ბაქტერიეფი

ვიკიპედიაშე
ბაქტერიეფი
E coli
E coli
მენცარული კლასიფიკაცია
ჟინომაფე: პროკარიოტეფი
ომაფე: ბაქტერიეფი
ლათინური ჯოხო
baqteria
თხილუაშ სტატუსი

ბაქტერია (ჯვ.-ბერძენ. βακτήριον — ნჩხირი) — 0,1–10 მიკრონიშ სიგჷნძაშ, სფეროშობური, ნჩხირიშობური ვარ-და სპირალიშმოგვენი პროკარიოტული ართთოლამი ორგანიზმეფი რე, ასეშო ეჭარილი რე ვითი ვითოშშახ ბაქტერიეფიშ გვარობა დო უზურენა, ნამჷ-და ბაქტერიეფიშ მუდანობა მილიონშე უმოსი რე.

ბაქტერიეფიშ დჷმაგურაფალი მენცარობას ბაქტერიოლოგია ჯოხო, ნამუთ მიკრობიოლოგიაშ ჸას წჷმარინუანს.

ბაქტერიეფი დიხაუჩას ირდიხას რე — დიხას, ბჟე ჩხე წყუეფს, რადიოაქტიურ ნოსქილედეფს, ზუღაშ წყარს დო დიხაუჩაშ ყურყუმს. რჩქვანელობურო, დიხაშ ირი გრამი 40 მილიონშახ ბაქტერიას იკათუანს, ლიგე წყარიშ ირი მილილიტრი — მილიონს. მოსოფელს ორჩანიეთ ხუთი ნონილიონი (5x1030) ბაქტერია რე [1]. ბაქტერიეფი შანულამ როლს ლაჸაფენა დიხაუჩას ნიფთიარობეფიშ თირუას. ატმოსფერული ჰეერიშ აზოტიშ ფიქსაცია, სამანგათ, ედომუშამო ბაქტერიეფშა რე დოჸუნელი. ხერეჭუას ბაქტერიეფს გჷმირინუანა თიჯგურა პროცესეფშო, მუჭოთ რე ოკანალიზაციე წყარეფიშ წიმინდუა, ჸვალიშ დო შხვა ბჟაშ პროდუქტეფიშ წარმება

ბაქტერიული თოლეფიშ მუდანობა ადამიერიშ რსხულს 10–შე უმოსი რე დორხველი ადამიერიშ თოლეფიშ მუდანობაშე. გიშაკერძაფილო მიარეთ რე ბაქტერიეფი კანფ დო ყია-ჭჷს. თე ბაქტერიეფიშ დიდი უმენტაშობა ადამიერშო უშქურანჯი რე, კანკალე იმუნური სისტემაშო მორგეთ რე, მარა რე პათოგენური ბაქტერიეფჷთ, ნამუეფით თიჯგურა ლახარეფს გჷმიჭანუანა, მუჭოთ რე ხოლერა, სიფილისი, შატიბი, უჩა ჭირი, ცნდჷრული გეჯეჯი. არძაშე უმოსო ადამიერიშ თელარას რესპორატორული ბაქტერიული ლახარეფი ჭყვიდჷნს. ხვალო ტუბერკულოზით ირწანას 2 მილიონი ადამიერი ღურუ. ბაქტერიული ახარეფიშ ოკურნალეთ ანტიბიოტიკეფი გჷმირინუაფჷ, მარა თინეფიშ ფართოთ გჷმორონაფაშ შედეგო ბაქტერიეფი ანტიბიოტიკეფიშოთ ჸონიერეფო გჷნმირთჷნა დო თინეფწკჷმა ობურჯაფეთ ირო ახალი ანტიბიოტიკეფიშ მეგორაფა ოხვილური რე. ბაქტერიეფიშ ორთაშობური ანტაგონისტეფი რე ბაქტერიული ვირუსეფი ანუ ბაქტერიოფაგეფი. 100-შახ ბაქტერიულ გვარს მუში სპეციფიკური ბაქტერიოფაგი უღუ.

ტრადიციულო არძა პროკარიოტშა ბაქტერიეფი უჯოხონა, მარა 90–ანი წანეფს გირკვიუ, ნამჷ-და პროკარიოტული ორგანიზმეფი ართოიანი გამნარყშე გოვითარაფილი ჟირი ზოხორინელი ბუნაშე აკმოდირთჷნა. თე ბუნეფშე ართის ქასქიდჷ ჯოხოქ ბაქტერიეფი, მაჟირას — არქეეფი ჯოხო.

თიშ უმკუჯინალო, ნამჷ-და ბაქტერიეფი მუნეფიშ აკოდგინალუათ უკაჭულეფი რენა, თინეფს შეულებჷნა ძალამ რთული რსხუეფიშ აკოქიმინუა შხვა ორგანიზმეფწკჷმა. თე სიმბიოზურ გოართოიანაფაქ შილებე გირთას სუმ მენძელ ორგანიზმწკჷმა წორორინაშ სახეთ: პარაზიტიზმი, კომენსალიზმი დო მუტუალიზმი. თიშ გეშა,ნამჷ-და თინეფი მორჩილი ზჷმაშ რენან, კომენსალური ბაქტერიეფი ირდიხას გოფაჩილი რენა დო ირდჷნა ჩხოლარეფს დო ჩანარეფს ზუსტას თეშ, მუჭთ შხვა ჟიპიჯეფს.

მახვამილაფარეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბაქტერიეფიშ გორკვიაფილი გვარობა ჸვილუნა დო უკული ჭკომუნს შხვა მიკროორგანიზმეფს. თე გვარობას მახვამილაფარი ბაქტერი ჯოხო. თინეფშა მიშმურს თიჯგურა ორგანიზმეფი, მუჭოთ რე ლათ. Myxococcus xanthus' (გრამ-უარყოფითი). თე ბაქტერია გჷმოქიმინჷნს გორკვიაფილ ბუნაშ თოლეფს, ნამუეფით ჸვილჷნა დო მინელენა არძონერი ბაქტერიას, ნამუთ თიწკჷმა რაგვაფის გჷნოჭყვიდჷნს. შხვა მახვამილაფარი ბაქტერიეფი ვარ-და ბონას გეთმინათხჷნა ოკიბირალს, თიშ მანგიორო, ნამჷ-და მინელანნ ვარ-და ნქოლან თინეფი, სამანგათ ლათ. Vampirovibrio chlorellavorus', (გრამ-უარყოფითი) ვარ-და მიშმაბურსანა თოლშა დო ციტოზოლის ირდჷნა, სამანგათ Daptobacter. არსებენს მოარზაფა, ნამჷ-და მახვამილაფარ ბაქტერიეფქ გივითარან საპროფაგეფშე, თიშენ ნამჷ-და, თინეფს მეშქაშალა უღუდეს მუნელებდესკო შხვა ღურელი მიკროორგანიზმეფი.


სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. Whitman W, Coleman D, Wiebe W (1998). "Prokaryotes: the unseen majority", Proc Natl Acad Sci USA, v.95(12), pp 6578-83, PMID 9618454