ლეონ მაქს ლედერმანი
ლეონ მაქს ლედერმანი | |
ინგლ. Leon Max Lederman | |
დაბადებაშ თარიღი: | |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
გჷმათუთა 3, 2018 (96 წანერი) |
ღურაშ აბანი: | |
მენოღალობა: | |
ომენცარე სფერო: | |
სამუშაშ აბანი : |
კოლუმბიაშ უნივერსიტეტი |
ალმა-მატერი: | |
ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
ნობელიშ პრემია ფიზიკას (1988) |
ლეონ მაქს ლედერმანი (ინგლ. Leon Max Lederman; დ. 15 კვირკვე, 1922, ნიუ-იორკი, ააშ — ღ. 3 გჷმათუთა, 2018, რექსბურგი, აიდაჰო, ააშ) — ამერიკალი ექსპერიმენტალური ფიზიკოსი. გურაფულენდჷ ნეიტრინოშ, კვარკიშ, ლეპტონიშ სტრუქტურას. 1988 წანას გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიკაშ დარგის (მელვინ შვარცი დო ჯეკ სტეინბერგერიწკჷმა ართო). ლედერმანი რდჷ ფერმილაბიშ დირექტორი ემერიტუსი, ბეტეივიას, ილინოისის. 1986 წანას დარსხუ ილინოისიშ მათემატიკაშ დო მენცარობაშ აკადემია.
ბიოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ლეონ მაქს ლედერმანქ დებადჷ ნიუ-იორკის, 1922 წანაშ 15 კვირკვეს, უკრაინალი ურიეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ ჯეიმზ მონროშ ჯოხონობაშ სკოლას, უკულ სიტი-კოლეჯის, სოდეთ მიპალუ ბაკალავრიშ ხარისხი 1943 წანას. სიტი-კოლეჯიშ უკულ გურაფა გაგინძორჷ კოლუმბიაშ უნივერსიტეტის, სოდეთი თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია ფიზიკას. გურაფაშ თებაშ უკულ მუშობა დიჭყჷ კოლუმბიაშ უნივერსიტეტის, პროფესორო. 1960 წანას მუშენდჷ CERN-ის ხოლო. 1979 წანაშე რდჷ კომპანია Fermilab-იშ დირექტორი (1989 წანაშა). ლედერმანი ოგურუანდჷ ჩიკაგოშ უნივერსიტეტის ხოლო, უკულ გინორთჷ ილინოისიშ ტექნოლოგიაშ ინსტიტუტშა. ლედერმანი რდჷ ნობელიშ პრემიაშ, ენრიკო ფერმიშ პრემიაშ, ვულფიშ პრემიაშ, ვენივერ ბუშიშ პრემიაშ, უილიამ პროქტერიშ პრემიაშ დო შხვა პრემიეფიშ ლაურეატი.
პერსონალური რინა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ლედერმანიშ მაართა ოსური რდჷ ფლორენს გორდონი დო ჸუნდუ სუმი სკუა. ლედერმანიშ მაჟია ოსური რდჷ ელენ კარი. ლედერმანქ ლახალა დემენციაშ კურნალობაშ ხარჯეფიშ გურშენ, გეგმოჩუ ნობელიშ პრემიაშ მენდალი, 2015 წანას, 765,000 დოლარშა. ღურჷ დემენციათ 2018 წანაშ 3 გჷმათუთას, 96 წანერქ, რექსბურგის, აიდაჰოს.
პუბლიკაციეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- The God Particle: If the Universe Is the Answer, What Is the Question? by Leon M. Lederman, Dick Teresi
- From Quarks to the Cosmos by Leon Lederman and David Schramm
- Portraits of Great American Scientists by Leon M. Lederman, et al.
- Symmetry and the Beautiful Universe by Leon M. Lederman and Christopher T. Hill
- "What We'll Find Inside the Atom" by Leon Lederman, an essay he wrote for Newsweek, 15 September 2008
- Quantum Physics for Poets by Leon M. Lederman and Christopher T. Hill
- Beyond the God Particle by Leon M. Lederman and Christopher T. Hill
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Education, Politics, Einstein and Charm The Science Network interview with Leon Lederman
- Fermilab's Leon M. Lederman webpage Archived 2021-04-29 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Video Interview with Lederman from the Nobel Foundation
- Timeline of Nobel Prize Winners in Physics webpage for Leon Max Lederman
- Honoring Leon Lederman at APS April 2019
- Finding Aid to the Leon M. Lederman Papers at Fermilab