თენგიზ არჩვაძე

**თენგიზ არჩვაძე**
	თენგიზ არჩვაძე
დაბადებაშ ჯოხო	თენგიზ გრიგოლიშ სქი არჩვაძე
დაბადებაშ აბანი	ქართი, საქორთუოშ სსრ, სსრრ
დებადჷ	3 მარაშინათუთა, 1932 ;
ღურჷ	გჷმათუთა 28, 2023 (91 წანერი); ქართი, საქორთუო

თენგიზ არჩვაძე (დ. 3 მარაშინათუთა, 1932, ქართი — ღ. 28 გჷმათუთა, 2023, ქართი) — ქორთუ არტისტი. საქორთუოშ სსრ-შ დოინალაფირი არტისტი (1967), საქორთუოშ სსრ-შ ოკათე არტისტი (1979). 2017 წანას, „ხელუანობაშ ქურუმიშ“ წოდებაქ მიაჩჷ. რუსთავიშ (2020) დო ქართიშ საპატიო მენმოღალე (2022).

ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

1956 წანას გათჷ ქართიშ რუსთაველიშ ჯოხოდვალაშ თეატრალური ინსტიტუტი დო მუშობა დიჭყჷ კოტე მარჯანიშვილიშ ჯოხოდვალაშ თეატრის. 1967 წანაშე მუშენდჷ რუსთავიშ დრამატულ თეატრის, 1973 წანაშე — მარჯანიშვილიშ ჯოხოდვალაშ თეატრის. პირველი როლი, ფილმს „ერთი ცის ქვეშ“, არსულჷ 1961 წანას, ბოლო — ფილმს „კიდევ ერთი ქართული ისტორია“. გვალო 46 კინოროლი აფჷ რსულებური.

ღურჷ 2023 წანაშ 28 გჷმათუთას, 91 წანაშ ხანს.^[1]

ფილმოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

1961: „ერთი ცის ქვეშ“ (ზაზა) რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
1963: „კეთილი ადამიანები“ (თამაზი) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1963: „ერთი მოთხრობის ფინალი“ რეჟ. კონსტანტინე ციციშვილი
1963: „ცეროდენა რაინდები“ რეჟისორეფი ნელი ნენოვა, გენო წულაია
1964: „მხოლოდ 17 კილომეტრი“ რეჟ. კონსტანტინე კერესელიძე
1964: „აღმაფრენა“ (მფრინავი) რეჟ. ნანა მჭედლიძე
1964: „ხევისბერი გოჩა“ (გუგუა) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1965: „მე ვხედავ მზეს“ (დათიკო) რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
1965: „ხევსურული ბალადა“ (იმედა) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1966: „შეხვედრა მთაში“ (ვახტანგი) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1966: „შეხვედრა წარსულთან“ (ნამორაძე) რეჟ. სიკო დოლიძე
1967: „ვედრება“ (ალუდა) რეჟ. თენგიზ აბულაძე
1967: „მალე გაზაფხული მოვა“ (ბიძინა) რეჟ. ოთარ აბესაძე
1968: „ბზინიანეთი“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1968: „უსახელო უფლისციხე“ რეჟ. კარლო ღლონტი
1968: „ჯვარცმული კუნძული“ (გიორგი) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1970: „დიდოსტატის მარჯვენა“ (კონსტანტინე არსაკიძე) რჟისორეფი ვახტანგ ტაბლიაშვილი, დევი აბაშიძე
1971: „გათენების წინ“ (მურზაყანი) რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
1971: „წუთისოფელი“ (იულონი) რეჟისორეფი შოთა მანაგაძე, ნოდარ მანაგაძე
1974: „ფერმა მთაში“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1974: „ანარეკლი“ (ჯაბა) რეჟ. ოთარ აბესაძე
1975: „არ დაიჯერო, რომ აღარა ვარ“ (მწვრთნელი) რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
1976: „დილის ნისლივით“ (სანდრო მესხი) რეჟ. გენო ხოჯავა
1976: „თვალი პატიოსანი“ რეჟ. შოთა მანაგაძე
1977: „როცა დედები შინ არ არიან“ რეჟ. პავლე ჩარკვიანი
1977: „დაბრუნება“ რეჟ. რამაზ შარაბიძე
1977: „სინემა“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1978: „დათა თუთაშხია“ (მუშნი ზარანდია) რეჟისორეფი გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე, გურამ (გიზო) გაბესკირია
1979: „ნიკა მთაში“ (გეოლოგი) რეჟ. ზურაბ თუთბერიძე
1982: „ყველა კომეტა როდი ქრება“ (ალექსანდრე ბიბილეიშვილი) რეჟ. დევი აბაშიძე
1982: „გზის დასაწყისი“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1983: „წიგნი ფიცისა“ (მეფე ერეკლე, მეფე ალექსანდრე) რეჟისორეფი გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე, ამირან დარსაველიძე
1984: „ორშაბათი ჩვეულებრივი დღეა“ (რამაზ ავალიანი) რეჟ. ვალერიან კვაჭაძე
1984: „სანამ წვიმა გადივლიდეს“ (ვახტანგი) რეჟ. ქეთი დოლიძე
1989: „ეტლი შარაგზაზე“ რეჟ. დავით ქვარცხავა
1989: „ცხოვრება დონ კიხოტისა და სანჩოსი“ (გრაფი) რეჟ. რევაზ (რეზო) ჩხეიძე
1990: „სპირალი“ (მღვდელი) რეჟ. გიული ჭოხონელიძე
1991: „პრემიერა“ (ირაკლი) რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
1992: „მხოლოდ სიკვდილი მოდის აუცილებლად“ რეჟ. მარინა წურწუმია
1995: „შვეციის პრინცი იმერეთიდან“ (თენგიზი) რეჟ. ერმალო მაღრაძე
1995: „ხიზნები“ რეჟ. ლეილა გორდელაძე
1997: „ღამის ზარები“ რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
1998: „ჩემი ძვირფასი, სანატრელი ბაბუ“ (ვაჟა) რეჟ. პავლე ჩარკვიანი
2001: „ანთიმოზ ივერიელი“ (ანთიმოზის მამა) რეჟ. გიული ჭოხონელიძე
2003: „ღმერთო, რისი გულისთვის... - უმადური“ რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
2003: „კიდევ ერთი ქართული ისტორია“ რეჟ. ერეკლე ბადურაშვილი

ჯილდოეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

1967: საქორთუოშ სსრ-შ დოინალაფირი არტისტი
1979: საქორთუოშ სსრ-შ ოკათე არტისტი
1981: სსრრ-შ სახენწჷფო პრემია
1985: შოთა რუსთაველიშ ჯოხოდვალაშ პრემია
1997: ჭარაფაშ ორდენი
2009: პრემია „საგურამო“
2017: ხელუანობაშ ქურუმი^[2]
2020: რუსთავიშ საპატიო მენმოღალე^[3]
2022: ბარჩხალუაშ საპრეზიდენტე ორდენი „ქართული თეატრალური და კინოხელოვნების განვითარებასა და პოპულარიზაციაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისა და გამორჩეული საზოგადოებრივი მოღვაწეობისათვის“^[4]
2022: ქართიშ საპატიო მენმოღალე^[5]

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 1, ხს. 614, ქართი, 1975 წანა.

ა. გვენცაძე, ენციკლოპედია „საქორთუო“, ტ. 1, ხს. 219, ქთ., 1997 წანა.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

(ინგლისური) თენგიზ არჩვაძე — კინოფილმეფიშ ინტერნეტ მუნაჩემეფიშ ბაზას თარგი:Geocinema პიროვნება

თენგიზ არჩვაძე — საქორთუოშ ბიოგრაფიული ლექსიკონი

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

↑ “გარდაიცვალა მსახიობი თენგიზ არჩვაძე“, 1tv.ge. კითხირიშ თარიღი: 2023-10-28. (ka-GE)
↑ “თენგიზ არჩვაძე - ხელოვნების ქურუმი“, 1tv.ge, 18 დეკემბერი, 2017. კითხირიშ თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. (ka-GE)
↑ თენგიზ არჩვაძეს რუსთავის საპატიო მოქალაქეობა მიენიჭა. საქართველოს პირველი არხი (14 იანვარი, 2020). კითხირიშ თარიღი: 17 თებერვალი, 2020.
↑ “პრეზიდენტმა თენგიზ არჩვაძე ბრწყინვალების ორდენით დააჯილდოვა“, president.ge. კითხირიშ თარიღი: 4 აგვისტო, 2022.
↑ “საპატიო თბილისელის ჯილდო 20 ადამიანს გადაეცა“, netgazeti.ge, 2 ოქტომბერი, 2022. კითხირიშ თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. (ka)

[1] “გარდაიცვალა მსახიობი თენგიზ არჩვაძე“, 1tv.ge. კითხირიშ თარიღი: 2023-10-28. (ka-GE)

[2] “თენგიზ არჩვაძე - ხელოვნების ქურუმი“, 1tv.ge, 18 დეკემბერი, 2017. კითხირიშ თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. (ka-GE)

[3] თენგიზ არჩვაძეს რუსთავის საპატიო მოქალაქეობა მიენიჭა. საქართველოს პირველი არხი (14 იანვარი, 2020). კითხირიშ თარიღი: 17 თებერვალი, 2020.

[4] “პრეზიდენტმა თენგიზ არჩვაძე ბრწყინვალების ორდენით დააჯილდოვა“, president.ge. კითხირიშ თარიღი: 4 აგვისტო, 2022.

[5] “საპატიო თბილისელის ჯილდო 20 ადამიანს გადაეცა“, netgazeti.ge, 2 ოქტომბერი, 2022. კითხირიშ თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. (ka)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

თენგიზ არჩვაძე

დაბადებაშ ჯოხო	თენგიზ გრიგოლიშ სქი არჩვაძე
დაბადებაშ აბანი	ქართი, საქორთუოშ სსრ, სსრრ
დებადჷ	3 მარაშინათუთა, 1932
ღურჷ	გჷმათუთა 28, 2023 (91 წანერი) ქართი, საქორთუო