დავიდ ჰილბერტი
დავიდ ჰილბერტი | |
გერმ. David Hilbert | |
დავიდ ჰილბერტი 1912 წანას | |
დაბადებაშ თარიღი: | |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
ფურთუთა 14, 1943 (81 წანერი) |
ღურაშ აბანი: | |
მენოღალობა: |
გერმანია |
ომენცარე სფერო: | |
სამუშაშ აბანი : | |
ალმა-მატერი: | |
ომენცარე ხემანჯღვერი: | |
ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი: |
ვილჰელმ აკერმანი |
ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
პონსელეშ პრემია (1903) |
დავიდ ჰილბერტი (გერმ. David Hilbert; დ. 23 ღურთუთა, 1862, კენიგსბერგი, პრუსიაშ ომაფე — ღ. 14 ფურთუთა, 1943, გეტინგენი, გერმანია) — გერმანალი მათემატიკოსი. გურაფულენდჷ კენიგსბერგიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია 1885 წანას, ფერდინანდ ფონ ლინდემანიშ ხემანჯღვერობათ. გურაფაშ თებაშ უკულ მუშენდჷ კენიგსბერგიშ უნივერსიტეტის 1886-1895 წანეფს. 1895 წანას ჰილბერტიქ ომუშებუშა გეგნორთჷ გეტინგენიშ უნივერსიტეტიშა. ჸათე პერიოდიშ გეტინგენიშ უნივერსიტეტი რდჷ მათემატიკური რკვიებეფიშ ლიდერი ინსტიტუტი ევროპას დო მოსოფელს. დავიდ ჰილბერტიქ მიშეღჷ დიდი მენცარული კონტრიბუცია მათემატიკაშ შხვადოშხვა დარგეფიშ ინვარიანტული თეორიაშ, კომუტატური ალგებრაშ, რიცხუეფიშ ალგებრული თეორიაშ, დიფირენციალური განტოლებეფიშ, ინტეგრალური განტოლებეფიშ თეორიაშ, მათემატიკური ფიზიკაშ დო შხვეფიშ გოვითარაფაშა. დავიდ ჰილბერტი რდჷ გეომეტრიაშ დო მათემატიკური ლოგიკაშ ართ-ართი დუმარსხუაფალი. 1900 წანას ჰილბერტიქ პარიზის, მათემატიკოსეფიშ საირქიანო კონგრესის წჷმარინუ მუში შინელი მათემატიკური პრობლემეფი, ნამუეფი ჸათე პერიოდიშო ვარდჷ გინოჭყვადილი. ჸათე პრობლემეფს უკულ გიარსხუ XX ოშწანურაშ მათემატიკური რკვიებეფიშ კურსიქ. ჰილბერტი რდჷ შხვადოშხვა პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. 1903 წანას მიპალუ ლობაჩევსკიშ პრემია, 1910 წანას ბოიაიშ პრემია დო კოტენიუსიშ მენდალი. რდჷ ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ მაკათური. დავიდ ჰილბერტი მერჩქინელი რე XIX დო XX ოშწანურეფიშ ართ-ართ უდიდაშ მათემატიკოსო.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Hilbert Bernays Project
- Hilbert's 23 Problems Address
- ICMM 2014 dedicated to the memory of D.Hilbert
- David Hilbert - ნახანდეფი პროექტ „გუტენბერგის“
- Hilbert's radio speech recorded in Königsberg 1930 (in German) Archived 2006-02-14 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. , with English translation Archived 2020-11-12 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Wolfram MathWorld – Hilbert'Constant