ატმოსფერო
|
ათე ხასჷლას მოჸონაფილი რე სტატიეფი მეთე დუდჯოხოეფით. თიშა ვიკიპედიაშ შხვა ხასჷლაშ რცხუთ მოხვადითჷ-და, რთხიინთ დართათ წოხოლენ ხასჷლას დო ქიმშათინათ რცხუ თეშ, ნამუდა თიქ აიწორი ჯოხოდვალაშ ხასჷლაშა ქჷმიოწურასჷნ. |
ატმოსფერო (ბერძენ. ατμός — ორქი დო σφαῖρα — სფერო) — აირჯგჷ დანცხი, ნამუთ ცალურ რსხულეფს მუკ-მუკი გოძჷ გრავიტაციაშ გეშა. თიშენ, ნამდა ვარსებენს კვათირი ხურგა ატმოსფეროს დო პლანეტეფშქას განს, ძაკო, ატმოსფეროთ მიშეკოროცხუ ცალური რსხულეფიშ მუკ-მუკი არსებული არე, სოდეთ აირამი აკანი ირთანს თინაწკჷმა ართო მუჭოთ ართიანი თელი. კანკალე პლანეტაშ ატმოსფეროშ სიტომბა, ნამუთ მიშადირთუ ჯინჯიერო აირეფშე, შილებე რდას ძალამი დიდი. ატმოსფეროშ მახასიათაფალი დოჸუნელიე მეჩამილი ცალური რსხულიშ ზჷმაშა, მასაშა, ტემპერატურაშა, რთაფაშ სიჩქარეშა დო ქიმიურ აკოდგინაშა. დიხაუჩაშ ატმოსფერო ჯინჯიერო აზოტიშე დო ჟანგბადიშე აკმოდირთუ, იუპიტერიშ დო სატურნიშ ატმოსფეროეფი თარო წყარბადის დო ჰელიუმს იკათუანა. ხოლო გინორთი უღჷ დიხაუჩაშ ატმოსფერო ნოშქერორჟანგით დიდარი მარსიშ დო ვენერაშ ატმოსფეროეფშე. ატმოსფერო აპალუ არძა მასამ რსხულს, დიხაუჩაშ ტიპიშ პლანეტეფს დო აირამ გერგეზეფს. დაბალტემპერატურამი აირუანი გერგეზეფი — იუპიტერი, სატურნი, ურანი დო ნეპტუნი ისქილიდუანა თარო დაბალ მოლეკულურ მასაშ აირეფს — წყარბადის დო ჰელიუმს. მაღალტემპერატურამ აირამ გერგეზეფს — მუჭომით რენა HD 209458 b ან 51 Pegasi b მინი, თის ვესქილიდუანს დო თინეფიშ ატმოსფეროშ მოლეკულეფი აკანს იფაჩუ.
ატმოსფერული წნევა ატმოსფეროშ ჰიდროსტატიკური წნევა რე, ნამუსჷთ არძა საგანი იწისუანს ატმოსფეროშე. ატმოსფერული წნევა ირ ჭურჭულს მუკობუნელი რე ჰაერიშ ბარჯგიშ წონაშა, ნამუშ სიმაღალა ატმოსფეროშ ხურგაშახ იფაჩუ. ატმოსფერული წნევა ირკენს სიმაღალაშე აირიშ მუდანობაშ რკებაშ გეშა.