პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდა
პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდა (ფრანგ. Notre Dame de Paris), თაშნეშე ჩინებული რე მუჭოთ ნოტრ-დამი — გოთიკური ოკათედრე ოხიდა პარიზიშ ბჟაეიოლ ნორთის, წყარმალუ სენას მადვალი კოკი სიტეს. ოხიდა ასეშა მოქიმინჯე რომაულ-კათოლიკური კათედრალი რე (პარიზიშ ეპარქიაშ). პარიზიშ ნოტრ-დამი ფრანგული გოთიკური არქიტექტურაშ ართ-ართ არძაშე წკანტილ მინუშო იკოროცხუ.
პარიზიშ ნოტრ-დამი ართ-ართი მაართა გოთიკური ოხიდა რდჷ დო აკმიგაფუდჷ ნთელი გოთიკური პერიოდიშ გოძვენას. თიში სკულპტურეფი დო მონაჭირქა სარკე ნატურალიზმიშ ჭყანიერ გოლინაშა მიოწურუანს, არზენს უმოსი სეკულარულ ხასიათის, ნამუთ ორდოშიანი რომანულ ფორმეფს მერკეთ იძირებე.
პარიზიშ ნოტრ-დამი ართ-ართი მაართა დგჷმილი რდჷ მოსოფელს, სოდე არკ-ბუტანტეფი, თ. ჯ. მაფურინე გიობიჯალეფი გჷმირინუეს გოლათეფიშ გამარგებელო. დუდმაართა პროექტის ქორალწკჷმა დო თარ გოლათწკჷმა არკ-ბუტანტეფიშ ეჸონაფა გოთოლიშწორაფილი ვარდ. მორო აკოგაფაშ ბორჯიშ დოჭყაფას კიდალეფი სიმაღალას უმოსო ივინწორებუდჷ დო ითხითხარებუდჷ დო თინეფს სიმონკაშ გენჯირაშ შანეფქ გურჩქინდჷ. თეშ გეშა გიობიჯალეფიშ გეძინაქ უციოქ იჸუ გეძინელი აკორღვაფაშ ეიოჩილითარო. მიარე წანაშ გოძვენას თე გიობიჯალეფს ათაბაგეფს მიოგურუანდეს, ითამი თინეფიშ დემონტაჟი აკოგაფაშ თებაშ უკული გაჭყორდესია, ნამუეფით კათედრალს უთებუშ მეჯინას არზენს.
ისტორია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდა კათედრალური ოხვამე რე დო გედგჷ კოკი სიტეს, ნამუთ პარიზიშ შქაგურს აკმოქიმინჷნ წყარმალუ სენაშ ჟირი ჸას. ოხიდაშ აკოგაფაქ 1163 წანას დიჭყჷ. აკოგაფაქ დიჭყჷ პატრონიკეთ, ნამუქჷთ ითუ1182 წანას, თარი კორპუსი - 1196 წანას. ბჟადალიშ პორტალებამი კიდირქ თარო ითუ 1208 წანას, ზოხოიან ნორთეფიშ აკოგაფაქ — XIII ოშწანურაშ შქა წანეფშა იგჷნძორებუდჷ. ობიექტიქ მიარენერი გინოკეთება გჷნიღჷ. გეახალჷ XIX ოშწანურაშ შქა წანეფსჷთ. თარო აკმიგაფუდჷ ლაონიშ კათედრალიშ (XII ო.) მინუშით, ნამუსჷთ ორდოშიანი გოთიკაშ გოვითარაფაშ ისტორიას დიდი შანულობა უღუდჷ. მორო პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდას ვა უღუ თიშ სილექინე დო სიარი. ვარტ გეჸვენჯი ბორჯიშ (XIII ოშწანურაშ შუქა წანეფს) არქიტექტურეფქ შილებუეს გჷნოძალუდესკო მასიური სიმონკა, მუჟამსჷთ თიში წჷმიმიოჯინს ათენდესჷნ. მუჭოთ იჸუ, ჟან დე შელქ დო პიერ დე მონტერიელქ შილებუეს XIII ოშწანურაშ მაჟირა ნორთის, მუნეფიშ ბორჯიშ ოსქვებურო ქემუჭირინაფუდესკო განერი ნიშიშ კიდირიშ გოთიკური სილექინეშა.
