კაქტუსიშობურეფი

კაქტუსიშობურეფი, კაქტუსეფი (ლათ. Cactaceae) — ჟირლებერამი ჩანარეფიშ ფანიაშე. ჯაშობური, ბართვიშობური დო ლიანაშობური ფორმეფი რე, ოშა-გოშათ — დაბალი ჯალეფი. კაქტუსეფს ძიგირით, ქიქილით ვარ-და ქარქით ფორილი წვენამი ხორცამი ღერი უღუ, ნამუთ სფეროშობური, მარქვალიშობური, ცილინდრული დო სჷმეტიშობური რე, მინშა — ბირტყა რე დო დორთილი რე ნორთეფო. ფურცელეფი რედუცირაფილი უღჷნა. ფოტოსინთეზი დო ტრანსპირაცია ღერით მუთმოხვადჷ, ნამუსჷთ ჯგირო რე გოვითარაფილი წყარიშ მაღვენი პარენქიმა (დიდ კაქტუსეფს 2000-შახ ლიტრი წყარი იშაყარჷ).

მიარე კაქტუსიშობურს დღვილიშობური ჭირხილი უღუ ვარ-და ქენჩიშობურო რე გოქიქილერი. დახე არძა კაქტუსიშობურს ნაძგალაშობური დვირეფი უღუ. გიშაკერძაფილო დჷმახასაითაფალი რე თ.ჯ. არეოლეფი (კვათირეთ გოხურგელი ქიქილამი დო ძიგირამი განობეფი, ნამუეფით ალბეთ ლუბაშ გვიგვილეფშე რე გოჭყაფილი). პიოლეფი უმენტაშო დიდი დო ბარჩხალა რე, ხვალეხეშიანი, ოშა-გოშათ ყურწკამ ბიბლეფო აკოკორობილი.

მიარეთასამი გუმნაღელი კანკარიშობური რე, კანკალეშა სქირე. პიოლეფი, რჩქვანელობურო, გჷთმიფაჩჷ ონჯუას ვარ-და გვიან სერით. ჩინებული რე კაქტუსიშობურეფიშ 85 გვარი (შხვა მუნაჩემეფით 50 — 220) დო 2000-შე უმოსი გვარობა. გოფაჩილი რე დახე ხვალე ამერიკას (თაჸურეშე გვერდი — მექსიკას), ხვალე აკა გვარი — ლათ. Rhipsalis — აფხვადჷნა ტროპიკულ აფრიკას (რზამოჸუნაფილი რე).

კაქტუსიშობურეფი ჩანს ტროპიკულ დო სუბტროპიკულ ტიოზეფს (კანკალე გვალასჷთ 4500 მ-მდე), ოშა-გოშათ ტროპიკულ ჭვემაშ ტყალეფს, ზუღაშ წყარპიჯეფს დო სავანეფსჷთ. მინი კაქტუსიშობურეფქ (უმენტაშო ოპუნციაშ გვარობეფი) გიფაჩჷ ავსტრალიას, სოდე თიქ ოცალარ-ოდიარუ ჭყანიერ ჟვერ ჩანარო გჷნირთჷ, ჩინეთის, სქირონაშქა ზუღაშ წყარპიჯიშ ქიანეფს, ყირიმიშ ჩქონიშ ობჟათე წუარპიჯის დო შხვა. საქორთუოს თარო ხვალე ბოტანიკურ ბაღეფს რე. ქართიშ ბოტანიკური ბაღიშ ტერიტორიას აფხვადჷა მუშითნათასა ოპუნციეფი.

მიარე კაქტუსიშ გუმნაღელი დო ღერიშ ატატა იჭკომჷ. კანკალეს გჷმირინუანა ორინჯიშ ოჩამალო (უძიგირე ოპუნციეფი), ოცალარო დო ლექინ ოაკოგაფე მასალათ (გომარქვაფილი ღერიეფი), ცორცხალ ღობერო (ძიგირამი ოპუნციეფი დო მინი ცერუესი). მიარე გვარობას (მამილარია, ოპუნცია, ცერეუსი, ცეფალოცერეუსი დო შხვა) დჷთმიჭყანუნა ოთახეფსჷთ დო ოტიბაშეეფსჷთ.

ლიტერატურა

• Дьяконов В. М., Курнаков Н. И., Кактусы и их культура в комнатных условиях, Л., 1953;
• Пажоут Ф., Валичек З., Шубик Р., Кактусы, пер., с чешск., Прага, 1936;

• ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 5, ხს. 441-442, ქართი, 1980 წანა.