ლეონ III (ბიზანტია)
| ლეონ III ისავრიალი ბერძ. Λέων ὁ Ἴσαυρος ლათ. Leo Isaurus | ||
 ლეონ III-შ სოლიდუსი | ||
| ბიზანტიაშ იმპერატორი | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 25 მელახი, 717 – 18 მანგი, 741 | ||
| წიმოხონი | თეოდოსიოს III | |
| მონძე | კონსტანტინე V | |
| დუნაბადი | დოხოლაფირო 685 გერმანიკია, ომაიანეფიშ სახალიფო | |
| ნაღურა | 18 მანგი, 741 (55-56 წანერი) კონსტანტინოპოლი, ბიზანტიაშ იმპერია | |
| ალმასქუ | მარია | |
| სქუალეფი | კონსტანტინე V ანა ირინა კოსმო | |
| რელიგია | ქალკედონიური ქირსიანობა | |
ლეონ III ისავრიალი (ბერძ. Λέων ὁ Ἴσαυρος, ლათ. Leo Isaurus; დ. დოხოლაფირო 685 ― ღ. 18 მანგი, 741), ბადებაშ ჯოხო კონონი ― ბიზანტიაშ იმპერატორი 717-741 წანეფს, ისავრიალეფიშ დინასტიაშ დუმარსხუაფალი. თიქ გასურჷ ეჩწანიანი ანარქიაშ პერიოდი ბიზანტიას.
ორდოიანი წანეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
დებადჷ გერმანიკიას, კომაგენეს, ოორუე სირიას. თიში მასქერული ნინა არაბული რდჷ. ლეონი ალურდჷ იუსტინიანე II-ს ნამუთ, ხვისტაშ დორთინაფას ოცადუდჷ. ხეშუულებაშ კონსოლიდაციაშ უკულ, იუსტინიანექ ლეონი სპატარიოსო ქუდარინუ. მარა უკულ იმპერატორი თის ვანდუდჷ დო თიში ჩათხინაფა ოკოდჷ. უკულიანი ბორჯის, ლეონი გოუტეს დიპლომატიური მისიათ ალანიაშა დო ეგრისიშა. ჸათე მისიაშ ღანკი რდჷ ოურდუმე-პოლიტიკური ალიანსიშ დორსხუაფა ომაიანეფიშ სახალიფოშ მეხჷ. მისია ლეონქ წჷმოძინელო გასურჷ დო ბიზანტიაშა დირთჷ. იმპერატორი ანასტასიოს II-ქ თინა ქუდარინუ ანატოლიკიშ თემიშ სტრატეგოსო. 715 წანას ანასტასიოსი გეგთარაგვეს დო მონასტერშა გოუტეს. ახალი იმპერატორო გინირთჷ თეოდოსიოს III-ქ. ლეონქ დეხოლჷ არტაბასდოსის, არმენიაკიშ თემიშ სტრატეგოსის, ნამუსჷთ უკულ მუში ცირასქუა ანა ქიმიათხუ. ლეონი დო არტაბასდოსი ვაჩინებულენდეს ახალი იმპერატორი თეოდოსიოსის დო ოცადუდეს თიში გითორაგვაფას.
კონსტანტინოპოლიშ ქართა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
717 წანას არაბეფქ ანატოლიაშა გემშეჭკირეს. ლეონქ თინეფი ბიზანტიაშ ხვისტაშ ხეშა ეშაჸოთამალო ქირგებუ. ლეონქ კონსტანტინოპოლიშა გემშართჷ, გეგნარინუ თეოდოსიოს III დო 717 წანაშ 25 მელახის მუქ გინირთჷ იმპერატორო. ლეონქ უკულ არაბეფს მიკართჷ დო ქიდიჭყჷ ხაზირუა თინეფიშ სააწმარენჯოთ. არაბეფქ (ომაიანეფი) მასლამა იბნ აბდ ალ-მალიქიშ ხემანჯღვერობათ, დოხოლაფირო 80,000-შე 150,000 ჯარიშკოჩით დო ნძალიერი ფლოტით კონსტანტინოპოლი ქართას (ალყა) ქინახუნეს. ნანანოღაშ მათხილარეფი აქტიურო დო ეფექტურო ირინუანდეს ბერძენული დაჩხირს. ბიზანტიარეფს ალურდეს ბულგარალეფი, ნამუეფქჷთ შანულამი ზარალი მიორინეს არაბეფს. 718 წანაშ მარაშინათუთას არაბებქ ქართა მონწყეს. ჸათე გომორძგუათ ბიზანტიარეფქ გაჩერეს არაბეფიშ ექსპანსია.
მართუალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
არაბებიშე კონსტანტინოპოლიშ რსხებაშ უკულ, ლეონქ წიმიჭყჷ ხეშუულებაშ კონსოლიდაცია. 718 წანას ზისხირს ქინაშკვიდუ სიცილიაშ არყება. 719 წანას ჸოფილი იმპერატორქ ანასტასიოს II-ქ აკოშაყარუ მუში მოხუჯე აკოანჯარაფილი ნძალეფი დო მინდომუ ხვისტაშ დორთინაფა, მარა უშედეგეთ. ლეონქ თინა ოჭოფუ დო ღურათ დასაჯჷ. უკულ ლეონქ გამანგარჷ იმპერიაშ სანძღოეფი, ქიმიჭანუ სლავეფი დო თინეფი მახორუეფიშე ჩოლერი აბანეფს ქუდახორუ. ლეონქ ძალამს განძალიერჷ არმია დო უმოს ეფექტურო მალიმარო გინაშქუ. მუჟამსჷთ ომაიანეფქ 726 დო 739 წანეფს კინ გემშეჭკირესჷნჷ, ბიზანტიარეფქ თინეფი კონწარო დამარცხეს. ბიზანტიარეფქ მიოჭირინეს შანულამი გომორძგუას 740 წანაშ აკროინონიშ ლჷმას.
ლეონი ოცადუდჷ ხაზარეფიწკჷმა დახოლებას. ჸათე ღანკით ლეონიშ ქომოლსქუა კონსტანტინექ 733 წანას ოსურო ქიმიჸონჷ ხაზარეფიშ ხაკანიშ ცირასქუა ჩიჩაკი. ჸათე ნაბიჯით გიჭყჷ ბიზანტია-ხაზარეფიშ ოურდუმე ალიანსიქ არაბეფიშ სააწმარენჯოთ.
ლეონქ ატარჷ შხვადოშხვა რეფორმეფი. 726 წანას გიშაშქვუ კანონეფიშ კათელი ეკლოგა. 720-იანი წანეფიშე ლეონქ გაუქვჷ ხატეფიშ პატიჩამა. ნამუქჷთ იმპერიაშ მასშტაბით სერიოზული პრობლემეფი გიმიჭანუ. გეუარეს ლეონიშ ურთიართალაქ კონსტანტინოპოლიშ პატრიარქიწკჷმა დო თაშნეშე რომიშ პაპეფიწკჷმა. კონსტანტინოპოლიშ პატრიარქიშ გინორინაშ უკულ, ლეონქ პატრიარქო მუში მოხუჯე ანასტასიოსი ქუდარინუ. ლეონქ ღურუ 741 წანაშ 18 მანგის, 56 წანერქ. დასაფულეს წიმინდე მოჩქვაფირეფიშ ეკლესიას. ლეონიშ ღურაშ უკულ ხვისტაშა ეშართჷ თიში მონძე კონსტანტინე V-ქ.