ხაბურზაკი
ხაბურზაკი | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
მენცარული კლასიფიკაცია | ||||||||||||
|
||||||||||||
ლათინური ჯოხო | ||||||||||||
Citrullus | ||||||||||||
თხილუაშ სტატუსი | ||||||||||||
|
ხაბურზაკი (ლათ. Citrullus) — ართ ვარდა მიარეწანამი ჩანარიშ გვარი კოპეშიაშობურეფიშ ფანიაშე. ჩანარიშ გუმნაღელი კოპეშიაშნერი, სფეროშობური, ოვალური ვარდა ცილინდრული რე; ფერო — ჩეშე რუმე წვანეშახ. კანი შილებე მოხანტილ ორდას ბადეშობური ვარკალით ვარდა ღოზეფით, ტერტეფით დო შხვა. ატატა ვარდიშფერი, ჭითა, ბაღიშ მუჸიშფერი, ოშა-გოშათ ჩე დო ჸვინთელი რე.
ჩინებული რე ხაბურზაკიშ 3 გვარობა: ტყარი (Citrullus colocynthis), სასუფრე (Citrullus vulgarus) დო ოჭკომალი (Citrullus colocynthoides). ხაბურზაკი სიტიბაშ მოჸოროფე, დიხაშო მერკეთმათხინე ჩანარი რე. ხაბურზაკიშ ოდაბადე რე ობჟათე აფრიკა. ფართას რე გოფაჩილი სასუფრე ხაბურზაკი, ნამუთ 0,6-16 კგ-შახ იწონუ, იკათუანს 11%-შახ შანქარს, ვიტამინეფს დო შხვა. ჩანარს გჷმირინუანა ლადირო დაძმარებულს (მორჩილ გუმნაღელეფს). აკეთენა თოფურს, ცუკატის დო შხვა. ჩანარიშ ოშქაშე მოსალობა 150-200 ც/ჰა, ოჭკომალი ხაბურზაკიშ — 250-300ც/ჰა. ჩხოლარი ჭკომუნს ლადირო დო დოსილოსებულს. სასუფრე ხაბურზაკიშ გოფაჩილი ჯიშეფი რე „პობედიტელ-395“, „სტოქსა-647-/649“ დო შხვა. ოჭკომალი ხაბურზაკიში — „დისხიმი“, „ბროდსკი 37-42“ დო შხვა.
საქორთუოს გოფაჩილი რე აბანური ჯიშეფი: „მუხრანის“, „კახური“, „შავი“, „სოხუმის“ დო შხვა.
ხაბურზაკიშ გუმნაღელიშ ატატა გიშეგორუაფუ გემუანობათ დო ჸუმენს ჯგირო ოხვარუ.
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- კვაჭაძე გ., ქორთული სხუნუეფიშ ენციკლოპედია, ტ. 8, ხს. 643—644, ქართი, 1984 წანა.