დინორეშა გინულა

SARS-CoV-2

რსხილეფიშ რედაქტირაფა
ვიკიპედიაშე
2019-nCoV
SARS-CoV-2-შ ანიმაცია, მორფოლოგიური ილუსტრაცია
SARS-CoV-2-შ ანიმაცია, მორფოლოგიური ილუსტრაცია
მენცარული კლასიფიკაცია
ომაფე: ვირუსეფი
გჷნართი: Riboviria
ტიპი: incertae sedis
რანწკი: Nidovirales
ფანია: Coronaviridae
გვარი: Betacoronavirus
გიმენგვარი: Sarbecovirus
ბუნა: ახალი კორონავირუსი
2019-nCoV
ლათინური ჯოხო
2019-nCoV
თხილუაშ სტატუსი


სისტემატიკა
ვიკინერობეფს


სურათეფი
ვიკიოწკარუეს

NCBI 2697049

SARS-CoV-2 (Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2)[1], კინოხ 2019-nCoV (ინგლ. 2019 novel coronavirus, თაშნეშე Wuhan coronavirus, Wuhan seafood market pneumonia virus[2][3]) — კორონავირუსეფიშ ახალი შტამი, ნამუქჷთ 2019 წანაშ დალიას გიშარჩქინდჷ 2019—2020 წანეფიშ უჰანიშ პნევმონიაშ ეპიდემიაშ ბორჯის, ნამუთ გჷმიჭანუანს ოშქურანჯი ინფექციურ ლახარას — COVID-19. მუშჸურე ვირუსი წჷმარინუანს ცალსპირალურ რნბ-მაკათური ვირუსის[4][5].

SARS-CoV-2-ს არხო გენეტიკური მოგვენობა უღუ სერიშ ჭუკიშ კორონავირუსეფწკჷმა დო ოდუდესჷთ ორჩანიეთ თე ჩხოლარეფშე ღებულენს.[6] ადამიანეფშა გოფაჩუაშ შქამალი ჩხოლარო პანგოლინი რე მერჩქინელი.[7] ტაქსონომიული გინაჯინუშე, SARS-CoV-2 კლასიფიცირაფილი რე კონწარი რესპირატორულ სინდრომწკჷმა მერსხილი კორონავირუსეფიშ (SARSr-CoV) გვარობათ. ლახარა SARS-წკჷმა ესვარუაშ დუდშე აღებელო, ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაციას ჯალაუაწკჷმა ურთიართობაშ ბორჯის, კანკალეშა ვირუსშა „COVID-19-იშ გჷმმაჭანაფალი ვირუსი“ უჯოხო.[8]

2020 წანაშ 30 ღურთუთას, ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაციაქ ეპიდემიაშ გოფაჩუაშ გეშა, ნამუთ მერსხილი რდჷ SARS-CoV-2-წკჷმა, ოერეფოშქაშე შანულობაშ ჭყანთხილუაშჸურე ოგანაგე სიტუაცია გაცხადჷ[9].

2020 წანაშ 11 მელახის, ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაციაქ კორონავირუსი SARS-CoV-2-შ პანდემია გჷმაცხადჷ[10][11].

ვირუსოლოგია

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ინფექცია

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

2019-2020 წანაშ კორონავირუსული ეპიდემიაშ ბორჯის დედასურჷ ვირუსიშ ადამიერშე ადამიერშა გინოდვალაქ. თარო გჷნმიდვალუაფჷ დოხვალაფაშ დო დოჩიონაფაშ ბორჯის წჷმოქიმინელი რესპირატორული ჭვათეფით, 1,8 მეტრით მოჩილათირ მეძენას.[12][13] ინფექციაშ გინოდვალაშ ხოლო ართი ბაძაძი რე ვირუსით დანძვარებულ ჟინპიჯეფწკჷმა კონტაქტი.[14] ვირუსული რნბ-ს თაშნეშე მიოგორეს დაინფიცირაფილ პაციენტეფიშ გუმნაულაშ მინუშეფს.[15]

