იგნაც სემელვეისი
იგნაც სემელვეისი | |
უნგრ. Semmelweis Ignác Fülöp | |
დაბადებაშ თარიღი: | |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
მარაშინათუთა 13, 1865 (47 წანერი) |
ღურაშ აბანი: |
ობერდებლინგი, ავსტრიაშ იმპერია |
მენოღალობა: | |
ომენცარე სფერო: | |
სამუშაშ აბანი : | |
ალმა-მატერი: | |
ჩინებული რე მუჭოთ: |
ანტისეპტიკური პროცედურეფიშ დუმარსხუაფალი |
იგნაც ფილიპ სემელვეისი (უნგრ. Semmelweis Ignác Fülöp, გერმ. Ignaz Philipp Semmelweis; დ. 1 კვირკვე, 1818 — ღ. 13 მარაშინათუთა, 1865) — უნგრალი ექიმი დო მენცარი, ანტისეპტიკური პროცედურეფიშ ორდოიანი პიონერი, ფშხირას მიშინუანდეს მუჭოთ "დიდალეფიშ გინმასკილიდაფარს". ბაღანაშ გორჩქინაშ უკულ, ოსურეფს ურჩქინდუდჷ რეპროდუქციული ტრაქტიშ ბაქტერიული ინფექცია, ნამუთ ფშხირას ფატალური რდჷ. მუჟამსჷთ ექიმეფი ხელეფიშ დეზინფექციას ორთუდეს, ინფექციაშ რისკი ირკენდჷ შანულამო. 1847 წანას, სემელვეისიქ დეზინფექტანტო გიმირინუ კალციუმიშ ჰიპოქლორიტი. ჸათე პროცედურაშ უკულ დიდალეფიშ ფატალური შენთხოვეფიშ მუდანობაქ დერკუ 18 %-შე 2 %-შახ. მარა სემელვეისის ვეიანწყინუ მუშენ უღუდჷ ხელეფიშ დეზინფექციას ჸათეცალი ეფექტი. მუში მეჭირინაფეფიშ გეშა სემელვეისიქ ომენცარე პუბლიკაცია გჷმაბჟინუ 1861 წანას.
მალას სემელვეისის მუში კოლეგეფიწკჷმა კონფლიქტიქ ქაშუ. კოლეგეფს ვაჯერენდეს სემელვეისიშ დო გაციგანდეს. 1865 წანას სემელვეისიქ ნერვოზით ქიდელახჷ დო კოლეგეფქ თინა სახანგოს ქუდანჯირეს. ჸათაქ სემელვეისი გოლახეს. 14 დღაშ უკულ თიქ დოღურუ.
სემელვეისიშ ღურაშ უკულ, ფრანგი ქიმიკოსიქ ლუი პასტერქ დანტკიცჷ ლახარეფიშ მიკრობული თეორია. ართ-ართი მაართა ექიმი ნამუთ ოპერაციეფს ორთუდჷ წიმინდე ჰიგიენური მეთოდეფით, რდჷ ინგლისარი ქირურგი ჯოზეფ ლისტერი.
სემელვეისიქ დებადჷ ნოღა ბუდას (ასეანი ბუდაპეშტი), ეთნიკური გერმანალეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ ვენაშ უნივერსიტეტის. მედიცინაშ დოქტორიშ ხარისხი მიპალუ 1844 წანას. გურაფაშ თებაშ უკულ მუშენდჷ ვენაშ ცენტრალურ ჰოსპიტალს. რდჷ ბუდაპეშტიშ უნივერსიტეტიშ პროფესორი.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- იგნაც სემელვეისი ენციკლოპედია ბრიტანიკას
- იგნაც სემელვეისი კათოლიკური ენციკლოპედიას
- იგნაც სემელვეისი - ნახანდეფი პროექტ „გუტენბერგის“