ქსერქსე I

	ქსერქსე I; ჯვ. სპარს. 𐎧𐏁𐎹𐎠𐎼𐏁𐎠
	;
აქემენიანეფიშ იმპერიაშ მაფეფიშ მაფა
პოსტის გერინაშ ბორჯი
	ჯვ. წ. 486 წანა – ჯვ. წ. 465 წანა
წიმოხონი	დარიოს I
მონძე	არტაქსერქსე I
ნაღურა	ჯვ. წ. 465 (დოხოლაფირო 53 წანერი);
ნთხორუ აბანი	ნაქშე-რუსტამი
მუმა	დარიოს I
ნანა	ატოსა
ალმასქუ	ამესტრისი (ვარდა ვაშტი დო ჰადასა ბიბლიური ტრადიციათ)
სქუალეფი	დარიოსი; ჰისტასპე; არტაქსერქსე I; არსამე; ამიტისი
რელიგია	ინდო-ირანული რელიგია; (შილებე რდუკო ზოროასტრიზმი)

ქსერქსე I (ჯვ. სპარს. 𐎧𐏁𐎹𐎠𐎼𐏁𐎠, ბერძ. Ξέρξης, სანსკრიტი क्षयार्ष, დ. ჯვ. წ. 518 — ღ. ჯვ. წ. 465) — აქემენიანეფიშ იმპერიაშ მაანთხა მაფა ჯვ. წ. 486-465 წანეფს.

რდჷ დარიოს I-შ დო თიში ალმასქუშ ატოსაშ სქუა. ქსერსექ მუში მართუალაშ ბორჯის, მოჯალაგუ არყებეფი ეგვიპტეს, ბაბილონს, დო გაგინძორჷ მუამუშიშ დოჭყაფილი ოურდუმე კამპანია საბერძნეთიშ მეხჷ. ჯვ.წ. 480 წანას, ქსერქსექ, მუში არმიათ გეგნოკვათუ ჰელესპონტი დო გემშეჭკირჷ საბერძნეთიშა. სპარსალეფქ ორჯგინეს ბერძენეფს თერმოპილეშ დო არტემისიონიშ ლიმეფს, დო უკულ გეჭოფეს ათენი ხოლო. ქსერქსექ ქიდეკინჷ საბერძნეთიშ ტერიტორიაშ დიდი ნორთი კორინთოშ ჸალიშ ოოურუეშე. მარა მალას, სალამინიშ ლჷმას, ბერძენეფქ დამარცხეს სპარსალეფი, დო ქსერქსეს დატებელქ აჸუ საბერძნეთიქ. ქსერქსექ ოურდუმე კამპანიაშ გაგინძორაფა ქუდავალჷ მუში მანჯღვერთარს მარდონიოსის, ნამუსუთ მუთუნნერი ოურდუმე წჷმოძინაშა ვემიაჭირინუ. პალატეიაშ ლჷმას თინა ბერძენეფქ დამარცხეს დო დოჸვილეს.

სპარსეთიშა დორთინაშ უკულ, ქსერქსე ხემანჯღვერენდჷ შხვადოშხვა პროექტეფიშ ეგაფაშ საქვარეფს. პროექტეფიშ უმენტაშობა დოჭყაფილი აფუდჷ ქსერქსეშ მუმას დარიოსის. ქსერსექ ეიოგჷ კათეფიშ კარიბჭე, აპადანა, ტაჩარა, გაგინძორუ დარიოსიშ დოხორეშ ეგაფა სუზას დო შხვა.

ჯვ.წ. 465 წანას ქსერქსე დო თიში უნჩაში სქუა დარიოსი დოჸვილუ არტაბანიქ. ართ-ართი ვერსიათ თის ულამუდჷ ხვისტაშ ხეშა აშაჸოთამა. ქსერქსეშ ღურაშ უკულ, ხვისტაშა ეშართჷ ქსერქსეშ მასუმა ქომოლსქუაქ არტაქსერქსექ.

ლიტერატურა

ენციკლოპედია ბრიტანიკა