შილებე, ნამჷ-და ვირუსი ინფექციური ორდას ინკუბაციაშ პერიოდსჷთ, მარა თეჯგურა შვანი დიო ვადასურაფე[16] დო 2020 წანაშ 1 ფურთუთას ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაციაქ გაცხადჷ, ნამჷ-და „თე ბორჯიშო, ასიმპტომურ შვანეფს გინოდვალა ორჩანიეთ ვა რე გინოდვალაშ თარი ბაძაძი“. ომანგეთ, მერჩქინელი რე, ნამჷ-და ადამიერეფს შქას ინფექცია თარო იყოს COVID-19-იშ სიმპტომეფიშ მაღვენი პიჯეფშე გინოდვალაშ შედეგი ორდას ოკო.

რეზერვუარი

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
SARS-CoV-2 ვირუსი ელექტრონულ მიკროსკოპის

SARS-CoV-2-აშ მოულირი მაართა ჩინებულ ინფექციას მიოგორეს ჩინეთიშ ნოღა უჰანს. ადამიერეფშა გინოდვალაშ მაართა წყუ უჩინებუ რე.[17][18] მარა, 2003 წანაშ SARS-იშ ეპიდემიაშ რკუალაქ დადგინჷ, ნამჷ-და სერიშ ჭუკეფიშ SARS-იშ მოგვენ კორონავირუსეფიშ უმენტაშობა დუდს ეთმეჭოდფჷნს Rhinolophus-იშ გვარიშ ჩხვინდნალიშობური სერიშ ჭუკეფშე. ჩინური ღანჯიშფერი ჩხვინდნალიშობური სერიშ ჭუკშე (Rhinolophus sinicus) ენაჭოფა მინუშეფს მენაგორეფჷ ნუკლეინიშ ბჟეშ ჟირ ვირუსულ წოროგეჸვენჯობაქ 80%-იანი მოგვენობა ოძირჷ SARS-CoV-2-წკჷმა.[19] იუნანიშ პროვინციას შქაში ჩხვინდნალიშობური სერიშ ჭუკიშ (Rhinolophus affinis) ნუკლეინიშ ბჟეშ მასუმა ვირუსულ წოროგეჸვენჯობაქ — SARS-CoV-2-წკჷმა 96%-იანი მოგვენობა ოძირჷ. ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაცია სერიშ ჭუკეფს SARS-CoV-2-იშ არძაშე ორჩანიე ორთაშობურ რეზერვუარო მირჩქინუანს.

2019 წანას გჷმობჟნაფილი მეტაგენომური რკუალაშ შედეგო დედგინჷ, ნამჷ-და SARS-CoV, შტამი, ნამუთ ლახარა SARS-ს იჭანუანსჷნ, არძაშე ფართოთ გოფაჩილი კორონავირუსი რდჷ იავური პანგოლინეფიშ მინუშეფს.[20] 2020 წანაშ 7 ფურთუთას ჩინებულქ იჸუ, ნამჷ-და მენცარეფქ ნოღა გუანჯოუს პანგოლინიშე ენაჭოფა მინუშის მიოგორეს ნუკლეინიშ ბჟეშ ვირუსული წოროგეჸვენჯობას, ნამუთ 99%-ით SARS-CoV-2-იშ მოგვენი რე.[21] შედეგეფს ჭარუდჷ, ნამჷ-და ახალას მეგორაფილ პანგოლინიშ კორონავირუსიშ S ცილაშ რეცეპტორეფი ქიმიური სტრუქტურათ SARS-CoV-2-იშ მოგვენი რე, გინორთი ხვალე ართი ამინობჟეთ“.[22] პანგოლინეფს ჩინეთიშ კანონდვალა თხილანს, მარაიშენით რე თინეფიშ ბრაკონიერობაშ დო ვაჭარობაშ შვანეფი, თიშ გეშა, ნამჷ-და თე ჩხოლარს აქტიურო ხვარენა ტრადიციულ ჩინურ მედიცინას.[23]

