ქოძირით წყუ ხასჷლაშო ჩეხეთი

{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" style="margin-left:1em; background:#f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|----
| align="center" | [[ფაილი:Flag of the Czech Republic.svg|130px]]
| align="center" | [[ფაილი:Coat of arms of the Czech Republic.svg|130px]]
|----
! colspan="2" align="center" | [[ფაილი:EU-Czech_Republic.svg|250px]]
|---- bgcolor="#e3e3e3"
! colspan="2" bgcolor="#e3e3e3" | '''ჩეხეთი''' 
|----
| ნანანოღა || [[პრაღა]]
|----
| უდიდაში ნოღა || [[პრაღა]]
|----
| ოფიციალური ნინეფი || [[ჩეხური ნინა|ჩეხური]]
|----
| თარობა || ოპარლამენტე რესპუბლიკა
|----
| პრეზიდენტი || [[პეტრ პაველი]]
|----
| პრ. მინისტრი || [[პეტრ ფიალა]]
|----
| ფართობი || 78,866 კმ²(117-ა)
|----
| მახორობა || 10,506,813 (78-ა)
|----
| ვალუტა || ჩეხური კრონა (CZK)
|----
| ქიანაშ კოდი || CZE
|----
| ოტელეფონე კოდი || +420
|----
| align="center" style="background:#e3e3e3;" colspan="2" style="border-bottom:3px solid gray;" | 
|}
'''ჩეხეთიშ რესპუბლიკა''' ({{lang-cs|Česká republika}}; კუნტა ჯოხო '''ჩეხეთი''', ''Česko'') — [[ზუღა]]შ [[ზუღაშ კარშა გიშალიშ უღვენი სახენწჷფოეფი|კარშა გიშალიშ უღვენი ქიანა]] ცენტრალურ [[ევროპა]]ს. ოორუეჸურეშე უხურგანს [[პოლონეთი]], ბჟადალშე — [[გერმანია]], ობჟათეშე — [[ავსტრია]] დო ბჟაეიოლშე — [[სლოვაკეთი]]. ქიანაშ უდიდაში ნოღა დო ნანანოღა რე [[პრაღა]], ნამუშ მახორობა დოხოლაფირო 1,3 მილიონ ადამიერს აკმადგინანს. 

ჩეხეთი [[პლურალიზმი|პლურალისტური]], მიარეპარტიული საპარლამენტო ქიანა რე, ნამუთ [[ევროპაშ რსხუ]]შ დო [[ოორუე ატლანტიკური აპიჯაფაშ ორგანიზაცია|ნატოშ]] მაკათური რე.

== ჯოხოდვალა ==

* '''ოფიციალური''': ჩეხეთიშ რესპუბლიკა.
* '''ოდაბადური''': Čechy; Česká republika.
* '''ეტიმოლოგია''' მოურს ჯინჯი მახორუეფიშ ეთნონიმშე. ლათინური ჯოხო Bohemia დო გერმანულო Böhmen-ქ გიადუ კულტური ტომეფიშ ბოიაშ მეჯინათ, ნამუეფით თაქ ჯვ. წ. II ოშწანურაშე ოხორანდეს. 

== გეოგრაფია ==

ქიანა იდვალუაფუ ცენტრალურ ევროპას. ომძღჷ ქიანეფი: [[პოლონეთი]], [[სლოვაკეთი]], [[ავსტრია]], [[გერმანია]]. ფართობი რე 78.866 კვ.კმ.

== სახენწჷფო ==

* '''სახენწჷფო სისტემა''': დემოკრატიული რესპუბლიკა.
* '''სახენწჷფოშ მადუდე''': პრეზიდენტი ვაცლავ კლაუსი Vaclav KLAUS (2003).
* '''თარობაშ მადუდე''': პრემიერ-მინისტრი.
* '''კანონიშდუმადვალუ ორგანო''': ჟირპალატამი პარლამენტი (81+200 მაკათური). 
* '''ადმინისტრაციული დორთუალა''': 13 აკანი (kraj) დო ნანანოღა (hlavni mesto).

== დემოგრაფია ==

* '''მახორობა:''' 10,506,813 (2009), თენეფშე 98% ჩეხეფი, 13% მორავიარეფი, 3,5% სლოვაკეფი.
* '''ოფიციალური ნინა''': [[ჩეხური ნინა|ჩეხური]].
* '''რელიგია''' - კათოლიციზმი.
* '''ნანანოღა''' - [[პრაღა]] (1.170 ვითოში).
* '''ნოღეფი''': ბრნო (376), ოსტრავა (318), პლზენი (165), ოლომოუცი (103), ლიბერეცი (100) .

