ლოიდ შეპლი

ვიკიპედიაშე
ლოიდ სტაუელ შეპლი
ინგლ. Lloyd Stowell Shapley

ლოიდ შეპლი 1980 წანას
დაბადებაშ თარიღი:

2 მანგი, 1923

დაბადებაშ აბანი:

კემბრიჯი, მასაჩუსეტსი, ააშ

ღურაშ თარიღი:

მელახი 12, 2016 (92 წანერი)

ღურაშ აბანი:

ტუსონი, არიზონა, ააშ

მენოღალობა:

ამერიკაშ აკოართაფილი შტატეფიშ შილა ააშ

ომენცარე სფერო:

მათემატიკა
ეკონომიკა

სამუშაშ აბანი :

კალიფორნიაშ უნივერსიტეტი (ლოს-ანჯელესი)
RAND Corporation
ფრინსთონიშ უნივერსიტეტი

ალმა-მატერი:

ფრინსთონიშ უნივერსიტეტი
ჰარვარდიშ უნივერსიტეტი

ომენცარე ხემანჯღვერი:

ალბერტ უილიამ ტაკერი

ჯილდოეფი დო პრემიეფი:

ნობელიშ პრემია ეკონომიკას (2012)
ბრონზეშ მურიცხიშ მენდალი (1944)
Golden Goose Award (2013)
ფონ ნეიმანიშ თეორიტიკული პრემია (1981)

ლოიდ სტაუელ შეპლი (ინგლ. Lloyd Stowell Shapley; დ. 2 მანგი, 1923, კემბრიჯი, მასაჩუსეტსი, ააშ — ღ. 12 მელახი, 2016, ტუსონი, არიზონა, ააშ) — ამერიკალი მათემატიკოსი დო ეკონომისტი, ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატი ეკონომიკაშ დარგის 2012 წანას (ელვინ როთიწკჷმა ართო). შეპლი უმოსო ხანდენდჷ მათემატიკურ ეკონომიკას. რდჷ ლაჸაფეფიშ თეორიაშ გოვითარაფაშ ართ-ართ თარი კონტრიბუტორი. შინელი რე შეპლიშ ვექტორით, სტოქასტიკური ლაჸაფეფით, ბონდარევა-შეპლიშ თეორიათ, შეპლი-შუბიკიშ ინდექსით, გეილი-შეპლიშ ალგორითმით, სნოუ-შეპლიშ თეორიათ, შეპლი-ფოლკმენიშ ლემათ დო შხვა თეორიეფით.

ბიოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ლოიდ შაპლიქ დებადჷ 1923 წანაშ 2 მანგის, მასაჩუსეტსიშ ნოღა კემბრიჯის, ამერიკალი ასტრონომეფიშ ჰარლოუ შეპლიშ დო მართა ბეც-შეპლიშ ფანიას. ლოიდ შეპლი გურაფულენდჷ ფილიპს ექსტერიშ აკადემიას დო უკულ ჰარვარდიშ უნივერსიტეტის. ჸათე ბორჯის ჯარშა ხოლო ქუდუძახეს დო მსახურენდჷ ამერიკაშ არმიას, ჩინეთიშ ნოღა ჩენდუს. ჸათაქ სსრრშ კოდეფიშ ტახუაშ გეშა გინოჩეს ბრონზეშ მურიცხიშ მენდალი. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ უკულ გურაფა კინ ჰარვარდიშ უნივერსიტეტის გაგინძორჷ. ჰარვარდის მიპალუ ბაკალავრიშ ხარისხი მათემატიკას 1948 წანას. ჰარვარდიშ უნივერსიტეტის გურაფაშ თებაშ უკულ, შეპლი მუშენდჷ RAND-იშ კორპორაციას. ართ წანაშ უკულ შეპლიქ გურაფა ფრინსთონიშ უნივერსიტეტის გაგინძორჷ, სოდეთ თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია 1953 წანას ალბერტ უილიამ ტაკერიშ ხემანჯღვერობათ. დისერტაციაშ თხილუაშ უკულ მალას შეპლიქ კინ RAND-იშ კორპორაციაშა დირთჷ დო მუშენდჷ თექ 1954-1981 წანეფს. 1950 წანას შეპლიქ კოლეგეფწკჷმა ართო გიმიგონჷ ლაჸაფი So Long Sucker, ნამუთ ეკონომიკურ-სტრატეგიული ლაჸაფი რე. 1981 წანაშე ღურაშახ, შეპლი რდჷ კალიფორნიაშ უნივერსიტეტიშ (ლოს-ანჯელესი) პროფესორი დო პროფესორი ემერიტუსი. შინელი ეკონომისტი რობერტ აუმანიშ აზრით შეპლი რდჷ ლაჸაფეფიშ თეორიაშ უდიდაშ თეორიტიკოსი. შეპლი რდჷ ხელუანობეფიშ დო მენცარობეფიშ ერუანული აკადემიაშ, ამერიკაშ ეკონომიკურ ასოციაციაშ დო ამერიკაშ მათემატიკაშ ასოციაციაშ მაკათური. ართ-ართ თარი ჯილდო ნამუთ შეპლიქ მიპალუ რდჷ ნობელიშ პრემია ეკონომიკაშ დარგის, 2012 წანას. ღურჷ 2016 წანაშ 12 მელახის, 92 წანერქ, არიზონაშ ნოღა ტუსონს.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]