ჯულიო მაზარინი

ვიკიპედიაშე
ჯულიო მაზარინი
იტალ. Giulio Mazzarino
ფრანგ. Jules Mazarin
ჯულიო მაზარინი იტალ. Giulio Mazzarino ფრანგ. Jules Mazarin
ჯულიო მაზარინიშ პორტრეტი (პიერ მინიარიშ ნახანტა)
საფრანგეთიშ მაართა მინისტრი
პოსტის გერინაშ ბორჯი
4 ქირსეთუთა, 1642 – 9 მელახი, 1661
მონარქი  ლუი XIII
დიაფალი ანა (რეგენტი)
ლუი XIV
წიმოხონიკარდინალი რიშელიე
მონძეჟან-ბატისტ კოლბერი

პოსტის გერინაშ ბორჯი
29 გერგობათუთა, 1653 – 1658
წიმოხონიჰენრიხ დე ბურბონ-ვერნეი
მონძეფრანც ეგონ ფონ ფიურსტენბერგი

დუნაბადი14 კვირკვე, 1602
პეშინა, აბრუცო, ნეაპოლიშ ომაფე
ნაღურამელახი 9, 1661 (58 წანერი)
ვენსენი, ილ-დე-ფრანსი, საფრანგეთიშ ომაფე
ერუანობაიტალიარი
მუმაპიეტრო მაზარინი
ნანაორტენზია ბუფალინი
გონათაფარომიშ კოლეჯი
საქვარუაოშურიელე პიჯი,
სახენწჷფო მოღალე
რელიგიაკათოლიციზმი
ხეშმოჭარუა

ჯულიო მაზარინი (იტალ. Giulio Raimondo Mazzarino, ფრანგ. Jules Raymond Mazarin; დ. 14 კვირკვე, 1602 — ღ. 9 მელახი, 1661) — იტალიური გამნარყიშ ფრანგი რელიგიური დო პოლიტიკური მოღალე, კარდინალი, დიპლომატი, საფრანგეთიშ მაართა მინისტრი 1642-1661 წანეფს.

გურაფულენდჷ რომიშ იეზუიტეფიშ კოლეჯის. უკულ გურაფა გაგინძორჷ მადრიდის. იტალიაშა დორთინაშ უკულ, დიჭყჷ დიპლომატიური კარიერა. ნინალენდჷ დიპლომატო რომიშ პაპი ურბან VIII-შო. ჸათე პერიოდის გეჩინებაფუ დო დეხოლჷ კარდინალი რიშელიეს. მაზარინიქ 1640 წანას ოცხოვრებშა პარიზიშა გინილჷ დო რიშელიეშ ნდობა მიპალუ. 1643 წანას, რიშელიეშ ღურაშ უკულ საფრანგეთიშ მაართა მინისტრო მაზარინიქ გინირთჷ. ჸათე პოსტის ნინალენდჷ ლუი XIII-შ დო თიში მონძე ლუი XIV-შ მაფობაშ ბორჯის.

1648 წანას გეთუ ეჩდოვითწანიანი ლჷმაქ. ყათე კონფლიქტის საფრანგეთიშ ოურდუმე წჷმოძინეფი, მაზარინიქ გიმირინუ საფრანგეთიშ განძალიერაფაშო დო ვესტფალიაშ თინჩალაშ (1646-1648) დორსხუაფაშო. 1648 წანას პარიზის მოხვადჷ არყებაქ, ნამუსჷთ ფრონდას უძახჷნა. არჸებას ხემანჯღვერენდეს პარიზიშ პარლამენტიშ დიდებუანეფი. უკულ არდგილი უღუდჷ მაჟირა ფრონდას ხოლო, ნამუშ ლიდერი რდჷ ლუი II კონდეშ პრინცი. არყებულეფიშ შიშით მაზარინიქ ლუი XIV დო თიში დიდა დო რეგენტი ანა ავსტრიალი, პარიზიშე გეგშეჸონჷ. მანჯღვერთარქ ანრი დე ტიურენიქ დამარცხჷ კონდეშ პრინცი დო ორჯგინჷ არყებულეფს. არყებაშ მარცხიშ უკულ, 1653 წანას, მაზარინიქ პარიზიშა ტრიუმფით მიშელჷ.

მაზარინიშ მართუალაშ ეკონია პერიოდი, 1657-1661 წანეფი იხასიათებჷ შანულამი დიპლომატიური გომორძგუეფით. 1657 წანას მაზარინიქ მიშელჷ ოურდუმე ალიანსიშა ინგლისწკჷმა. 1658 წანას, მაზარინიშ მონდომებათ დირსხუ რაინიშ ლიგაქ, ნამუთ იკათუანდჷ 50 გერმანული სათაროს. რაინიშ ლიგაშ გოჭყაფაშ ღანკი რდჷ საღორონთო რომიშ იმპერატორიშ ლეოპოლდ I-შ დო ავსტრიალი ჰაბსბურგეფიშ პოზიციეფიშ დოდაღარაფა. 1659 წანაშ 7 გერგობათუთას, საფრანგეთიქ დო ესპანეთიქ ხე ქუმაჭარეს პირენეშ ზეს, ნამუშ ნძალათ გეთუ ესპანეთ-საფრანგეთიშ ლჷმაქ, ნამუქჷთ 1635 წანას დიჭყჷ. პირენეშ ზეთ, ესპანეთიქ დათმჷ არტუაშ, სერდანიშ დო რუსილიონიშ რეგიონეფი, ნამუეფქჷთ გინირთეს საფრანგეთიშ პროვინციეფო. 1660 წანას მაზარინიქ მიოჭირინუ ხოლოს უმოს დიდი დიპლომატიური გომორძგუას. მაზარინიშ ინიციატივათ დო მოქმენდალათ, ლუი XIV-ქ ოსურო ქიმიჸონჷ ესპანეთიშ მაფაშ ფილიპე IV-შ ცირასქუა მარია ტერეზა ჰაბსბურგი. დიარა მანწყუეს სენ-ჟან-დე-ლიუზის. უკულ ლუი XIV-ქ დო მარია ტერეზაქ ტრიუმფით გემშართეს პარიზიშა. ჸათე მოლინათ, გვარიანი ხანით მეჭყორდჷ საფრანგეთიშ კონფლიქტური ურთიართალაქ ჰაბსბურგეფიწკჷმა.

მაზარინიქ, ნამუთ რდჷ საფრანგეთიშ დე ფაქტო მამართალი დოხოლაფირო ჟირი დეკადაშ გოძვენას, ილაჸაფჷ კაბეტი როლი ვესტფალიაშ პრინციპეფიშ დორსხუაფას, ჸათე პრინციპეფი უკულ დომინირენდჷ ევროპაშ გალენური პოლიტიკას დო მოსოფელიშ პოლიტიკური წესრიგის. მაზარინი კაბეტი შანულობას არძენდჷ ხელუანობა დო მენცარობას. თიქ მიშეღჷ იტალიური ოპერეფი პარიზიშა, აკოშაჸარუ ხელუანობაშ ბრელი მინუში, ნამუეფიშ უმენტაშობა ასე ლუვრის იდვალუაფჷ. მაზარინიქ თაშნეშე დარსხუ ბიბლიოთეკა, ნამუთ ნანდული მაართა ოჯარალე ბიბლიოთეკა რდჷ პარიზის. ჯულიო მაზარინიქ ღურუ 1661 წანაშ 9 მელახის, 58 წანერქ.

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]