სლავური ნინეფი

ართამი გინოსხუნუა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

სლავური ნინეფი წჷმარინუანს სლავი კათაშ ნინეფს, ნამუეფსჷთ რთჷნა სუმ კაბეტ ბჟაეიოლ, ბჟადალ დო ობჟათე სლავეფიშ ნინეფიშ ყათ. კუნთხუეფიშ გეოგრაფიული ერკებაშ ცენტრო მერჩქინელი რე ბჟადალი ევროპა.

სლავურ ნინეფშა მორაგადეეფიშ რიცხუ 300 მილიონშე უმოსი რე, ნამუეფშე არძაშე უმოსი (ართამი რიცხუშ გვერდიშე უმოსი) მორაგადე რუსულს ჸუნს, დო არძაშე მორჩილი (1–შე 2 მლნ–შახ მორაგადე) სლოვენეფს დო მაკედონიალეფს.

სლავური ნინეფი ორხველჷ ინდოევროპული ბუნაშ სატემურ ნიენფიშ ბჟაეიოლ გიმენბუნას დო იკათუანს 12 ოჭარალუე ნინას, ნამუეფსჷთ გეთმიაძინუ ასეშო ეშალაფირი ნინა ობჟათესლავური ბუნაშე – ჯვეში ოხვამური სლავური. თე ეკონაი რდჷ ხელუანურო, გორკვიაფილი ღანკიშო გოჭყაფილი ნინა, ნამუქჷთ გოთანჯჷ ისტორიულო სლავური ნინეფიშ დო კულტურეფიშ გოჭყაფა.

ჯვეშბულგარულიშ (IX ოშწანურა) უკული სიჯვეშათ არძაშე ორდოიანი რე რუსული (XI ოშწანურა) დო სერბული (XII ოშწანურა) ნაჭარა ძეგლეფი.

სლავური ნინეფშო მეტ-ნარკო დჷმახასიათაფალი რე სიჸონიერსათ არგამებული პალატალური კორელაციეფი, ნომინალური დო ვერბალური სისტემეფიშ დინდარი ფლექსია. ქექე დო რთული (აკოდგინელი) გიორთუეფიშ რთაფაშ დო შხვადოშხვა ნინას შხვადოშხვანერი სიჸონიერეთ გიშაკვათილი კილოთური ასპექტეფიშ სისტემა.

ბჟაეიოლსლავური ნინეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

თარი სტატია: ბჟაეიოლსლავური ნინეფი.

რუსული ნინა

ბელარუსული ნინა

უკრაინული ნინა (კინე რუთენული ნინა)

უკრაინას დო გიშაკერზაფილო ბელარუსის, ზოხოროინალაშ პიჯალეფსჷთ ვამახუჯინეს რუსული ნინაშ ექსპანსიაშე გიშულაქ.

ჟირხოლო ქიანას ჟირნინალა რე, ნამუთ კანკალეშა რუსულიშ ორგებელო უმოსო იკინანს. თეშ უმკუჯინალო, უკრაინას რე ცადებეფი დგომარობა ქიანაშ სახენწჷფო ნინაშ ორგებელო მუკართიანუანი. თეშოთ მოცილე ფაქტორს უკრაინაშ ბჟაეიოლშე რუსულნინამი მახორობა წჷმარინაუნს, ნამუთ თე რეგიონს ართნინამი რე დო უკრაინაშ ართი კუნთხუშე თე კუნთხუშა დარინალო გინულირ უკრაინალს ირო ვამახუჯინე ქეისქილიდუას დორხველი ნინა, ნამუშეთ ვერაგადე რუსული ნინაშ დგომარობაშე ედომუშამ უკრაინაშ მასშტაბით.

2012 წანას, უკრაინას ნინაშ გეშა პოლიტიკაშ კანონი მიღეს, ნამუთ რეგიონულ დონეშა დო კანკალე სფეროს რუსული ნინაშ გუმორინაფაშ საშუალებას აჸონიერენდჷ. 2014 წანას, ქიანას ხეშუულობაშ თირუაშ უკული, უმაღალაშ რადაქ გაუქჷ კანონი, მარა პრეზიდენტის მოღალობაშ მარსულებერქ ალექსანდრე ტურჩინოვქ თეს ხე ვამაჭარჷ. კანონქ ნძალა 2018 წანას მიოდინჷ, მუჟანსჷთ თიქ ვაკონსტიტუციურო გეგმიცხადჷნ.^[1]

2019 წანაშ 16 კვირკვეს, უკრაინაშ უმაღალაში რადაშიტ მეღებულჷ კანონით პრეზიდენტ პეტრო პოროშენკოშ ხემოჭარუაშე ჟირ თუთაშ უკული, ქვეყანას ქიდიჭყჷ მუშობა დნადგინაქ უკრაინაშ სახენწჷფო ნიანაშ გეშა. ნამუშ მეჯინათ, აკა ოფიციალურ სახენწჷფო ნინათ გეგმიცხადჷ უკრაინულქ, მაღალი პოსტიშ პიჯეფშო უციოთ გჷნირთუ ნინაშ რჩქინაქ, ბეჭედურ მედიას არძაშ უკულაში გვერდიქ უკრაინულო ოკო ჭარედუკო, ოფიციალური დოკუმენტეფიშ წარმება ხვალე უკრაინულ ნიაშა იჸუ შილებუანქ დო შხვ.^[2]

ბელარუსის ნინაშობური ოკითხირე ვართ რე დღაშ წესი დო რიგის.

