ქრისტეფორე კოლუმბი

ქრისტეფორე კოლუმბი

ქრისტეფორე კოლუმბი (ესპ. Cristóbal Colón, იტალ. Cristoforo Colombo, პორტ. Cristóvão Colombo, ლათ. Christoferus Columbus) (დ. დოხოლაფირო 31 გჷმათუთა, 1451, გენუა, იტალია — ღ. 20 მესი, 1506, ვალიადოლიდი, ესპანეთი) — იტალიარი მეზუღე-მარკვიებელი ესპანეთიშ მაფაშ საინალოს. მუშუნებლიეთ ამერიკაშ მიმაგორაფალი.

კოლუმბიქ მაართაქ გინონჩურჷ ატლანტიშ ოკიანე სუბტროპიკულ დო ტროპიკულ ოორუე გვერდოსფეროშ პოლუსის დო მაართაქ ევროპალეფშე მიშანჩურჷ კარიბიშ ზუღაშა. მუქ დოუდჷ ოდუდე ობჟათე ამერიკაშ დიხეფიშ დო ოორუე ამერიკაშ ყელიშ მეგორაფას. მუქ მიოგორუ დიდი ანტილიაშ კოკეფს, ბაჰამიშ კოკეფიშ ცენტრალურ ნორთის, ჭიჭე ანტილიშ კოკეფს (დომინიკაშე ვირჯინიაშ კოკეფიშ მეკოროცხილო), თაშნეშე მიარე ჭიჭე კოკეფს კარიბიშ ზუღას დო კოკი ტრინიდადის ობჟათე ამერიკაშ წყარპიჯიწკჷმა.

გვალო კოლუმბიქ მათუ 4 შარალუა:

• მაართა შარალუა (3 მარაშინათუთა 1492 — 15 მელახი 1493)
• მაჟირა შარალუა (25ეკენია 1493 — 11 მანგი 1496)
• მასუმა შარალუა (30 მესი 1498 — 25 გერგობათუთა 1500)
• მაოთხა შარალუა (9 მესი 1502 — გერგობათუთა 1504)

დიდი გეოგრაფიული მეგორაფეფიშ ფარანიშ დაჭყაფუეფი

XV ოშწანურაშ მაჟირა გვერდის ბჟადალ ევროპას მირდჷ შხუ ნოღეფქ, გევითარჷ ვაჭრუაქ, გოთირუაშ საშუალებათ გინირთჷ ფარაქ. მალას მირდჷ მოთხუალაქ ორქოშე. თეშ გეშა იკოროცხუდუ, ნამდა ორქო შილებე მიპალუე თექი, სოჸურეშეთ მუშმურს ონელებერეფი, ანუ ინდოეთშე. ოსმალეთიშე ბალკანეთიშ დო მორჩილ აზიაშ ტერიტორიეფიშ ეჭოფუაქ ევროპალეფს ჯვეში ოვაჭარე (ოსქირონე დო ოზუღე) შარეფიშ გჷმორინაფაშ საშუალება ვემეჩჷ. პორტუგალიაქ შარეფიშ გორუა ობჟათე ზუღას ქჷდიჭყჷ. თე ბორჯის დებადჷ აზრიქ ბჟადალიშ შარაშ გორუაშე. თე ოსხირო გეუძჷდჷ კათაშ აზრი, ნამდა დიხაუჩა რდჷ ბურთიშ მაგური. თე აზრიქ გოფაჩუა მიპალუ ევროპაშ აღორძინებაშ ფარანს, შორეული ოზუღე შარეფიშ მეგორაფაშ იმენდის ირზენდჷ მეჭირინაფილი წჷმოძინეფი გემეფიშკიდანჯალას დო ნავიგაციას.

ესპანეთი XV ოშწანურაშ მაჟირა გვერდის

კოლუმბიშ რუკა

1469 წანას კასტილიაშ დედჷფალ იზაბელაქ ქაჸუნუ ჩილო არაგონიშ ხვისტაშ მონძეს ფერდინანდის. 1479 წანას ფერდინანდიქ დეკინჷ ხვისტა დო არძაშე შხუ პირენეულ სახენწჷფოეფქ აკიართეს ესპანეთის. 1480-1485 წანეფს ომაფე ჭკობაქ გაჭყჷ ინკვიზიცია დო თიშ მოხვარათ უნარღელჸუეს მუნეფიშ ნძალაალობა. 1942 წანაშ დაჭყაფუს ქჷდანთხჷ ეკონია მუსულმანურ სახენწჷფოქ პირინეიშ ჩქონს — გრანადაშ ემირატიქ. თეწკჷმა, გეთუ რეკონკისტულ პროცესიქ, ნამუთ 8 ოშწანურას იგინძორებუდჷ.

