კოპეშია

კოპეშია (ლათ. Cucurbita) — ართწანიანი დო ანდაწანიანი ღოღაია ჩანარიშ გვარი კოპეშიაშობურეფიშ ფანიაშე. კოპეშია ორტვინული კულტურა რე, უღჷ თარლირეამი ჸონიერი ჯინჯეფიშ სისტემა, დოჸალერი დო დიხას გონთხაფილი ვარ-და გიოპონუშა ეშულირი ღერი, გჷნძეყერწამი დო ბუსუსამი ფართო ფურცელი, კაბეტი ჸვინთელი, ზარიშობური პეული. კოპეშიაშ თარი ნორთი 40–50 სმ სიტომბეს რე მოდვალირი, ზოხოიანი ჯინჯეფი – 4-5 მ-ს, ღერი ღოღაია დო კარკატია რე, ფურცელი ფართო (25 სმ ), გჷნძეყერწამი დო ბუსუსამი, ზარიშობური პეული ჸვინთელი ვარ-და ნარინჯიშფერი რე. გვარობაშ დო ჯიშიშ ომანგეთ, გუნმუღჷ შხვადოშხვა ფორმაშ დო ფერიშ გუმნაღელი, ნამუშ მასა 4-10 კგ რე. კანკალე გვარობაშ კოპეშია მუსხირენ ვითობა კგ-ს იწონჷ. თასი შხუ, ოვალური, ჩე ვარ-და მოჸვინთალე რე. კოპეშია გორთილსქესამი, ართჸუდეამი, ჯვარედინმანტვერე, სიტიბაშ დო სინთეშ მოჸოროფე გოლოფაგუმარძინე ჩანარი რე.

კოპეშიაშ 13 გვარობაშე ფართოთ რე კულტივირაფილი ართწანიანი 3 გვარობა:

• შხუგუმნაღელამი ანუ გიგანტური კოპეშია (ლათ. Cucurbita maxima), ნამუშე გიშაჸონაფილი რე სუფრაშ, ოჭკომალი დო დეკორატიული ჯიშეფი — ჩე თოფურა 611, შხუგუმნაღელამი 1 დო შხვა;

• მანგარკანამი კოპეშია (ლათ. Cucurbita pepo) (საქორთუოს ჯვეშ ბორჯიშე რე მოდვალირი). რე სუფრაშ დო დეკორატიული ჯიშეფი. ათე გვარობას ორხველჷ ჸაბაყი დო პატისონი.

• ჯავზაშ კოპეშია (ლათ. Cucurbita moschata) (საქორთუოს ჩინებული რე თოფურა კოპეშიაშ, ხურჯინაშ, ბორჩალური კოპეშიაშ ჯოხოთ, ჩანს თუდოლენი ქართლიშ რზენ ზონას). თიში ჯიშეფი რე: კაშგარიშ 1644, ლენინაბადიშ დო შხვა.

შხუგუმნაღელამი დო მუსკატური კოპეშიაშ ოდაბადე რე ამერიკა, მანგარკანამიშ – აზია-აფრიკა. თასი ეულას იჭყანს 15°C ტემპერატურას, კოპეშიაშ ძინა-გოვითარაფაშ ოპტიმალური ტემპერატურა რე 25–28°C. ჯგირო მოურს შხუნა, ტომბა, ორგანულ დო მინერულ სასუქით ხვეიანო გოშხუნელ ქექე მექანიკური აკოდგინალუაშ დიხას. კოპეშიაშ გუმნაღელი იკათუანს მინერალურ ჯიმუეფს, ნოშქერწყარეფს, პექტინეფს, კაროტინს, ვიტამინეფს (С, B1, B2, E) დო შხვ. კოპეშიაშ თასიშე გითმოჸუნა ზეთი. კოპეშია სამკურნალე ჩანარი რე, გიმირინუანა ოჭკომალო, თაშნეშე ჩხოლარეფიშ ოჩამალო.

კოპეშია სიტიბაშ მოჸოროფე გოლოფაგუმარძინე ჩანარი რე. მოსალობა 1 ჰა-ს კანკალეშა 1000 ცენტნერიშ უმოსი რე.

• 
  მუსკატური კოპეშია (Cucurbita moschata)

ლიტერატურა

• ჯაფარიძე გ., კვაჭაძე გ., მებოსტნეობა, თბ., 1951;
• კვაჭაძე გ., მებოსტნეობა, გამოც. მე-2, თბ., 1965;
• Даскалов Хр. С., Колев Н. Б., Овощеводство, София, 1958;

• კვაჭაძე გ., ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 3, ხს. 201, ქართი, 1978 წანა.;

• ჯაფარიძე ვ., ენციკლოპედია „საქორთუო“, ტ. 2, ხს. 71-72, ქთ., 2012 წანა..