მიკრობიოლოგეფქ დო გენეტიკოსეფქ, ტეხასიშ შტატის ზოხორინელო მიოგორეს კორონავირუსეფს გენეტიკური გიშახსხუნუაშ (რეასორტიმენტი) ბეჭედუა, ნამუთ SARS-CoV-2-იშ გოჭყაფას ხოლო ართშა მიოწურუანს პანგოლინეფიშ კათაფაშ გეშა.[24] კინ თე ბორჯის, მარკვიალეფს ესმებჷნა, ნამჷ-და სქიდუ უჩნებუ ფაქტორეფი დო აქტიურო აგჷნძორენა შხვა ჩხოლარეფიშ რკუალას.[24]

ფილოგენეტიკა დო ტაქსონომია

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

SARS-CoV-2 ორხველჷ კორონავირუსეფიშ ჯოხოთ ჩინებულ ვირუსეფიშ ფართო ფანიას. წჷმარინუანს დადებითი შანულობაშ ცანდსპირალურ რნბ (+ssRNA) ვირუსის. შხვა კორონავირუსეფს შეულებუ გჷმიჭანუას შხვადოშხვა ლახარეფი, რჩქვანელობური გორგილაფათ დოჭყაფილი, არხო ბჟაეიოლიშ რესპირატორული სინდრომით (MERS) თებული. თინა ადამიერეფს გოფაჩლი ჩქინო ჩინებული მაშქვითა კორონავირუსი რე, შხვა ამშვიშ ერკებული თეჯგურა რე: 229E, NL63, OC43, HKU1, MERS-CoV და SARS-CoV.[25]

2003 წანაშ SARS-იშ ეპიდემიაშ გჷმმაჭანაფალი SARS-წკჷმა მერსხილ კორონავირუსული შტამიშ მოგვენო, SARS-CoV-2 ორხველჷ კონწარი რესპირატორულ სინდრომწკჷმა მერსხილ კორონავირუსეფიშ გიმენგვარს (beta-CoV ღოზი B).[26][27][28] თიშიი რნბ-შ წოროგეჸვენჯობა სიგჷრძას დოხოლაფირო 30 000 ნერჩი რე. მუში მიარენერჩამი დოწეწუაშ აბანით, SARS-CoV-2 აკა რე ჩქინო ჩინებულ ბეტაკორონავირუსეფს შქას; ჩინებული რე, ნამჷ-და თე მახასიათაფალი უძინანს ვირუსეფიშ პათოგენურობას დო გინოდვალას.[29][30][31]

სეკვენსირებული გენომეფიშ ობაღერი მუდანობათ, შილებე ვირუსეფიშ ფანიაშ მუტაციაშ ისტორიაშ ფილოგენეტიკური ჯაშ ენწყუალა. 2020 წანაშ 12 ღურთთაშო, უჰანს მენცარეფს უკვე იზოლირაფილი აფჷდეს SARS-CoV-2-იშ ხუთი გენომი, ნამუთ ჩინეთიშ ლახარეფიშ კონტროლიშ დო პრევენციაშ ცენტრიქ შხვა ინსტიტუციეფსჷთ გინოჩჷ;[32] 2020 წანაშ 11 ფურთუთაშო, გენომეფიშ მუდანობაქ 81-შახ მიძნჷ.[33] მინუშეფიშ ფილოგენეტიკურ ანალიზეფქ ოძირჷ, ნამჷ-და თინეფი „ჭყანიერო მერხილი რდეს უმოსო შკვით მუტაციაწკჷმა, ვინდარო ოართე წიმოხონწკჷმა“, ნამუთ თის შანენს, ნამჷ-და ადამიერეფს ინფექცია უჰანს მაართაშე 2019 წანაშ გერგობათუთას ვარ-და ქირსეთუთას დაიქსირებედკოოკო.[33]

