ძიუდო

ძიუდო (იაპ.: 柔道 < ძიუ — „ლიბუ“ + დო — „რზა“) — იაპონური ერუანული რკინება, სპორტო გჷნორთელი მოდერნიზაფილი ჯიუ-ჯიცუ. ძიუდოშ აკმაქიმინალო იკოროცხუ ძიგორო კანო, ნამუქჷთ ჯიუ-ჯიცუშე, სუმოშე გეგშაგორჷ არძაშე ეფექტური ილეთეფი, დოხალიწჷ დუდთხილუაშ მოხუჯაფაშ დო რკინაფაშ ტექნიკა, დამუშუ ონდიეშ წესეფი დო რკინაფას სპორტული ხასიათი მეჩჷ. 1882 წანას, დ. კანოქ გონწყჷ სპეციალიზაფილი, ძიუდოშ დჷმაგურაფალი სკოლა — კოდოკანი.

ძიუდოს ოსხირო ჟირი თარი ფილოსოფიური პრინციპი უღუ:

ართიანიშ მოხვარა დო გაგება უდიდაში პროგრესიშ მიოჭირინაფალო;
რსხულიშ დო შურიშ ოპტიმალური გჷმორინაფა.

ძიუდოშ სტილიშ სუმი თარი ელემენტი რე: კატა, რანდორი (დუდიშული ილეთი), შიაი (ონდიე). ძიუდოისტეფიშ ჟირბურჯალა იმანჯებუ კვადრატულ ფიჩვის (ტატამი) ზჷმეფით 8x8 ვარდა 10x10 მ.

იაპონიას ძიუდო, მუჭოთ უციო მეკონი, მიშაღალირი რე ოსკოლე პროგრამაშა. ბიჯგის რკინაფაშ ბორჯის, მორკინეეფი შხვადოშხვა ფანდიშ (სარმა, ბიწკური დო შხვა) საშუალებათ ოცადჷნა ართიანი ქჷდაჸათანი ტატამს, ბირგულბიჯგისრკინაფაშ ბორჯის — შხვადოშხვა ქანჩუაშ საშუალებათ მაკინან აწმარენჯი 30 წამიშ გოძვენას აფხეფით ნოხის ვარდა მაშქვიდია ქანჩუეფით დო დუჸიშ ორსხუაფუს მაჭვერი ილეთეფიშ გჷმორინაფათ აძვილან თინა დუდი დამარცხებულო იჩინასჷნ. მორკინეეფი გიშმულა კუჩხუჩაფულეთ, მუკაქჷნა კიმონო, წელს ორტყაფუ დუდიშულო აფჷნა ალარტყაფილი. რკინაფა იგჷნძორებუ 4-5 წთ უმუსვანჯებუო (მორკინეეფიშ ხანერობაშ მეჯინათ).

XIX ოშწანურაშ ბოლოს — XX ოშწანურაშ დაჭყაფუს ძიუდოქ გიფაჩჷ ევროპაშ, აზიაშ დო ამერიკაშ ქიანეფს. 1956 წანას გიჭყჷ ძიუდოშ ოერეფოშქაშე ფედერაციაქ, ნამუთ 1984 წანაშო 122 ქიანას იკათუანდჷ. 1956 წანაშე იმანჯებუ მოსოფელიშ ჩემპიონატეფი. 1964 წანას, ძიუდო გემშეღეს ოლიმპიური ლაჷაფეფიშ პროგრამაშა. 1967 წანაშე, ოფიციალურო ოერეფოშქაშე ონდიეეფი იმანჯებჷ 5 წონათ კატეგორიას. 1962 წანას სსრრ-შ სამბოშ ფედერაციაწკჷმა აკოქიმინელი ძიუდოშ სექციაქ გემშართჷ ძიუდოშ ოერეფოშქაშე ფედერაციაშა. თე წანაშე მოჸუნაფილი სხუნუეფიშ სპორტსმენეფი ოკათჷდეს არძა ოფიციალურ ოერეფოშქაშე ონდიეეფს. 1972 წანას გიჭყჷ ძიუდოშ სსრრ-შ ფედერაციაქ, 1973 წანაშე იმანჯებუდჷ სსრრ ჩემპიონატეფი, 1974 წანაშე ილაჸაფუდჷ სსრრ-შ თასი.

ძიუდოშ გოვითარაფაშა გიშაკერზაფილი თია მიშეღეს ქორთუ სპორტსმენეფქჷთ: ა. კიკნაძე, შ. ჩოჩიშვილი, რ. ხარშილაძე, შ. ხაბარელი, თ. ხუბულაური დო შხვა.

ლიტერატურა

გ. რატიშვილი, ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 11, ხს. 277, ქართი, 1987 წანა.
Ohlenkamp, Neil (2006), Judo Unleashed: Essential Throwing & Grappling Techniques for Intermediate to Advanced Martial Artists, Maidenhead: McGraw-Hill
Otaki, Tadao; Draeger, Donn F. (1997), Judo Formal Techniques: Complete guide to Kodokan randori no kata (reprint რედ.), Clarendon, Vermont: Tuttle Publishing
Takahashi, Masao (2005), Mastering Judo, Champaign, Illinois: Human Kinetics

რესურსეფი ინტერნეტის