მუჟამს ესპანეთიქ ქიგიონწყუ დინოხოლენი პრობლემეფინ, ქჷდიჭყჷ ოგალენე ექსპანსია. თაქ მოხვადჷ ინტერესეფიშ აკოხვალამქ ომაფე ხეშულობაშ, კათოლიკური ეკლესიაშ, ნოღაშ ბურჟუაზიაშ დო ესპანეთიშ ოპატჷნეშ შქას, ნამუქჷთ ლჷმაშ თებაშ უკული მავრეფამო ქჷდოსქიდჷ უსაქვაროთ.

კოლუმბიშ ახალობა

იკოროცხუ, ნამდა კოლუმბიქ (კოლომბო) დებადჷ ოშქაშე შელებაშ მაღვენ გენუურ ფანიას. თაქ ოკო ეკიღანკას, ნამდა იტალიაშ დო ესპანეთიშ 6 ნოღა ონირზ ართიანს პატის, ნამუ რე კოლუმბიშ მორჩილი შურობუმუ. გურაფულენდჷ პავიაშ უნივერსიტეტის. დოხოლაფირო 1470 წანას ჩილო ქეკიხუნუ ფელიპე მონის დე პალესტრელო. დონა ფელიპეშ მუმა ჩინებული მეზუღური რდჷ პრინც ენრიკეშ ბორჯის. კოლუმბიშ ინნაჭარეფიშ მეჯინათ მუში ჩილიშ ჭყუდაშა მიშმეშჷ კოკი პორტო სანტო, მარა თენა დოდასურაფილი ვარე ისტორიკოსეფშე. 1472 წანაშა კოლუმბი ოხორანდჷ გენუას, 1472 წანას — სავონას. 70-ამ წანეფს მუ რდჷ ოზუღე ოვაჭარე ექსპედიციეფს. ვარაუდენა, ნამდა დიო ხოლო 1474 წანას, ასტრონომ დო გეოგრაფ პაოლო ტოსკანელიქ, ჭარილს ქატყვინუ თის, ნამდა მუში აზრით, ინდოეთიშახ შილებე მეჭირინდაფა უმოს კუნტა ოზუღე შარათ, ბჟადალშე მიდანჩურუნქ და. მუჭოთ რჩქჷ, თი ბორჯიშო კოლუმბი ფირქენდჷ მუშ შარალუაშ პროექტიშე ინდოეთშა. მუქ ტოსკანელიშ ელაჩამეფიშ მოხვარათ გინოჭყვიდჷ, ნამდა უმოსი მოხუჯური რე კანარიშ კოკეფიშ მუკულათ, სოჸურეშეთ მუში აზრით იაპონიაშახ 5 ვითოში კილომეტრი სქიდუდუ.

1476 წანაშე კოლუმბი მეურს პორტუგალიაშა, სოდეთ 9 წანაშ მალობას ოხორანს. ჩინებული რე, ნამდა კოლუმბიქ ეჭანუ ინგლისის, ირლანდიას დო ისლანდიას, სოდეთ თიქ გეჩინებაფუ ისლანდიარეფიშ მუნაჩემეფი, ბჟადალიშ დიხეფშე.

1475-1480 წანეფს კოლუმბიქ მაართათ მიკართჷ მუშ ზიტყვასქვილს მიდუნჩურუდუკო ინდოეთიჸურე ბჟადალიშ წყარეფიშ მუკულათ. თეშე მუქ ოჩიბეფაფუ მუშ ხეშუულობას დო ვაჭარეფს ოდაბადურ გენუას, მარა გამა ვამოჸუნაფუ. 1483 წანას კოლუმბიქ პროექტი მუწურინუ პორტუგალაშ მაფას ჟუან II-ს, მარა დიდი ხანიშ დოგურაფაშ უკული პროექტიქ გინოვარაფილქ იჸუ.

