ღუმუ

ღუმუ (ქორთ. ღომი, რუმ. mămăligă, მოლდ. mămăligă, იდიშ. מאַמאַליגע) — ბჟადალი საქორთუოს უჯვეშაში ბორჯიშე იხვარებაფუაფუდ ღუმუ (იმერ.; გურ. _ ღუმუ, ღუმუშლი, ღუმუ/ჩხვერი _ მეგრ., ღომუ/ღომი _ ჭან.). თინა მოშინაფილი აფჷ შხვაშთურ მეშარეეფსჷთ. კოლხეთის ღუმუშ გიშასხუნილი კაკალეფშე ახაზჷრენდეს ფსქელი ფაფუს - ღუმუშ ღუმუს. წანდეს, ნამდა თინა რდჷ მირძღი ოჭკუმალი, მარგებელი გოლინა უღუდუ ორგანიზმიშონ. მოხანდეს _ ჭყანას უძინანდჷ, ლეხის - ფეიკარას კურნენდჷ. მუჭოთ ძალამი ჰამო დო ეფას მანელებერი ოჭკუმალს, ჭჷ-კორკულიშ ლახალაშ ომკურნალებერო ირინუანდეს. გჷშაკერძაფილი შვანს ახაზჷრენდეს „ჩხუკას“ _ ძალამი ფსქელას ხაშილი ჩხვერს ზადუნდეს ჭიჭე ჯიმუთ, თოფურით, კაკილი ნეძით. ახაზჷრენდეს ელარჯის _ ხაშილი ჩხვერიშ კაკალს ქვირიშ მანგიორო მიშმაზანდეს ჭყჷნტჷ ჸვალს.

ჩხვერიშე იხაზჷრებუდუ ტიბუ _ გრიპიშ საწინანდეგო საშუალება. ღუმუშ ოხაშალო ხვარენდეს კარდიას (იმ, გურ.), კარდილა (ჭან.), კარდია (მეგრ.). ღუმუშ მაფაჩაფალს ჯოხოდ სუთი. (იმ.), კირზა (მეგრ.), ლაფერა (გურ), კორზა/კირზა (ჭან); ჩოგანი ვარა ხვაჩინი (მეგრ.) _ ღუმუშ ეშაღალარიე. ღუმუშ ქვირს უმეტაშო დღახუეფს ხვარენდეს სარიტუალო სუფრაშო. არსებენდჷ ღუმუშ ოხვამერი (ქორთ. ღომის სალოცავი). მუჟამსჷთ ღუმუ დუც მიკეთენდუ, თიში ქვირშე გიშნაჭვი კვარეფს მიდეღანდეს დო ჸვანას ფულუნდეს, ჟიშე ჯვარს ქიგიოშკვანდეს დო ღორონც ოხვეწუდეს _ ბრელი ღუმუ ქომუჩითია.

ღუმუს თასუნდეს გიშაგორილი დღალეფს, თუთაშხას _ „თუთაშხა ბედინერს“ ვარა ცაშხას „ცაშხა კვათიერს“. ეკენია-გჷმათუთას მონჭა ჸვანას ცალუნდეს. თე თუთეფს ჯოხოდჷ „გჷმათუთა“. ოჩაჩალს ჩაჩილი ღუმუს ანიავენდეს ნისორით, ჩხე ღუმუს გიოგანდეს ტაბაკის. ღუმუშ კაკალი გოსოფური რდჷ შინური მაფურინჯეეფშო, ჭა - ობორკალეფშო. მუჭოთ მიარეგანშე გჷმარინაფალი კაკალობა, საჯარიმო, სავალდებულო ბეგარაშა მიშმეშუ. ღუმუ ფენდაშ სიმბოლო ხოლო რდჷ. ახალწანაშ მაკუჩხური, ფანიას უზალანდჷ თელარას, ხვეს დო ფენდაშ სიმბოლოთ ლაფის (იატაკი) მარღვანდუ ღუმუშ კაკალეფს. კჷნ თე ნიშნელუათ გიმირინუაფუდუ ღუმუ მოჭყუდუშ ფანიაშ მინულაბორჯის დო მუჭოთ ნოჸოფიერებაშ სიმბოლოს, მოჭყუდუს ოთასაფუანდეს.

ქოძირით თაშნეშე

რესურსეფი ინტერნეტის

[1] Archived 2016-03-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.

ათე სტატია მერკე რე.
თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.