთი
მენოღალობა:	სსრრ; რუსეთი
ომენცარე სფერო:	ფიზიკა
სამუშაშ აბანი :	ლებედევიშ ჯოხონობაშ ფიზიკაშ ინსტიტუტი
ალმა-მატერი:	მოსკოვიშ ინჟინერული ფიზიკაშ ინსტიტუტი
ომენცარე ხემანჯღვერი:	მიხეილ ლეონტოვიჩი; ალექსანდრე პროხოროვი
ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი:	პეტრე კრიუკოვი
ჯილდოეფი დო პრემიეფი:	ნობელიშ პრემია ფიზიკას (1964); კალინგაშ პრემია (1986); ლომონოსოვიშ ორქოშ მენდალი (1989); ედვარდ ტელერიშ პრემია (1991)

ნიკოლაი გენადიშ სქი ბასოვი (რუს. Никола́й Генна́диевич Ба́сов; დ. 14 ქირსეთუთა, 1922, უსმანი, ტამბოვიშ გუბერნია, რსფსრ — ღ. 1 კვირკვე, 2001, მოსკოვი, რუსეთი) — რუსი ფიზიკოსი. კვანტური ელექტრონიკაშ დარგის ბასოვიშ ფუნდამენტურ რკვიებეფქ მიშეღჷ დიდი თია ლაზერიშ დო მაზერიშ გოვითარაფაშა. ჸათე მეჭირინაფეფიშ გეშა გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიკაშ დარგის 1964 წანას. ბასოვიქ პრემია მიპალუ ჩარლზ ტაუნსი დო ალექსანდრე პროხოროვიწკჷმა ართო.

დებადჷ ნოღა უსმანს. გურაფულენდჷ ვორონეჟიშ სკოლას. 1943 წანაშე მონაწილენდჷ მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმას. ლჷმაშ თებაშ უკულ, ბასოვიქ გურაფა გაგინძორჷ მოსკოვიშ ინჟინერული ფიზიკაშ ინსტიტუტის, ნამუთ გათუ 1950 წანას. ოკანდიდატე დისერტაცია თხილუ 1953 წანას დო ოდოქტორე 1956 წანას. 1950-იან წანეფიშე ბასოვი მუშენდჷ ლებედევიშ ჯოხონობაშ ფიზიკაშ ინსტიტუტის დო რდჷ ჸათე ინსტიტუტიშ კვანტური რადიოფიზიკაშ ლაბორატორიაშ დირექტორი.

1950-იან წანეფიშე ბასოვიქ დო პროხოროვიქ წჷმარინეს მოლეკულური ოსცილატორიშ იდეა დო მალეს ეიოგეს ოსცილატორი, ნამუშ მექანიზმი გერსხილი რდჷ ამიაკის. ბასოვიშ დო პროხოროვიშ ეგაფილი ჸათე კონსტიტუცია რდჷ მაზერიშ ართ-ართი ფორმა. უკულიან პერიოდეფს, ბასოვი მოღალენდჷ ლაზერიშ გოვითარაფაშო. 1955 წანას თიქ ეიოგჷ სუმდონიანი ლაზერი. 1959 წანას ბასოვიქ წჷმარინუ პროექტი გვერდოგამტარეფიშ (ინგლ. semiconductor) ლაზერიშ, ნამუთ თიქ კოლეგეფიწკჷმა ართო ეიოგჷ 1963 წანას.

ნიკოლაი ბასოვი 1951 წანაშე ოკათუდჷ პოლიტიკას. ბასოვი ნობელიშ პრემიაშ გარდა რდჷ შხვადოშხვა პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. ღურუ 2001 წანაშ 1 კვირკვეს, 78 წანერქ. დასაფულებური რე მოსკოვს, ნოვოდევიჩიშ სასაფლას.

რესურსეფი ინტერნეტის