ბჟადალსლავური ნინეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

თარი სტატია: ბჟადალსლავური ნინეფი.

პოლონური ნინა

ჩეხური ნინა

სლოვაკური ნინა

სორბული ნინა (კინე ლაუზიცური, ვარ-და ლუჟიცური, თაშნეშე ვენდური)

კაშუბური ნინა

სლოვინცური ნინა

პოლაბური ნინა

ბჟადალსლავური ნინეფი მუშჸურე ირთჷ სუმ - ოორუე, ცენტრალურ დო ობჟათე ბუნათ.

1. (ბჟადალსლავური ნინეფიშ) ოორუე ბუნაშა მიშმურს პოლონური, ელბაშ დო ბალტოსლავური ნინეფი, ნამუეფშე ხვალე კაშუბური რე ასქილადირი, სლოვინცური დო პოლაბური ეშალაფირი ნინეფი რე. პოლონეთის კაშუბურ ნინას პოლონური ნინაშ დიალექტო მირჩქინანა, ნამუშ გეშა თინა მერკებული რე სახენწჷფობურ მიკოჯინას დო ეშალაფაშ კარშა რე მეულიური.

2. (ბჟადალსლავური ნინეფიშ) ცენტრალურ (ანუ სორბულ) ბუნაშა მიშმურს ჟილენი დო თუდოლენი სორბული ნინეფი. თე ნინეფსჷთ შხვა ნინეფწკმა (გერმანული ნინა) ართო უწიენა უწორწე პიჯალეფს წორორინა, ნამუშ გეშა ეშალაფაშ კარს გერენა.

3. (ბჟადალსლავური ნინეფიშ) ობჟათე ნინაშა მიშმულა ჩეხური დო სლოვაკური ნინეფი, ნამუშ გეშა თე ნინეფშა ჩეხურ-სლოვაკური ნიენფიშ ბუნათ უჯოხონა.

ობბჟათესლავური ნინეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

თარი სტატია: ობჟათესლავური ნინეფი.

ჯვეში ოხვამური სლავური ნინა (კინე ჯვეში ბულგარული ნინა, ვარ-და ჯვეში სლავური ნინა)

ომენცარე ლიტერატურას გჷმირინუაფუ სუმხოლო ტერმინი - ჯვეში სლავური , ჯვეში ბულგარული, ჯვეში ოხვამური სლავური. ტერმინი ჯვეში სლავური თე ნინაშ სიჯვეშას დო ხანს მიოწურუანს, ტერმინი ჯვეში ბულგარული თე ნინაშ ისტორიულ მოჯგირალაშე ბულგარულწკჷმა, დო ჯვეშ ოხვამური სლავურიშ გიმორინაფათ, ოცადჷნა მიოწურუან თე ნინაშ მეშქაშობათ ტრანსპორტირაფილ დინორეეფშა, ნამუშოთ საართოთ გიჭყჷ თე ნინაქჷნ.

ბულგარული ნინა

მაკედონური ნინა

სერბულ-ხორვატული ნინა (კინე ხორვატო-სერბული

ობჟათესლავური ნინეფი მუშჸურე ირთჷ - ბჟაეიოლ დო ბჟადალ ბუნათ.

1. (ობჟათესლავური ნინეფიშ) ბჟაეიოლ ბუნაშა მიშმულა ბულგარული დო მაკედონური ნინეფი.

2. (ობჯათესლავური ნინეფიშ) ბჟადალ ბუნაშა მიშმულა სერბულ–ხორვატული (ვარ-და ხორვატულ–სერბული, თიშ მეჯინათ, და ნამუ ბუნაშ პრიმატშა ონებჷნა ღოზიშ გოსუმალან); სერბული, ხორვატული, ბოსნიური) დო სლოვენური ნინეფი.

გენეტიკური თოლწონუათ ობჟათესლავური ნინეფიშ ჸა შხვა დოსქილადირი ჟირი სლავურ ჸაშ ნინეფშე გინორთი არძაშე მერკეთ რე ჰომოგენური, ნამუთ გოპიჯალფილი რე თინეფიშ ისტორიული მობილობათ.