ჯეიმზ ჩედვიკი
ჯეიმზ ჩედვიკი | |
ინგლ. James Chadwick | |
დაბადებაშ თარიღი: | |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
კვირკვე 24, 1974 (82 წანერი) |
ღურაშ აბანი: |
კემბრიჯი, ინგლისი |
მენოღალობა: | |
ომენცარე სფერო: | |
სამუშაშ აბანი : |
ბერლინიშ ტექნიკური უნივერსიტეტი |
ალმა-მატერი: | |
ომენცარე ხემანჯღვერი: | |
ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი: | |
ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
ნობელიშ პრემია ფიზიკას (1935) |
სერ ჯეიმზ ჩედვიკი (ინგლ. Sir James Chadwick; დ. 20 გჷმათუთა, 1891, ბოლინგტონი, ჩეშირი, ინგლისი — ღ. 24 კვირკვე, 1974, კემბრიჯი, ინგლისი) — ინგლისარი ფიზიკოსი, ნეიტრონიშ ძირაფაშ დო მენცარული რკვიებაშ გეშა, გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიკაშ დარგის 1935 წანას. ჩედვიკი რდჷ მანჰეტენიშ პროექტიშ მაკათური დო MAUD Committee-იშ ფინალური დრაფტიშ ავტორი. ჯეიმზ ჩედვიკი გურაფულენდჷ მანჩესტერიშ უნივერსიტეტის დო კემბრიჯიშ უნივერსიტეტის. კემბრიჯიშ უნივერსიტეტის თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია ერნესტ რეზერფორდიშ ხემანჯღვერობათ. გურაფაშ თებაშ უკული ჩედვიკი მუშენდჷ შხვადოშხვა ინსტიტუტეფს. 1935 წანაშე რდჷ ლივერპულიშ უნივერსიტეტიშ ფიზიკაშ პროფესორი. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ ბორჯის მუშენდჷ ლოს-ალამოსიშ ლაბორატორიას, მანჰეტენიშ პროექტის რდჷ ბრიტანალი მენცარეფიშ ჯგუფიშ ლიდერი. ჯეიმზ ჩედვიკი 1927 წანაშე რდჷ ლონდონიშ ომაფე საზოგადოებაშ მაკათური. 1948-1959 წანეფს ჩედვიკის უკებუდჷ გონვილ-ენდ-კიზიშ კოლეჯიშ მასტერიშ პოზიცია. რდჷ შხვადოშხვა პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. ჯეიმზ ჩედვიკიშ ჯოხონობაშ რე ართ-ართი კრატერი თუთას.
ჯილდოეფი დო პრემიეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- 1932: ჰიუზიშ მენდალი
- 1933: ბეიკერიშ მენდალი დო ლექციაშ პრემია
- 1935: ნობელიშ პრემია ფიზიკას
- 1937: კელვინიშ ლექციაშ პრემია
- 1946: მელჩეტიშ მენდალი
- 1950: კოპლიშ მენდალი
- 1950: ფარადეიშ მენდალი
- 1951: ფრანკლინიშ მენდალი
- 1967: ფარადეიშ მენდალი დო პრემია
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Brown, Andrew (1997). The Neutron and the Bomb: A Biography of Sir James Chadwick. Oxford University Press.
- Szasz, Ferenc (1992). British Scientists and the Manhattan Project: The Los Alamos Years. St. Martin's Press.
- ხასჷლეფი, ნამუეფჷთ გჷმირინუანა დუბლიკატ არგუმენტეფს თანგეფიშ გიშაძახებაშო
- დუნაბადი 1891
- დუნაბადი 20 გჷმათუთა
- ნაღურა 1974
- ნაღურა 24 კვირკვე
- ღურელი კათა
- ინგლისარეფი
- ინგლისარი ფიზიკოსეფი
- ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი
- ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი ფიზიკას
- ინგლისარი ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატეფი
- მანჰეტენიშ პროექტიშ მაკათურეფი