უდმურტული ნინა
უდმურტული ნინა | |
---|---|
გოფაჩუა | ურალი |
ჯოხოდვალა | უდმურტული ნინა |
მუშ ჯოხოდვალა | удмурт кыл |
ქიანეფი | რუსეთი |
რეგიონეფი | უდმურტეთი, ბაშკოროსტანი, თათარსტანი, მარი ელი,პერმიშ აკანი, |
ოფიციალური ნინა | უდმურტეთი |
მარაგადუში მუდანობა | 324 338 ვითოში კოჩი |
კატეგორია | ევრაზიაშ ნინეფი |
კლასიფიკაცია | ურალური ფანია, |
ჭარუალა | კირილიცა (უდმურტული ჭარალუა) |
ISO2 | udm |
ISO3 | udm |
უდმურტული ნინა — უდმურტეფიშ ნინა რე, ნამუეფით ოხორანა უდმურტეთის, ბაშკოროსტანს, თათრსტანს, მარიი ელს, პერმიშ აკანს, კიროვს დო სვერდლოვსკიშ აკანს. უდმურტული ნინაშ ჭარალუაშ სისტემა ეგაფილი რე რუსული კირილიცაშ ჭარალუაშა.
ოართე მახასიათე
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]რუსეთის უდმურტულ ნინაშა მარაგადეშ მუდანობა რე — 324 ვითოში კოჩი (2010აშ ეჭარუათ).
უდმურტული ნინა, ურალური ნინაშ ფანიაშ ფინურ–უგარული ნინაშ ნოჸელაშ პემიშ ნინაშ ბუნას ორხველჷ. დიალექტეფით გიშმირთუალუ ოორუე, ბესერმიანური (ნინა) დო ობჟათე კილოეფით. უდმურტული ნინა შხვა პერმულ ნინეფშე იშხვებუ ზიტყვაშ ბოლო ჯინჯის მაღულარიშ მეჭარუათ. ნამუთ კილოთურ მორფოლოგიაშო რე ომახასიათე. უდმურტული ნინაშ ლექსიკას ბრელი რე თათრული დო რუსული ნინაშე რსხებული ზიტყვეფი. ჭარალუა, XIX ოშწანურაშ მაჟია ნორთიშე რუსულ გრაფიკულ ჯინჯის ორხველჷ. რევოლუციაშახიანი ლიტერატურა უდმურტულ ნინაშა გიშმეშჷ შხვადოშხვა დიალექტეფშა.
ჭარალუა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]XVIII ოშწანურაშე, უდმურტული ნინაშ ზიტყვეფიშ დინაჭარალო მარკვიეფი ხვარენდეს კირილიცაშ დო ლათინური ჭარუალაშ ასოეფს, მარა უდმურტული ჭარალუა უმენტაშო კირილიცას ხვარენს. მაართა უდმურტულ წიგნეფქ 1847 წანას გიშართჷ. 1930-ამ წანეფს, საბოლოთ დირსხუ ამდღანერ უდმურტულ ჭარალუაქ, ნამუთ 38 ასოშე აკმოდირთუ — 33 რუსული ჭარალუაშ ასო რე, დო ხოლო ხუთი გეძინელი ასო – Ж, З, И, О დო Ч დილაექტური თანჯით (ასოს ჟი ჟირი ჭურჭული): ӝ [ʤ], ӟ [ʣ́], ӥ [и], ӧ [e̮], ӵ [тш].
ნინაშ ფუნქციონირებაშ სტატუსი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]უდმურტული ნინა რე უდმურტეთიშ რესპუბლიკაშ სახენწჷფო ნინა.
- ნინაშ ხვარება მასმედიას:
- რადიოგინოჩამა: ნინამ უდმურტიე რადიო
- გაზეთეფი: «ოშმესი»
- «სვეტლი პუტ (გაზეთი, უდმურტეთი)»
- «უდმურტ დუნნე»
- კონოს:
- «Узы-Боры (ფილმი)», «Тень Алангасара (ალანგასარიშ აგაგა)» დო «Соперницы (მონირზეეფი)».