ენაჭარა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდას უღუ 130 მეტრი სიგჷრძა, 50 მეტრი სიგანა დო 34 მეტრი სიმაღალა. დგჷმილი ხუთნიშამი კათედრალური ოხიდა რე; თარი ნიშიშ კვადრატული კურთხუეფით, მასიური სჷმეტეფით დო მონკა კიდალეფით დიო ხოლო რომანულ სტილშა რე ინოფირქებული; უღუ 37 კაპელა-ეკვდერი დო დიდარულო გოშაბაქელი პატრონიკე. დიდებულ კიდირს ასქვამენს სუმი დინოხოლენი ინოტომბე ისინდულცაშქვილამი თარმინალი, ჟილე — ეჩდობრუო ომაფე წალოს — ნიშიშ მოხარხუნჭელი დო დოკიბირელი აფშია; თიშ ჟილეშე ოშქაშეთ დოჸუნს ქვერსემი რგვალი ოსინთე — ვარდული, კვარჩხანშე დო მორძგვიშე ჟირი ოსინთე უღუ; ხოლო უმოს ჟი, ოსინთეეფიშ დუდს, მაღალი დო სიარა, სუმჸუჯაშ ფორმაშ ხარხუნჭეფით მონწყილი ცაშქვილამი გალერეა რე, ნამუშ ჭფე დო ოცაცაია სჷმეტეფს გედგჷ მონკა ბაქანი; ბოლოს, თე ბაქანს ეჸონაფილი რე დო ნთელ კიდირს აგურგინენს ჟირი უთებუ, მაღალი, მასიური ყორში (68 მ). თე ჟირ ჸორშიშ შქას დოტებული ოფირჩახოლო უმოს დიდი ინოხანტუალას იტენს. დო თინეფს შქას უკახალე შქაჯვარს ეჸონილო მოჩქუ ჭიფე შპილი (წვანდი). პატრონიკე დო სიგნძური ნიში ართ ნთელუანო რე აკოშაყარელი დო განერი ნიშჷთ — ოხვამეშ შინამოშა რე მიშაღალირი. თეთ ოხიდაშ დინოხოლენი ოფირჩა იართიანებუ. ეკვდერეფი კიდალაშ გიოპონ ქვახჭირეფს (კონტრფორსეფს) შქას ხუთნიშამ სიგჷნძურ ნიშწკჷმა დო პატრონიკეწკჷმა ართო ართ ნთელუამ მონუმენტის აკმოქიმინჷნ. ცარგვალშ ოფირჩაშ სიმაღაკა 32.5 მეტრის ონჭუ.
თეშ მოხ, თე ქვერსემი ნადგჷმი თოლს მითმიტყურუანს მუშ მიარე ნაწახნაკეფით, ძერწილი დო ჭკადილი ხარხუნჭამი დეტალეფით. ირფელი ართო აკოშაყარელი აკმოქიმინუნს სქვამი ანსამბლის.
დაჩხირი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]2019 წანაშ 15 პირელს,[1] აბანური ბორჯით 18:50 სათის, დაჩხირქ გორჩქინდჷ პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდაშ ორთვალიშ ოფირჩას.[2]
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ვიქტორ ჰიუგო, პარიზიშ დიაღორონთიშ ოხიდა, ხს. 615, „სხუნუეფიშ საქორთუო“, ქართი.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ოფიციალური ვებ-ხასჷლა Archived 2011-06-24 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Notre-Dame de Paris's Singers Archived 2010-12-05 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Official site of Music at Notre-Dame de Paris Archived 2010-12-05 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Panoramic view Archived 2022-06-01 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Further information on the Organ with specifications of the Grandes Orgues and the Orgue de Choeur Archived 2012-06-15 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ნიუ-იორკ თაიმსი „დაჩხირი ნოტრ-დამს“
- CNBC „ნოტრ-დამიშ კათედრალი დაჩხირს“
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ CNBC (2019-04-15). Paris' Notre Dame Cathedral on fire. კითხირიშ თარიღი: 2019-04-15.
- ↑ “Important incendie en cours dans la cathédrale Notre-Dame de Paris“, 2019-04-15. კითხირიშ თარიღი: 2019-04-15. (fr)