2020 წანაშ 11 ფურთუთას, ვირუსეფიშ ტაქსონომიაშ ოერეფოშქაშე კომიტეტიქ (ICTV) გაცხადჷ, ნამჷ-და რსებული წესეფიშ მეჯინათ, ნამუთ ნუკლეინიშ ბჟეფიშ კონსერვირებული წოროგეჸვეჯიბაშ ოსხირშა აფასენს იერარქიულ ურთიართიბას კორონავირუსეფს შქას, გინორთი თიმწკჷმა 2019-nCoV-ო ჯოხოდვალირ ვირუსის დო 2003 წანაშ SARS-იშ ეპიდემიაშ ვირუსულ შტამს შქას, უბაღებუ რდჷ, თიშ ზოხო ვირუსულ გვარობათ ოკოროცხალო. თაჸურეშე გიშნაველი, 2019-nCoV-ი თინეფქ დააიდენტიფიცირეს მუჭთ კონწარი რესპირატორულ სინდრომწკჷმა მერსხილ კორონავირუსეფიშ შტამი.

სტრუქტურული ბიოლოგია

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
SARS-CoV-2-იშ ცირფული ფერაია ელექტრონული მიკროფოტოგრაფია
  • SARS-CoV-2 (ჸვინთელი) ადამიერიშ თოლიშე გიშმურს
    SARS-CoV-2 (ჸვინთელი) ადამიერიშ თოლიშე გიშმურს
  • SARS-CoV-2 ვირიონეფი ოძირაფე კორონეფით
    SARS-CoV-2 ვირიონეფი ოძირაფე კორონეფით
  • SARS-CoV-2 ვირიონეფი ოძირაფე კორონეფით
    SARS-CoV-2 ვირიონეფი ოძირაფე კორონეფით
  • SARS-CoV-2 (ჸვინთელი) ადამიერიშ თოლიშე გიშმურს
    SARS-CoV-2 (ჸვინთელი) ადამიერიშ თოლიშე გიშმურს

SARS-CoV-2-იშ ირი ვირიონი დიამეტრის 50–200 ნანომეტრი რე.[34] შხვა კორონავირუსეფიშ მოგვენო, SARS-CoV-2-ს ოთხი სტრუქტურული ცილა უღუ, ნამუშათ S (წვანდი), E (დაცხი), M (მემბრანა) დო N (ნუკლეოკაპსიდი) ცილეფი უჯოხონა; N ცილას უღუ რნბ გენომი, s, E დო M ცილეფი — ართობურო აკმადგინანა ვირუსულ დაცხის. წვანდი ცილა ვირუსის მენძელი თოლიშ მემბრანაშა მერტყაპუაშ მეშქაშბას არზენს.[35] The spike protein is responsible for allowing the virus to attach to the membrane of a host cell.[35]

ვირუსიშ S-ცილაშა მანჯაფილჷ მოდელირაფაშ ექსპერიმენტიქ ოძირჷ, ნამჷ-და SARS-CoV-2 ადამიერიშ თოლშა მიშანჭაფაშო გჷმირინუანს ადამიერიშ კურთხუშ მემბრანას მიშახუნაფილი ანგიოტენზინიშ გჷნმაქიმინალი ფერმენტიშ (აგფ, ACE2 ) რეცეპტორს.[36]

2020 წანაშ 22 ღურთუთაშო, ვირუსიშ რსულ გენომშა ჩინეთის დო ააშ-ს მოხანდე ბუნეფქ ართიანშე ზოხოთ გჷმირინეს რევერსული გენეტიკაშ მეთოდი დო ექსპერიმენტულო წჷმარინეს, ნამჷ-და ACE2 ACE2-იშ რეცეპტორიშ ფუნქციას არსულენს.[37][38][39][40][41] თაშნეშე რკუალეფქ ოძირჷ, ნამჷ-და SARS-CoV-2-ს ადამიერიშ ACE2-წკჷმა თიშე უმოსი მოგვენობა უღუ, ვინდარო SARS ვირუსიშ შტამს.[42] კრიოგენული ელექტრონული მიკროსკოპით გჷნიღეს S ცილაშ ატომური დონეშ ფოტო.[42][43]

