კარდინალი რიშელიე

	კარდინალი რიშელიე; ფრანგ. Cardinal de Richelieu
	; კარდინალი რიშელიე (ფილიპ დე შამპენიშ ნახანტა)
საფრანგეთიშ მაართა მინისტრი
პოსტის გერინაშ ბორჯი
	12 მარაშინათუთა, 1624 წანა – 4 ქირსეთუთა, 1642 წანა
მონარქი	ლუი XIII
წიმოხონი	კონჩინო კონჩინი; ვაკანტური (1617-1624)
მონძე	კარდინალი მაზარინი
ნაღურა	ქირსეთუთა 4, 1642 (57 წანერი); პარიზი, საფრანგეთი
ნთხორუ აბანი	სორბონიშ კაპელა
მუმა	ფრანსუა დიუ პლესი
ნანა	სიუზანა დე ლა პორტი
გონათაფა	ნავარიშ კოლეჯი
საქვარუა	ოშურიელე პიჯი,; სახენწჷფო მოღალე
რელიგია	კათოლიციზმი
ხეშმოჭარუა

არმან ჟან დიუ პლესი დე რიშელიე (ფრანგ. Armand Jean du Plessis de Richelieu; დ. 9 ეკენია, 1585 — ღ. 4 ქირსეთუთა, 1642), უმოსო შინელი რე მუჭოთ კარდინალი რიშელიე — ფრანგი ოშურიელე დო სახენწჷფო მოღალე.

1616-1617 წანეფს რდჷ საფრანგეთიშ გალენი საქვარეფიშ სახენწჷფო მელამოსე. ჸათე პერიოდეფიშე უკინებუდჷ შანულამი პოსტეფი მოჭოთ კათოლიკური ეკლესიას, თაშნეშე საფრანგეთიშ თარობას. 1622 წანას გინირთჷ კარდინალო დო 1624 წანას ლუი XIII-შ მაართა მინისტრო. ჸათე პოსტის რიშელიე იკინენდჷ ღურაშახ, 1642 წანაშ 4 ქირსეთუთაშახ. რიშელიეს გლახა ურთიართალა უღჷდჷ მაფაშ დიდა მარია მედიჩიწკჷმა. 1630 წანაშ გერგობათუთას, მარია მედიჩიქ ლუი XIII-ს მოთხუ რიშელიეს გინოთამა, ნამუსჷთ მაფაქ ვედეყაბულუ. რიშელიექ მუში პოსტის ქიგესკიდჷ.

რიშელიექ წიმიჭყჷ ომაფე ხეშულობაშ კონსოლიდაცია დო საფრანგეთიშ სახენწჷფოშ ცენტრალიზაცია. 1620-იან წანეფს რიშელიექ მოჯალაგუ ჰუგენოტეფიშ არყებეფი. გალენური პოლიტიკას, თიში ღანკი რდჷ ავსტრიალი დო ესპანარი ჰაბსბურგეფიშ გოლინეფიშ დოდაღარაფა დო საფრანგეთიშ დომინაცია ეჩდოვითწანიანი ლჷმას (1618-1648). რიშელიე ანტიპროტესტანტული ლჷმას აწარმენდჷ, მარა თინა ფშხირას მიშმეშჷ ალიანსიშა პროტესტანტული სახენწჷფოეფიწკჷმა (მაგალთო პროტესტანტული ინგლისიწკჷმა, ნიდერლანდეფიწკჷმა) მუში პოლიტიკური ღანკეფიშ მიოჭირინაფალო.

რიშელიექ, პარიზიშ უნივერსიტეტიშ კურსნათებუქ დო სორბონიშ თეოლოგიური კოლეჯიშ ხემანჯღვერქ, მიშეღჷ კაბეტი თია ხელუანობეფიშ დო მენცარობეფიშ გოვითარაფაშა, დარსხუ საფრანგეთიშ აკადემია. რიშელიეშ ინიციატივათ 1627 წანას დირსხუ სავაჭრო ახალი საფრანგეთიშ კომპანიაქ.

რიშელიექ კაბეტი როლი ილაჸაფჷ სენ-ჟერმენ-ან-ლეშ პიჯალაშ (1632) ხეშმოჭარუას, ნამუშ ნძალათ საფრანგეთიშ კონტროლიშა დირთჷ ახალი საფრანგეთიშ ტერიტორიეფქ (კვებეკი, აკადია, კეიპ-ბრეტონი).

რიშელიექ ღურუ 1642 წანაშ 4 ქირსეთუთას, 57 წანერქ.

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

Bergin, Joseph. The Rise of Richelieu. Manchester: Manchester University Press. (1997)
Treasure, Geoffrey. Richelieu and Mazarin. London: Routledge. (1998)
Levi, Anthony (2000). Cardinal Richelieu and the Making of France. New York: Carroll and Graf.

ათე სტატია მერკე რე.
თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.