კოლუმბი ესპანეთის

კოლუმბიშ არძაშე უდიდაში ნოჭახნაკუ ბარსელონას

კოლუმბიშ ნოჭახნაკუ ბარსელონას

1485 წანას კოლუმბიქ სქუა დიეგოწკჷმა ართო გინილჷ ესპანეთშა. 1485-1486 წანეფს მუქ დუდიშმითაფორაფალი მიპალუ მონასტერ სანტა-მარია-და-რაბიდას მათხირიშ სტატუსით. მამართვალ ხუან პერეს დე მარჩენაქ ქიმიღჷ თინა დო ფაქტიურო გინატუ შქირენით ღურას. მუქ მიდუჯღონჷ მაართა ჭარილი ფერნანდო დე ტალავერას, მუშ ნაჩინებუს, დედჷფალიშ მონძღვარს, კოლუმბიშ იდეაშ კუნტა ეჭარუათ. ესპანეთიშ მაფა თე ბორჯის რდჷ ნოღა კორდოვას, სოდეთ გრანადაწკჷმა ლჷმაშწოხოლენი ხაზირუა მიშჷ, სოდეთ მაფას ხოლო მიშმუღუდჷ თია. 1486 წანაშ მალობას კოლუმბი მიარსხუაფუ მაფაშ ფინანსურ ელმაჩამალეფს, ვაჭარეფს დო ბანკირეფს. ხვალე 1486 წანაშ ზოთონჯის კოლუმბიქ წჷმორინაფილქ იჸუ პედრო გონსალეს დე მენდოსაშ, არქიეპისკოპოს ტოლედოშ დო ესპანეთიშ კარდინალიშ წოხოლე. კოლუმბიშ ზიტყვასქვილს მუდგაზმარენშახ გურაფულენა კოსმოგრაფეფი, მონარქეფი დო იურისტეფი. თის გინივარუანა დო კოროცხჷნა გინომეტაფილო.

20 მელახის (შხვა წყუეფით 20 მესის 1488 წანას, კოლუმბიქ ულებუო ქიმიღჷ ჭარილი პორტუგალიაშ მაფაშე, დურთინუდუკო პორტუგალიაშა. გურგაჩამალი რე მუში უდიდებულაშობაშ ზიტყვეფი ჭარილს: „თქვა ქოკოროცხჷნთ, ნამდა დუს ინიჸოთანთ თეთ საფრთხეშა და, გიჩქჷდანი, ნამდა ვართ ხვალე მოულაშ უკული, თაშნეშე თაქ რინაშ დო შარალუაშ ბორჯის ხოლო თქვა ვეჸით დოპატიმარაფილი, ჭოფილი, გასამართებული, გასამართებული ვარა ეჭვმეღალირი მუთუნნერ ბაძაძო. თქვა გაჸინა მონწყჷმილი არძა მენოღალური დო ვამენოღალური მოვალობა“.

კოლუმბი უჯღონანს მუშ პროექტის ინგლისიშ მაფა ჰენრიხ VII-ს 1488 წანაშ ფურთუთას დო მუქ მიღჷ თიშნერი დიდშურამი გამა, მარა მუთუნნერი კონკრეტული ზიტყვასქვილი ვაჸოფე.

1491 წანას კოლუმბი მეურს ჰერცოგ მედინა-სედონიაშა, 100-შე უმოსი ოვაჭარე გემიშ მინჯეშა, მარა ვარიას ღებულენს.

საბოლოთ 1942 წანაშ ღურთუთას მოხვადჷ დიდხანს ნაცადებუ ამბექ: ეჭოფილქ იჸუ ალგამბრაშ ჯიხაზურგაქ. გრანადაქ ქჷდანთხჷ, ლჷმაქ გეთუ.

რესურსეფი ინტერნეტის

ვიკიოწკარუეს^? რე ხასჷლა თემაშენ:

Christopher Columbus

• კოლუმბიშ ლუის დე ნასტ ანგელიშა მეჭარილი ჭარილი, სოდეთ ოტყვინუანს მუში
• კოლუმბიშ ნავიგაცია
• კოლუმბიშ მონუმენტეფიშ ხასჷლეფი (მოსოფელიშ მასშტაბით)