SARS-Cov-2 წჷმოწიმინჷნს არძაშ უკულაში სუმ ვირულენტობაშ ფაქტორს, ნამუთ ხეს უნწყუნს მენძელი თოლშე ახალი ვირიონეფიშ გოფაჩუას დო ბორკუნს ადამიერიშ იმუნური სისტემაშ რეაგირაფას.[35]

სიმპტომეფი

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
ვირუსიშ ოართე სიმპტომეფი

2019-nCoV კორონავირუსიშ სიმპტომეფი პნევმონიაშ ვარ-და მონკა კონწარი რესპირატორული ინფექციაშ მანგური რე:

ინკუბაციური პერიოდი მუსხირენი დღას იგჷნძარებჷ. ინფიცირაფაქ ადამიერშე ადამიერშა ქჷმოხვადჷ-და, ინკუბაციური პერიოდი ხუთ დღაშე უმოსი ვა რე. ოინკუბაციე პერიოდიშ ხანი უმოსი რე, მუჟამსჷთ ინფიცირაფა ჩხოლარშე ადამიერშა მუთმოხვადჷნ.

მუნაჩემეფიშ ოწმახუ ანალიზი თიში დოდასურაფაშ მეშქასალას ირძენს, ნამჷ-და მაღალი კონტაგიოზობა (გინმადვალობა) უღუ დალახებური ადამიერწკჷმა კონტაქტით.

ადამიერშე ადამიერშა ვირუსიშ გინოდვალა დოდასურაფილით დო დემონსტრირაფილით რე[44].

ადამიერეფს, ნამუეფსჷთ დალახებურეფწკჷმა კონტაქტი უღუდეს ჸუდეს ვარ-და ოსქილადეშ პიჯალეფსჷნ, მონკა მუნწე რესპირატორული ინფექციაშ გორჩქინაშ სტადიაშ უმოსი რისკიშ გიმე რენა, ნამუშ შვანს ღურაშ უშქაშე სამანჯელი რე პროგრესული მუნწე ვაკონტროლირებაფონი შურღალაშ უდუბაღუობა (რესპირატორული დისტრეს-სინდრომი).

პროფილაქტიკა

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ჭყანთხილუაშ მოსოფელიშ ორგანიზაციაქ გჷშაშქჷ რეკომენდაციეფი[45] კორონავირუსიშ 2019-nCoV დოინფიცირაფაშ რისკიშ ფაქტორიშ დაკინალო:

  • ხელეფიშ შხირას ბონუა საპონით დო სპირტიშ მაკათური მეშქაშალეფით (გიბონით მინიმუმ 20 მერქას იშენით);
  • ხვალუაშ დო ჩიონიშ ბორჯის პიჯიშ დო ჩხვინდიშ დუჸით ვარ-და ნოჭკერით (თეშ უკული ნოჭკერი უციოთ გეგნაათით ვარდა დოჭვით) ეფორაფათ;
  • სინჩხუან დო მაღალი ტემპერატურაშ მაღვენჯი კათაშე მეჭედას კონტაქტიშა დუდიშ ეღალა;
  • ვა ჭკომათ ჩხოლარული გოჭყაფაშ ბოლოშა უზადუ (უხაშუ, უკარწუ, ურჩხუ, თერმოუდუმუშებუ) პროდუქტეფი.