== ისტორია ==

1993 წანას რინელი '''ჩეხოსლოვაკიაშ რესპუბლიკაქ''' ''ხავერდოვანი რევოლუციაშ'' შარათ შვიდობიანო გირთჷ ჟირ დუდიშულ სახენწჷფოთ - '''ჩეხეთიშ რესპუბლიკათ''' დო [[სლოვაკეთი|სლოვაკეთიშ რესპუბლიკათ]]. 2003 წანაშახ ქიანაშ პრეზიდენტი რდჷ რინელი დისიდენტი დო დრამატურგი - ვაცლავ ჰაველი. 1999 წანას ქიანაქ [[ნატო|ნატოშა]] მიშელჷ, 2004 წანას - ევროკავშირშა. 

== მონძეობა ==

* '''პრაღა''' - ისტორიული ცენტრი (XIII — XVII ოშწ.), კარლიშ ხინჯი (XIV ოშწ.), პრაღაშ დოხორე (XV ოშწ.), წმ. ვიტიშ ოხვამე (XIV ოშწ.), რატუშა XIV ოშწ.;
* '''ბრნო''' - წმ. პეტრეშ დო პავლეშ ოხვამე (XV ოშწ.), რატუშა (XVI ოშწ.);
* '''პლზენი''' - წმ. ბართლომეშ ოხვამე (XIII ოშწ.), რატუშა (XVI ოშწ.);
* '''ჩესკი კრუმლოვი''' - ისტორიული ცენტრი;
* '''კუტნა ჰორა''' - შქა ოშწანურეფიშ ვარჩხილიშ ნოღა;
* '''ტელჩი''' - ჯვეში ნოღა.

== ჩინებული ჩეხეფი ==

* '''პოლიტიკოსეფი''' - გუსტავ ჰუსაკი, ვაცლავ ჰაველი;
* '''ჭარუეფი''' - კარელ ჩაპეკი, იაროსლავ ჰაშეკი;
* '''კომპოზიტორეფი''' - ანტონინ დვორჟაკი, ბედრჟიხ სმეტანა;
* '''რეჟისორი''' - მილოშ ფორმანი;
'''სპორტსმენეფი''': ემილ ზატოპეკი (ძალეოსანობა), ვერა ჩასლავსკა (ტანვარჯიში), ვერა მენჩიკი (ჭადრაკი), ივან ლენდლი, მარტინა ნავრატილოვა, იანა ნოვოტნა, მარტინა ჰინგისი (არძა ჩოგბურთი); იარომირ იაგრი (ჰოკეი).

== რესურსეფი ინტერნეტის ==
* [http://www.czech.cz/en/ Czech Republic] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140914000132/http://www.czech.cz/en/ |date=2014-09-14 }}.
* [http://www.vlada.cz/en/ Governmental website].
* [http://www.hrad.cz/en/ Presidential website].
* [https://archive.is/20121216143403/portal.gov.cz/wps/portal/_s.155/19005 Portal of the Public Administration].
* [http://www.psp.cz/cgi-bin/eng/sqw/hp.sqw Chamber of Deputies] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071020021403/http://www.psp.cz/cgi-bin/eng/sqw/hp.sqw |date=2007-10-20 }}.
* [http://www.senat.cz/index-eng.php Senate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060619200956/http://www.senat.cz/index-eng.php |date=2006-06-19 }}.
* [http://www.praguepost.com/ The Prague Post].
* [http://aktualne.centrum.cz/czechnews/ CzechNews].
* [http://www.ceskenoviny.cz/news/ Czech News Agency News].
* [http://praguemonitor.com/ Prague Daily Monitor].
* [http://www.radio.cz/en/ Radio Prague].
* [http://www.czso.cz/eng/redakce.nsf/i/home Czech Statistical Office] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110129060510/http://www.czso.cz/eng/redakce.nsf/i/home |date=2011-01-29 }}.
* [http://www.czechtourism.com/Homepage.aspx?lang=en-GB&selectedculture=en-US Czech Tourism] Official travel site of the Czech Republic.

{{ევროპაშ ქიანეფი}}
{{ევროპაშ რსხუშ მაკათურეფი}}

[[კატეგორია:ჩეხეთი]]
[[კატეგორია:ევროპაშ ქიანეფი]]