ჯონ უდიხაწყარე
ჯონ უდიხაწყარე ინგლ. John Lackland | ||
ინგლისიშ მაფა | ||
---|---|---|
პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
27 მესი, 1199 – 19 გჷმათუთა, 1216 | ||
წიმოხონი | რიჩარდ I ნჯილოშგური | |
მონძე | ჰენრი III | |
დუნაბადი | 24 ქირსეთუთა, 1166 ბომონტი, ოქსფორდი, ინგლისი | |
ნაღურა | გჷმათუთა 19, 1216 (49 წანერი) ნიუარკიშ ჯიხა, ნოტინგემშირი, ინგლისი | |
ღურაშ ბაძაძი | დიზენტერია | |
ნთხორუ აბანი | ვუსტერიშ ოხიდა, ინგლისი | |
მუმა | ჰენრი II | |
ნანა | ელეონორა აკვიტანიარი | |
ალმასქუ | იზაბელა გლოსტერალი იზაბელა ანჟულიმარი | |
სქუალეფი | ჰენრი III, რიჩარდი, ჯოანა, იზაბელა, ელეონორა, რიჩარდ ფიცროი, ჯოანა, ჯონი, ჯეფრი, ოლივერ ფიცროი, ოსბერტი |
ჯონ უდიხაწყარე (ინგლ. John Lackland; დ. 24 ქირსეთუთა, 1166 — ღ. 19 გჷმათუთა, 1216) — ინგლისიშ მაფა 1199-1216 წანეფს, პლანტაგენეტეფიშ დინასტიაშ წჷმმარინაფალი. რდჷ ჰენრი II-შ დო თიში ალმასქუ ელეონორა აკვიტანიარიშ უკულაში, მახოთა ქომოლსქუა. ჯონის, მუჭოთ არძაშე უკულაში ქომოლსქუას, მაფობაშ დო კაბეტი დიხეფიშ მართუალაშ მუთუნნერი შანსი ვაუღუდჷ დო ჸათეშ გეშა გიადჷ მეტჯოხოქ უდიხაწყარე. მარა მუჟამსჷთ თიში ჯიმალეფქ ჰენრიქ, რიჩარდიქ დო ჯეფრიქ, შხვადოშხვა ბორჯის ეარყეს მუნეფიშ მუმაშ ჰენრი II-შ მეხჷ, ჯონიქ გინირთჷ მუმაშ ფავორიტო დო მუმაქ ჯონი 1177 წანას ქუდარინუ ირლანდიაშ ლორდო დო გეგნოჩჷ დიხეფი ინგლისის დო კონტინენტური ევროპას.
მუჟამსჷთ მაფა რიჩარდ I მონაწილენდჷ მასუმა ჯვაროსნული ლესქერობას, ჯონიქ მინდომუ ომაფე ხვისტაშ ხეშა აშაჸოთამა, მარა უშედეგოთ. ჯონი მაფათ აკურთხეს 1199 წანაშ 27 მესის, რიჩარდიშ ღურაშ უკულ. ხვისტაშა ეშულაშ უკულ მალას, 1200 წანაშ მესის, ჯონიქ ფილიპ II ოგიუსტიწკჷმა ქუდოდვუ ოთინჩალე ხეკულუა, ნამუშ ნძალათ ფილიპიქ ქიჩინჷ ჯონიშ დორხველობა ანჟუს.
1202 წანას კინ გეტირხჷ ლჷმაქ საფრანგეთიწკჷმა. დუდშე ჯონიქ შანულამი გომორძგუეფს მიოჭირინუ მარა უკულიანი პერიოდის ოურდუმე რესურსეფიშ უღვენობაშ გეშა ოურდუმე კამპანიაქ შედეგიანო ვაგაგინძორებუ. 1204 წანას ფილიპ II-ქ გემშეჭკირჷ ნორმანდიაშა დო ქიდეკინჷ ანჟუშ ტერიტორიეფი ნორმანდიას. ანჟუშ იმპერიაქ მიოდინუ ნორმანდია, ანჟუშ ოგრაფე დო მენი, მარა აკვიტანიაშ კონტროლი ვაუდინუაფჷ. ჯონი ძალამს ოცადუდჷ დინაფილი ტერიტორიეფიშ დორთინაფას, ჸათეშ გეშათ თიქ განძალიერჷ არმია, გაახალჷ კონტინენტური ალიანსეფი. საფრანგეთიწკჷმა 1213-1214 წანეფიშ ლჷმას, ჯონიქ კინ დემარცხჷ. შინონიშ ხეკულუათ, ჯონიქ დათმჷ ანჟუშ, პუატუშ ოგრაფეეფი დო ბრეტანიშ ოჰერცოგე. თაშნეშე ჯონის ქიგიოდვეს 60,000 £ რეპარაცია.
ჯონიშ მაფობაშ ეკონია ბორჯის, ჯონიშ მართუალათ ოკმაყოფილე ბარონეფქ ეარყეს. ბარონეფს ვამოწონდეს ჯონიშ კონწარი რჯებეფი, ოგაფურეფიშ გადიდება, თაშნეშე ჯონიშ კატასტროფული გალენური პოლიტიკა. ჯონიქ დეჸაბულჷ არყებული ბარონეფიშ მოთხუალეფს დო 1215 წანაშ 15 მანგის ხე ქუმაჭარჷ დოკუმენტის, ნამუსჷთ დუდშულობაშ დიდი ქარტიას უძახჷნა. ქარტიაქ ძალამს დოკონჩჷ მაფაშ ნებეფი, მარა ჯონი ვაპირენდჷ ქარტიათ დოდგინელი პიჯალეფიშ რსულებას. ჸათეშ გეშათ რომიშ პაპიქ ინოკენტი III-ქ გაუქვჷ ქარტია. ჸათეს უკულ მაჸუნჷ ომენოღალე ლჷმაქ. ბარონეფს ალურდჷ საფრანგეთიშ მაფა ლუი VIII. მალას 1216 წანაშ 19 გჷმათუთას დოღურჷ ჯონ უდიხაწყარექ. ჯონიშ ღურაშ უკულ ომაფე ხვისტაშა ეშართჷ თიში ჩხორო წანერი სქუაქ ჰენრი III-ქ. ჰენრიშ მართუალაშ ბორჯის არყებული ბარონეფქ დემარცხეს.
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Morris, Marc (2015). King John: Treachery and Tyranny in Medieval England: The Road to Magna Carta. New York: Pegasus Books.
- Seel, Graham E. (2012). King John: An Underrated King. London: Anthem Press.
- Turner, Ralph V. (2009). King John: England's Evil King?. Stroud, UK: History Press.