თაშნეშე ქოძირით

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

რესურსეფი ინტერნეტის

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
პორტალი:ვირუსეფი
 პორტალი ვირუსეფი

სქოლიო

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
  1. ↑ Communicable disease threats report, 9-15 February 2020, week 7. ECDC (2020-02-10).
  2. ↑ Wu et al., 2020
  3. ↑ Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2. NCBI.
  4. ↑ {Публикация|книга|язык=en|заглавие=Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (nCoV)|подзаголовок=Interim guidance v2|примечание=WHO/2019-nCoV/Surveillance/v2020.2|год=2020 |месяц=01 |день=15|allpages=1 |издательство=World Health Organization|ссылка=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/20200115-surveillance-case-definitions-ncov-final.pdf}}
  5. ↑ თარგი:Cite web 2
  6. ↑ (February 2020) „Another Decade, Another Coronavirus“. The New England Journal of Medicine 382 (8): ხს. 760–762. DOI:10.1056/NEJMe2001126. PMID 31978944. 
  7. ↑ Shield, Charli (7 February 2020). Coronavirus: From bats to pangolins, how do viruses reach us?. კითხირიშ თარიღი: 15 February 2020.
  8. ↑ Naming the coronavirus disease (COVID-2019) and the virus that causes it. World Health Organization. ციტატა: „From a risk communications perspective, using the name SARS can have unintended consequences in terms of creating unnecessary fear for some populations.... For that reason and others, WHO has begun referring to the virus as “the virus responsible for COVID-19” or “the COVID-19 virus” when communicating with the public. Neither of these designations are [sic] intended as replacements for the official name of the virus as agreed by the ICTV.“ კითხირიშ თარიღი: 24 February 2020.
  9. ↑ Novel Coronavirus(2019-nCoV) Situation Report - 11. World Health Organisation (2020-01-31).
  10. ↑ WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020
  11. ↑ ВОЗ объявила о пандемии коронавируса.
  12. ↑ How does coronavirus spread?. კითხირიშ თარიღი: 29 January 2020.
  13. ↑ How COVID-19 Spreads (27 January 2020). კითხირიშ თარიღი: 29 January 2020.
  14. ↑ Getting your workplace ready for COVID-19 (27 February 2020). კითხირიშ თარიღი: 3 March 2020.
  15. ↑ (March 2020) „First Case of 2019 Novel Coronavirus in the United States“. The New England Journal of Medicine 382 (10): ხს. 929–936. DOI:10.1056/NEJMoa2001191. PMID 32004427. 
  16. ↑ (February 2020) „Study claiming new coronavirus can be transmitted by people without symptoms was flawed“. Science. DOI:10.1126/science.abb1524. 
  17. ↑ (January 2020) „Wuhan seafood market may not be source of novel virus spreading globally“. Science. DOI:10.1126/science.abb0611. ISSN 0036-8075. 
  18. ↑ We're still not sure where the Wuhan coronavirus really came from (28 January 2020). კითხირიშ თარიღი: 30 January 2020.
  19. ↑ (April 2020) „The 2019-new coronavirus epidemic: Evidence for virus evolution“. Journal of Medical Virology 92 (4): ხს. 455–459. DOI:10.1002/jmv.25688. PMID 31994738. 
  20. ↑ (October 2019) „Viral Metagenomics Revealed Sendai Virus and Coronavirus Infection of Malayan Pangolins (Manis javanica)“. Viruses 11 (11): ხს. 979. DOI:10.3390/v11110979. PMID 31652964. 
  21. ↑ (7 February 2020) „Did pangolins spread the China coronavirus to people?“. Nature. DOI:10.1038/d41586-020-00364-2. 
  22. ↑ თარგი:Cite biorxiv
  23. ↑ Kelly, Guy. “Pangolins: 13 facts about the world's most hunted animal“, 1 January 2015. კითხირიშ თარიღი: 9 March 2020. 
  24. ↑ 24.0 24.1 თარგი:Cite biorxiv
  25. ↑ (February 2020) „A Novel Coronavirus from Patients with Pneumonia in China, 2019“. The New England Journal of Medicine 382 (8): ხს. 727–733. DOI:10.1056/NEJMoa2001017. PMID 31978945. 
  26. ↑ (February 2020) „The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health - The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China“. International Journal of Infectious Diseases 91: ხს. 264–266. DOI:10.1016/j.ijid.2020.01.009. PMID 31953166. თარგი:Open access
  27. ↑ Phylogeny of SARS-like betacoronaviruses. კითხირიშ თარიღი: 18 January 2020.
  28. ↑ (February 2019) „Global Epidemiology of Bat Coronaviruses“. Viruses 11 (2): ხს. 174. DOI:10.3390/v11020174. PMID 30791586. 
  29. ↑ თარგი:Cite biorxiv
  30. ↑ The Proximal Origin of SARS-CoV-2. Virological (16 February 2020). კითხირიშ თარიღი: 4 March 2020.
  31. ↑ (February 2020) „The spike glycoprotein of the new coronavirus 2019-nCoV contains a furin-like cleavage site absent in CoV of the same clade“. Antiviral Research 176: ხს. 104742. DOI:10.1016/j.antiviral.2020.104742. PMID 32057769. 
  32. ↑ Initial genome release of novel coronavirus (11 January 2020). კითხირიშ თარიღი: 12 January 2020.
  33. ↑ 33.0 33.1 Genomic epidemiology of novel coronavirus (nCoV). კითხირიშ თარიღი: 11 February 2020.
  34. ↑ (15 February 2020) „Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study“. Lancet 395 (10223): ხს. 507–513. DOI:10.1016/S0140-6736(20)30211-7. PMID 32007143. 
  35. ↑ 35.0 35.1 35.2 (February 2020) „Analysis of therapeutic targets for SARS-CoV-2 and discovery of potential drugs by computational methods“. Acta Pharmaceutica Sinica B. DOI:10.1016/j.apsb.2020.02.008. 
  36. ↑ (March 2020) „Evolution of the novel coronavirus from the ongoing Wuhan outbreak and modeling of its spike protein for risk of human transmission“. Science China Life Sciences 63 (3): ხს. 457–460. DOI:10.1007/s11427-020-1637-5. PMID 32009228. 
  37. ↑ (January 2020) „Functional assessment of cell entry and receptor usage for lineage B β-coronaviruses, including 2019-nCoV“. bioRxiv. DOI:10.1101/2020.01.22.915660. 
  38. ↑ (February 2020) „Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses“. Nature Microbiology. DOI:10.1038/s41564-020-0688-y. PMID 32094589. 
  39. ↑ „Genomic Characterization of the 2019 Novel Coronavirus“. New England Journal of Medicine. 
  40. ↑ (January 2020) „Return of the Coronavirus: 2019-nCoV“. Viruses 12 (2): ხს. 135. DOI:10.3390/v12020135. PMID 31991541. 
  41. ↑ (February 2020) „Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding“. Lancet 395 (10224): ხს. 565–574. DOI:10.1016/S0140-6736(20)30251-8. PMID 32007145. 
  42. ↑ 42.0 42.1 (February 2020) „Cryo-EM structure of the 2019-nCoV spike in the prefusion conformation“. Science 367 (6483): ხს. 1260–1263. DOI:10.1126/science.abb2507. PMID 32075877. 
  43. ↑ “Scientists Create Atomic-Level Image of the New Coronavirus's Potential Achilles Heel“, Gizmodo, 19 February 2020. კითხირიშ თარიღი: 13 March 2020. 
  44. ↑ The Associated Press (Jan 20, 2020 11:19 AM ET | Last Updated: January 21). China confirms human-to-human transmission of new coronavirus.
  45. ↑ Novel Coronavirus (2019-nCoV) advice for the public
გორილი რე "https://xmf.wikipedia.org/w/index.php?title=SARS-CoV-2&oldid=214392"-შე